კატო მიქელაძე

დაბადების ადგილი: სოფელი კულაში, ქუთაისის მაზრა.

დაამთავრა საბებიო ინსტიტუტი 1900 წელს და ცხინვალში წავიდა სამუშაოდ, სადაც დააარსა ბიბლიოთეკა, სცენის მოყვარულთა წრე, დადგა უფასო წარმოდგენები. ცხინვალში ყოფნის დროს დაუახლოვდა მესამე დასელებს, დაიწყო არალეგალურ წრეში მუშაობა. გაზეთ "ბრძოლას" უგზავნიდა თავის რევოლუციურ ლექსებს და "ხ"-ს ფსევდონიმით აქვეყნებდა მათ. "ქართველთა შორის წერა-კითხვის საზოგადოების" რეკომენდაციით მოსკოვში გააგზავნეს სასწავლებლად ახალგახსნილ პედაგოგიურ კურსებზე, მაგრამ მალე საზღვარგარეთ წავიდა და განათლება ევროპაში მიიღო. დაამთავრა ბრიუსელის უნივერსიტეტის სოციალურ-პოლიტიკურ მეცნიერებათა ფაკულტეტი. ქალთა მოძრაობის ევროპულ გამოცდილებას პარიზში გაეცნო და 1916 წელს საქართველოში დაბრუნების შემდეგ, თანამოაზრეებთან ერთად ქალთა უფლებებისათვის ბრძოლა დაიწყო. მისი თაოსნობით, 1917-1918 წლებში რეგონალური ქსელი "ქალთა ლიგა" ჩამოყალიბდა. გამოსცემდა და რედაქტორობდა გაზეთ "ხმა ქართველი ქალისა". 1918-1919წწ. გუდაუთაში, 1920 წელს - სიღნაღში მუშაობდა პედაგოგად. 1921 წლიდან საბოლოოდ დასახლდა თბილისში. რუსეთის მიერ საქართველოს ოკუპაციის დროიდან მასაც საბჭოთა წნეხის ქვეშ მოუწია ყოფნა. ფიზიკური გადარჩენის მიზნით, რამდენიმე ლექსიც კი მიუძღვნა ბელადს. 1930 წლიდან მუშაობდა ცენტრალურ არქივსა და რევოლუციის მუზეუმში. მოგვიანებით გაწევრიანდა მწერალთა კავშირში. 1940 წლიდან ფრანგულიენის კერძო გაკვეთილებით ირჩენდა თავს. მისი საფლავი დაკარგულად ითვლება.

წყარო: განმანათლებლობა საქართველოში: იდეები და მოღვაწეები: nateba.webbreeze.net; საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921): ენციკლოპედია -ლექსიკონი. -თბ., 2018.-გვ.277-278; ქართველ მოღვაწეთა ნეკროპოლი. წ. 1/ შეადგ., წინასიტყვაობა, შენიშვნები და საძიებელი დაურთო სოლომონ ხუციშვილმა. -თბ., 1961. -გვ.135