
	English Georgian

The Biographical Dictionary of Georgia covers biographies of people who belong to history of Georgia, who are linked with Georgia, lived in or beyond it.

The dictionary is supported by the National Parliamentary Library of Georgia.

The project aims at publishing the biographies of outstanding Georgians. We hope that whole Georgia will be involved in filling this unique dictionary.

Follow on Facebook

Suggest a Biography

Correction

ნიკო მუსხელიშვილი

Legal name:	ნიკოლოზ მუსხელიშვილი
Date of birth:	16 February, 1891
Date of death:	15 July, 1976 (at 85 years)
Burial location:	მთაწმინდის პანთეონი, თბილისი
Category:	Mathematician, Scientist, Educator

Biography

დაბადების ადგილი: ქ. თბილისი.

დაამთავრა სანქტ-პეტერბურგის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 1914 წელს.

1915-დან 1920 წლამდე პეტერბურგის უნივერსიტეტსა და სხვა უმაღლეს სასწავლებელში ასწავლიდა უმაღლეს მათემატიკასა და მექანიკას. 1921 წელს დაბრუნდა თბილისში და ივანე ჯავახიშვილის მოწვევით მუშაობა დაიწყო თბილისის უნივერსიტეტში ჯერ დოცენტის, ხოლო 1922 წლიდან პროფესორის თანამდებობაზე. 1941 წლიდან გარდაცვალებამდე საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის ანდრია რაზმაძის სახელობის მათემატიკის ინსტიტუტის დირექტორი იყო. ძირითადი შრომები აქვს სინგულარულ ინტეგრალურ განტოლებებში, მათემატიკურ ფიზიკასა და დრეკადობის თეორიაში. ნ. მუსხელიშვილს ფუძემდებლური გამოკვლევები აქვს დრეკადობის თეორიასა და ინტეგრალურ განტოლებებში, ფუნქციათა თეორიის სასაზღვრო ამოცანებში და სხვა. მან ერთ-ერთმა პირველმა დაიწყო კომპლექსური ცვლადის ფუნქციათა თეორიის გამოყენება დრეკადობის თეორიის ამოცანებისათვის, შემოიღო მრავალი მეთოდი, რომლებსაც წარმატებით იყენებენ მათემატიკის სხვა დარგებშიც, თეორიულ ფიზიკასა და მექანიკაში. ნ. მუსხელიშვილის შრომებში ამოხსნილია ბრტყელი დრეკადობის თეორიის ყველა ძირითადი ამოცანა სტატიკური შემთხვევისათვის. მან აღმოაჩინა არეთა ფართო კლასი, რომელთათვისაც ბრტყელი ამოცანა რედუცირდება ალგებრულ განტოლებათა სასრულ წრფივ სისტემაზე. მეტად მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა ანალიზური ფუნქციების წრფივი სასაზღვრო ამოცანებისა და ერთგანზომილებიანი განსაკუთრებული ბირთვების მქონე ინტეგრალურ განტოლებების თეორიაში. მას ეკუთვნის ინდექსის მნიშვნელოვანი ფორმულა სინგურალურ ინტეგრალურ განტოლებათა სისტემისათვის; ავტორია ფუნდამენტური სახელმძღვანელოებისა ანალიზურ გეომეტრიასა და თეორიულ მექანიკაში; მისი მონოგრაფია "დრეკადობის მათემატიკური თეორიის ზოგიერთი ძირითადი ამოცანა" მეცნიერთა სამაგიდო წიგნად იქცა. იგი რამდენიმეჯერ იქნა გამოცემული და თარგმნილი მრავალ უცხო ენაზე. ნ. მუსხელიშვილის ამ შრომამ, რომელიც მისი სამეცნიერო მოღვაწეობის გვირგვინს წარმოადგენს, უდიდესი გავლენა მოახდინა დრეკადობის თეორიის შემდგომ განვითარებაზე. საზოგადო და სახელმწიფო მოღვაწე, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის ერთერთი დამფუძნებელი; მათემატიკისა და მექანიკის ქართული სამეცნიერო სკოლის ფუძემდებელი, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის საპატიო პტრეზიდენტი (1972).

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 7. -თბ., 1984. -გვ. 212

Member of Organizations

აზერბაიჯანის სსრ მეცნიერებათა აკადემია, საპატიო წევრი (1972-)
ბულგარეთის მეცნიერებათა აკადემია, წევრი (1952-)
გამოყენებითი მექანიკის კონგრესთა საერთაშორისო კომიტეტი, წევრი (1965-)
გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკის (ბერლინის) მეცნიერებათა აკადემია, წევრი (1967-)
თეორიული და გამოყენებითი მექანიკის საერთაშორისო კავშირი, ბიუროს წევრი (1960-)
პოლონეთის მეცნიერებათა აკადემია, წევრი (1960-)
საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია, აკადემიკოსი (1941-1976)
საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია, პრეზიდენტი (1941-1972)
სომხეთის სსრ მეცნიერებათა აკადემია, საპატიო წევრი (1961-)
სსრკ I-IX მოწვევის უმაღლესი საბჭო, დეპუტატი
სსრკ თეორიული და გამოყენებითი მექანიკის ნაციონალური კომიტეტი, თავმჯდომარე (1957-1976)
სსრკ მეცნიერებათა აკადემია, პრეზიდიუმის წევრი (1942-1972)
სსრკ მეცნიერებათა აკადემია, აკადემიკოსი (1939-)

Awards and Honors

1972 - ლომონოსოვის სახელობის ოქროს მედალი
1970 - სლოვაკეთის მეცნიერებათა აკადემიის იან იესენიუსის სახელობის ოქროს მედალი
1969 - ტურინის მეცნიერებათა აკადემიის საერთაშორისო პრემია და ოქროს მედალი "მოდესტო პანეტი"
1947 - სსრკ სახელმწიფო პრემია
1945 - სოციალისტური შრომის გმირი
1941 - სსრკ სახელმწიფო პრემია
ლენინის ორდენი (6 ორდენი)
შრომის წითელი დროშის ორდენი
ოქტომბრის რევოლუციის ორდენი

Bibliography

სინგულარული ინტეგრალური განტოლებები : ფუნქციათა თეორიის სასაზღვრო ამოცანები და მათი ზოგიერთი გამოყენება მათემატიკურ ფიზიკაში (Author). - თბილისი, მეცნიერება, 1982. - 591გვ.
მეცნიერება საბჭოთა საქართველოში : მოკლე მიმოხილვა (Author). - თბილისი, საქ. სსრ მეცნ. აკად. გამ-ბა, 1963. - 98გვ.
ანალიზური გეომეტრიის კურსი : ფიზიკა მათემატიკის ფაკულტეტისათვის (Author). - თბილისი, საბჭ. საქართველო, 1962. - 671გვ.
თეორიული მექანიკის კურსი. ნაწ. 2 : კინემატიკა (Author). - ტფილისი, ტფილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამოცემა, 1928. - 243გვ.
თეორიული მექანიკის კურსი : სტატიკა (Author). - ტფილისი, ტფილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამოცემა, 1926. - 292გვ.