როინ მეტრეველი

დაბადების ადგილი: დაბა აბასთუმანი, ადიგენის მუნიციპალიტეტი.

დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ისტორიის ფაკულტეტი 1962 წელს.

მუშაობდა კომკავშირულ და პარტიულ მაღალ თანამდებობებზე: 1960-1972წწ. და 1972-1986წწ. იყო ქართული ენციკლოპედიის მთავარი რედაქტორის მოადგილე; 1986-1989წწ. თბილისის ა. პუშკინის სახელობის პედაგოგიური ინსტიტუტის რექტორი; 1990-1991წწ. საქართველოს რესპუბლიკის პირველი მოწვევის უზენაესი საბჭოს წევრი, საარჩევნო ბლოკი: "საქართველოს ერთიანი კომუნისტური პარტია", საარჩევნო ფორმა: პარტიული სიით; ხელი აქვს მოწერილი საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენის აქტზე (1991 წლის 9 აპრილი); 1991-2004წწ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რექტორი. იყო ჟურნალ "მაცნეს" ისტორიის სერიის რედაქტორი, თსუ ისტორიის კათედრის გამგე; 1992 წლიდან ქართულ სახელმწიფო და სახალხო დიპლომატიის ს/კ ცენტრის ხელმძღვანელი; 2001 წლიდან ქართული ენციკლოპედიის მთავარი სამეცნიერო საბჭოს თავმჯდომარე. მეცნიერული ინტერესების სფერო: შუა საუკუნეების საქართველოს ისტორია, წყაროთმცოდნეობა, საზოგადოებრივი აზრის ისტოროა. არის 300-ზე მეტი სამეცნიერო ნაშრომის ავტორი, მათ შორის "შინაკლასობრივი ბრძოლა ფეოდალურ საქართველოში", "დეკლასირებული ელემენტები შუა საუკუნეების საქართველოში", დავით IV აღმაშენებელი", "მეფე თმარი". მისი რედაქტორობით გამოცემულია მრავალი სამეცნიერო კრებული და მონოგრაფია. 2023 წლის 7 ივნისს, არჩეულ იქნა საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის პრეზიდენტად. ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი (1974), პროფესორი (1976).

საკანდიდატო დისერტაციის თემა - "XII საუკუნის საქართველოს სახელმწიფოებრივი ფორმები", დაიცვა 1965 წელს; სადოქტორო დისერტაციის თემა - "შინაკლასობრივი ბრძოლა შუა საუკუნეების საქართველოში", დაიცვა 1974 წელს.

წყარო: საქართველოს პარლამენტის ვებგვერდი: old.parliament.ge; საქართველოს პარლამენტის წევრები 1990-2015 / კობა ამირხანაშვილი.- თბ.-2015.-გვ. 255; წიგნი ღირსებისა: ტ. 3/ შემდგ.: თამაზ ყიფიანი (რედ.), თენგიზ გაჩეჩილაძე, გურამ სიმონიშვილი.- თბ., 2001. - გვ.215

• ევრაზიის უნივერსიტეტების გენერალური ასამბლეა, მთავარი კომიტეტის წევრი (1994-)
• კალიფორნიის (აშშ) ხელოვნების, მეცნიერებისა და განათლების საერთაშორისო აკადემია, წევრი
• რუსეთის უმაღლესი განათლების აკადემია, წევრი
• საქართველოს ისტორიკოსთა ეროვნული კომიტეტი, პრეზიდენტი (1996-)
• საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია, აკადემიკოს-მდივანი (1988-1991)
• საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია, აკადემიკოსი (1993-)
• საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია, პრეზიდენტი (2023-)
• საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია, ვიცე-პრეზიდენტი (2013-2023)
• საქართველოს მეცნიერების აკადემიასთან არსებული საქართველოს ისტორიის წყაროების კომისია, თავმჯდომარე (1995-)
• საქართველოს რესპუბლიკის პირველი მოწვევის უზენაესი საბჭო, წევრი (1990-1991)
• საქართველოს უმაღლესი სასწავლებლების რექტორთა საბჭო, თავმჯდომარე (1996-)

• 1999 - თბილისის საპატიო მოქალაქე
• 1998 - ღირსების ორდენი
  სტუდენტი ახალგაზრდობის აღზრდის საქმეში შეტანილი დიდი წვლილისა და ნაყოფიერი სამეცნიერო მოღვაწეობისათვის
• 1996 - აფხაზეთის მეცნიერებათა დამსახურებული მოღვაწე
• 1988 - საქართველოს სახელმწიფო პრემია, მეცნიერების დარგში
• ქუთაისის საპატიო მოქალაქე
• ქუთაისის და გიუმრის (სომხეთის) უნივერსიტეტების საპატიო პროფესორი
• აკაკი წერეთლის სახელობის პრემია
• წმინდა გიორგის ოქროს ორდენი (საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის უმაღლესი ჯილდო)
• შრომის წითელი დროშის საპატიო ნიშანი
• ღირსების ორდენი
• ფრიტოფ ნანსენის საპატიო მედალი
• ივანე ჯავახიშვილის სახელობის პრემია

• წმინდა მეფე თამარი (ავტორი). - თბილისი, ს.ს. "საქპრესა", 2011. - 248გვ.. - ISBN: 978-9941-425-51-6
• საქართველოს მეფეები და პატრიარქები (ავტორი). - თბილისი, არტანუჯი, 2010. - 180გვ.. - ISBN: 978-9941-421-21-1
• საისტორიო ნარკვევები (ავტორი). - თბილისი, არტანუჯი, 2009. - 526გვ.. - ISBN: 978-99940-55-88-3
• პატრიარქი ერის სულიერი მამა : საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქები (ავტორი). - თბილისი, არტანუჯი, 2008. - 92გვ.. - ISBN: 978-99940-59-96-6
• კავკასიური ცივილიზაცია მსოფლიო გლობალიზაციური პროცესების კონტექსტში : ნარკვევი (ავტორი). - თბილისი, არტანუჯი, 2007. - 86გვ.. - ISBN: 978-99940-59-60-7
• მშვიდობით XX, გამარჯობა XXI : სტატიები, ინტერვიუები (ავტორი). - თბილისი, თბილ. უნ-ტის გამ-ბა , 2001. - 439გვ.. - ISBN: 99928-33-96-3
• ისტორიზმი ქართველი მწერლების შემოქმედებაში (ავტორი). - თბილისი, თბილ. უნ-ტის გამ-ბა, 1999. - 128გვ. . - ISBN: 99928-31-35-9
• დავით IV აღმაშენებელი : ეპოქის სოციალურ-ეკონომიკური და პოლიტიკური ისტორიის მიმოხილვა (ავტორი). - თბილისი, საბჭ. საქართველო, 1986. - 363გვ.
• საქართველოს ისტორია (ავტორი). - თბილისი, განათლება, 1979. - 351გვ.