ნინო ორბელიანი

დაბადების ადგილი: სოფელი ახალქალაქი.

ნინო დავითის ასული აბაშიძე, მაკრინე თარხნიშვილის და სვიმონ აბაშიძის ქალიშვილი, გრიგოლ ჯამბაკურ-ორბელიანის მეუღლე. დაიბადა შიდა ქართლის სოფელ ახალქალაქში. ხუთი წლის გოგონა დედის ძმამ, იასონმა სოფელ დილიკაურში (ზესტაფონი) წაიყვანა, სადაც ბიცოლა, მაიკო ამირეჯიბი საათობით ასწავლიდა წერა-კითხვასა და ხელსაქმეს. ორ წელიწადში კი გარიყულაში, იმ დროისათვის სახელგანთქმულ მწიგნობარის, თამარ თარხნიშვილის მოსწავლე გახდა. 14 წლისა მიათხოვეს ქუთაისელ ევგენი მაისურაძეს რომელიც მალე გარდაიცვალა. ნინო მონაწილეობდა კულტურულ-სალიტერატურო ცხოვრებაში, თეატრალურ წარმოდგენებში. 1864 წელს მეორედ გათხოვდა, გრიგოლ ორბელიანის (1836-1887) მეუღლე გახდა. 1870-იან წლებში ნინო უკვე თბილისში ცხოვრობდა და ნაყოფიერ ლიტერატურულ, თეატრალურ, საზოგადოებრივ მოღვაწეობას ეწეოდა. იგი გამოირჩეოდა სილამაზით, ორატორული ნიჭით, იყო ბრწყინვალე იმპროვიზატორი... მან 45 წელი იღვაწა ქართულ პოეზიაში; ლიტერატურულ სარბიელზე გამოვიდა XIX საუკუნის 60-იან წლებში; მრავალი ლექსის ავტორია, გამოქვეყნებული აქვს მხოლოდ ერთი მცირე მოცულობის კრებული; თანამშრომლობდა ჟურნალ-გაზეთებთან ("ცისკარი", "მნათობი", "დროება", "ივერია", "კვალი", "ცნობის ფურცელი"); მისი პოეზია ვითარდებოდა ქართველ რომანტიკოსთა და "სამოციანელთა", განსაკუთრებით ი. ჭავჭავაძისა და ა. წერეთლის გავლენით; მისი ლირიკის ძირითადი თემაა საქართველოს წარსული "განათებული თამარის სხივით", სამშობლოს უნუგეშო მდგომარეობა, საკუთარი ცხოვრების მოუწყობლობის განცდა, თანაგრძნობა ჩაგრულთა მიმართ, რაც სევდიან ელფერს ანიჭებს მის ლექსებს; მისი სატრფიალო ლექსები: "ნეტავ ეხლა სადა ხარ", "ვინც მიყვარდა", "ხონაბაჯის ხმაზედ", სიმღერებად იქცა(მუსიკის ავტორი უცნობია); მისი ლექსების კრებულები დაბეჭდილია 1885, 1894 და 1905 წლებში. სიცოცხლის უკანასკნელ წლებში ნინო უკიდურეს სიღატაკეში, უსახლკაროდ ცხოვრობდა. ყველასგან მივიწყებული, გარდაიცვალა თბილისში დავრდომილთა თავშესაფარში. 
წყარო: ქართული მუსიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი. – თბ., 2015. – გვ. 376; წყარო: ქართველი პოეტები : ენციკლოპედია / შეადგინა ალექსანდრე ელერდაშვილმა.- თბ.,2021.-გვ.255