საშა წულუკიძე

დაბადების ადგილი: დაბა ხონი, ქუთაისის რაიონი.

1896 წელს შევიდა ქუთაისის სოციალ-დემოკრატიულ ჯგუფში და გახდა "მესამე დასის" რევოლუციური ფრთის აქტიური წევრი. რევოლუციურ მოღვაწეობას ეწეოდა თბილისსა და ბაქოში. 1897-1899 წლებში იყო მოსკოვის უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტის თავისუფალი მსმენელი და განაგრძობდა მარქსისტული ფილოსოფიის პოლიტიკურ-ეკონომიკურ და მეცნიერულ სოციალიზმის საკითხების პროპაგანდას. 1899 წელს დაბრუნდა საქართველოში და ენერგიულად ჩაება რევოლუციურ მოძრაობაში. 1900-1901 წლებში ხელმძღვანელობდა თბილისის მუშათა გაფიცვებს, მუშათა წრეს ბათუმში. 1901-1902 წლებში თანამშრომლობდა გაზეთ "ბრძოლაში". 1902 წელს მონაწილეობდა რსდმპ-ის ქუთაისის იმერეთ-სამეგრელოსა და სხვა კომიტეტების შექმნაში. 1903 წელს იყო რსდმპ კავკასიის კავშირის კომიტეტის ერთ-ერთი ორგანიზატორი. რსდმპ II ყრილობის შემდეგ-ბოლშევიკი, გაზეთ "პროლეტარიატის ბრძოლის" ერთ-ერთი დამაარსებელი და რედაქტორი. თანამშრომლობდა "პროლეტარიატის ბრძოლის ფურცელში" და ჟურნალ "მოგზაურში". 1905 წლის იანვარში დააპატიმრეს და მეტეხის ციხეში ჩასვეს, სადაც ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესების მიუხედავად კვლავ განაგრძობდა რევოლუციურ საქმიანობას. იგი თეორიულ შრომებში მკაცრად აკრიტიკებდა "ლეგალურ მარქსისტებს", ბურჟუაზიულ ნაციონალისტებსა და მენშევიკებს, იცავდა ლენინურ-ტაქტიკურ რევოლუციურ ხაზს. იგი იყო ქართველი მარქსისტული ლიტერატურის კრიტიკის ერთ-ერთი ფუძემდებელი. მოსკოვის უნივერსიტეტში სწავლისას გამოაქვეყნა მარქსისტული თვალსაზრისით დაწერილი კრიტიკული წერილი - "ახალი ტიპი ჩვენს ცხოვრებაში" (ჟურნალი "კვალი" 1898, N44, 45, 48). შემდეგში სისტემატურად აქვეყნებდა პოლემიკურ და პუბლიცისტურ წერილებს. 1903 წელს ცალკე წიგნად გამოიცა მისი "ოცნება და სინამდვილე". პროფესიონალი რევოლუციონერი. რუსეთის პირველი რევოლუციის მონაწილე, ლენინურ-ისკრული ორგანიზაციების ერთ-ერთი ფუძემდებელი საქართველოსა და ამიერკავკასიაში.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია: ტ. 11.-თბ., 1987.-გვ.348;

• სტუდენტური მარქსისტული წრე, წევრი