სერგი მაკალათია

დაბადების ადგილი:  სოფელი სეფიეთი, აბაშის რაიონი.

დაამთავრა თბილისის სასულიერო სემინარია 1916 წელს; თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სიბრძნის მეტყველების ფაკულტეტი  1922 წელს.

1921-1935წწ. მუშაბდა საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმში უფროს მეცნიერ მუშაკად. 1926 წლიდან სწავლობდა საქართველოს ცალკეული რეგიონებისა და ხეობების ისტორიულ ეთნოგრაფიას. მისი პირველი ეთნოგრაფიული ექსპედიცია 1923 წ. აბაშის რაიონში ჩატარდა, 1923-1939წწ. აბაშის გარდა მოიარა მარტვილის, ჩხოროწყუს, წალენჯიხის, ზუგდიდის, ხობის, სენაკის, გალისა და ოჩამჩირის რაიონები, მოინახულა სამეგრელოს ყველა ღირსშესანიშნავი ადგილი და ისტორიული ძეგლი. შეკრებილი დიდძალი მასალა გადაამუშავა და 1941 წელს გამოსცა წიგნად "სამეგრელოს ისტორია და ეთნოგრაფია", სამეგრელოში ხანგრძლივი ექსპედიციების შუალედში, 1928-1929წწ. მთიულეთში იმოგზაურა. 1930 წელს გამოსცა მონოგრაფია "მთიულეთი."  ამავე პერიოდში ს. მაკალათიამ მთის რაჭაშიც იმოგზაურა, სადაც საყურადღებო ეთნოგრაფიული მასალა შეაგროვა, უამრავი ხალხური თქმულება და ლექსი ჩაიწერა. ს. მაკალათია ექვთიმე თაყაიშვილის შემდეგ პირველი პროფესოიონალი არქეოლოგი იყო. მის სახელთანაა დაკავშირებული რეკას, დვანის, ტყვიავის გათხრები და გვიანანტიკური სამარხების კვლევა. 1948 წელს მას მიენიჭა ისტორიულ მეცნიერებათა დოქტორის, ხოლო 1950 წელს პროფესორის წოდება.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6. -თბ., 1983. -გვ. 368-369; საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.5. -თბ.,2023. -გვ.470

• საქართველოს მხარეთმცოდნეობის საზოგადოება, სწავლული მდივანი (1934-1974)

• შრომის წითელი დროშის ორდენი

• სამეგრელოს ისტორია და ეთნოგრაფია (ავტორი). - თბილისი, საარი, 2006. - 450გვ.
• მთის რაჭა (ავტორი). - თბილისი, ნაკადული, 1987. - 98გვ.
• მესხეთ-ჯავახეთი : ისტორიულ-ეთნოგრაფიული ნარკვევი (ავტორი). - თბილისი, ფედერაციას გამომც-ბა და სტ, 1938. - 157[2]გვ.
• მთიულეთი (ავტორი). - ტფილისი, სახელგამი, 1930. - 192გვ.
• ახალწელიწადი საქართველოში (ავტორი). - ტფილისი, სახელგამი, 1927. - 55გვ.
• ფშავური წაწლობა და ხევსურული სწორფრობა : ეთნოგრაფიული მასალები. Materiaux pour l'ethnographie georgienne. [Les rithes sexuels chez Pchav-Hevsours]. (ავტორი). - ტფილისი, (ს.მ.უ.ს. პოლიგრაფტრესტის განყ. მე-3 სტამბა, 1925. - 25გვ.