ირაკლი გვერდწითელი

დაბადების ადგილი: ქ. თბილისი.

დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 1941 წელს.

1941-1946 წწ. მუშაობდა ლენინის სახ. თბილისის რკინიგზის სატრანსპორტო-საინჟინრო ინსტიტუტში; 1946-1969 წწ. სსრკ ატომური ენერგიის გამოყენების სახელმწიფო კომიტეტის ფიზიკის ტექნოლოგიურ ინსტიტუტში; 1976 წლიდან საქართველოს სსრ მინისტრთა საბჭოს მეცნიერებისა და ტექნიკური სახელმწიფო კომიტეტის თავმჯდომარე. ი. გვერდწითელის ძირითადი შრომები ეხება იზოტოპების განცალკევების, ატომური ენერგიისა და მყარი სხეულების ფიზიკის საკითხებს. მისი გამოკვლევები დაედო საფუძვლად ჩვენს ქვეყანაში სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრის ჩამოყალიბებას (სტაბილური იზოტოპების ინსტიტუტი - 1963 წელი). გვერდწითელმა გამოიკვლია არაწონასწორულ მდგომარეობაში მყოფ ნივთიერებებში იზოტოპურად სელექციური ეფექტები და პროცესები. მუშაობდა სითბური ენერგიის პირდაპირ ელექტრულ ენერგიად გარდაქმნის სფეროში, რაც დასრულდა მსოფლიოში პირველი თერმოელექტრული რეაქტორ-გარდამქნელის შექმნით (1964). შეისწავლა მყარ სხეულებში იონური ლეგირების შედეგად მიმდინარე რადიაციული პროცესების ფიზიკური საფუძვლები. 

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია: ტ.3.-თბ.,1979.-გვ.141

• საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია, ვიცე-პრეზიდენტი (1978-)
• საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია, წევრ-კორესპონდენტი (1967-1979)
• საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია, აკადემიკოსი (1979-)

• ოქტომბრის რევოლუციის ორდენი
• შრომის წითელი დროშის ორდენი
• სსრკ სახელმწიფო პრემია
• საქართველოს მეცნიერებათა დამსახურებული მოღვაწე
• ლენინის ორდენი

• Влияние освещения на параметр решетки монокристаллического кремния (ავტორი) // Труды Тбилисского университета, №2, т. 306. - Тбилиси, 1991. - стр.203-208
• О механизме диффузии в ковалентных кристаллах (ავტორი) // Сообщения Академии Наук Грузинской ССР, т.128. - Тбилиси, 1987. - стр.293-296
• Электронно- дырочный механизм образования точечных дефектов в ковалентных кристаллах (ავტორი) // Сообщения Академии наук Грузинской ССР, N3. - Тбилиси, 1987. - стр.517-520
• Перераспределение неканалированных, деканалированных и каналированных ионов (ავტორი) // Сообщения Академии Наук Грузинской ССР, №1, т. 115. - Тбилиси, 1984
• О возможном механизме фазового перехода твердое состоянгие - жидкость в ковалентных полупроводниках (ავტორი) // Сообщения Академии Наук Грузинской ССР, N3 т. 115. - Тбилиси, 1984