ლუარსაბ I (ქართლის მეფე)

ქართლის მეფე 1527-1556წწ., დავით X-ის ძე, 1522 წელს თავი ისახელა ყიზილბაშების წინააღმდეგთელეთის ბრძოლაში. ლუარსაბ I ცდილობდა სპარსეთისა და ოსმალეთის აგრესიის წინააღმდეგ მებრძოლ ქართულ სამეფო-სამთავროთა ძალების გაერთიანებას. მის დროს შაჰ თამაზ I-მა ოთხი ლაშქრობა მოაწყო საქართველოში(1541, 1547, 1551 და 1554). 1541 წელს შაჰმა თბილისი აიღო და ქალაქში ყიზილბაშთა გარნიზონი ჩააყენა. დაახლოებით 1552 წელს ლუარსაბ I-მა თბილისი დაიბრუნა, მაგრამ ვერ შეინარჩუნა; 1540-1550წწ. შაჰის ბრძანებით თბილისი და ქვემო ქართლი აღწერეს და უშუალოდ ირანის სახელმწიფოს დაუმორჩილეს. ეს იყო "ყიზილბაშობის" შემოღების პირველი ცდა ქართლში. 1555 წელს ამასიის ზავით ირან-ოსმალეთმა საქართველო გაინაწილეს. ლუარსაბ I  არ ცნობდა ამ ზავს და ბრძოლას განაგრძობდა, რითაც დაიბრუნა ქართლოს რამდენიმე ციხე-სიმაგრე, ძლიერ შეავიწროვა თბილისის ყიზილბაშური გარნიზონი. 1556 ყიზილბაშების წინააღმდეგ გარისის ბრძოლაში ლუარსაბ I სასიკვდილოდ დაჭრა.

წყარო: თბილისი: ენციკლოპედია.- თბ., 2002. - გვ.632; საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.5. -თბ.,2023. -გვ.440