ნიკოლოზ I (საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქი)

საქართველოს კათოლიკოსი XII საუკუნის II ნახევარში 1149-1178 და 1184-** წლებში, გიორგი III დროს. მწერალი და ფილოსოფოსი, იგი პროგრესულად მოაზროვნე იყო და სამეფო  ხელისუფლების ცენტრალიზაციას ემხრობოდა. 1178 წელს კათალიკოსობიდან გადადგა და  იერუსალიმში წავიდა. 1184 წელს თამარ მეფემ იერუსალიმიდან საქართველოში მოიწვია. ნიკოლოზ გულაბერისძე, ანტონ ქუთათელთან ერთად, ხელმძღვანელობდა საკლესიო კრებას. ნიკოლოზ გულაბერისძე მიჩნეულია ავტორად თხზულებისა "საკითხავი სუეტისა ცხოველისაჲ, კუართის საუფლოჲსა და კათოლიკე ეკლესიისა". მასში აღწერილია საუფლო კვართისა და  წმიდა ნინოს მიერ ქართველთა გაქრისტიანების ამბავი, აგრეთვე სვეტიცხოვლის ძველი და  ახალი სასწაულთმოქმედება, რასაც ბოლოში დართული აქვს შესხმა  "გიხაროდენ". საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის სვიმონ IV-ს ძმისწული.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია: ტ.7.-თბ., 1984.-გვ.433; ქართველი პოეტები : ენციკლოპედია / შეადგინა ალექსანდრე ელერდაშვილმა.- თბ.,2021.- გვ. 101