გრიგოლ დადიანი

1789 წელს სოლომონ II–ს დაეხმარა იმერეთის სამეფო ტახტის დაუფლებაში; 1792 წელს მას დაუპირისპირდა სოლომონ II–ის ძმა მანუჩარი, რომელმაც მეფის დახმარებით გააძევა იგი ოდიშიდან; იგი აფხაზეთის მთავრისა და იმერეთის სამეფო ტახტის პრეტენდენტის დავით II–ის დახმარებით რამდენჯერმე შეეცადა ოდიშის ტახტის დაბრუნებას, მაგრამ უშედეგოდ; გადავიდა ქართლ–კახეთის სამეფოში, შემდეგ ერეკლე II–ის დახმარებით შეურიგდა სოლომონ II–ს და ერთხანს მასთან იმყოფებოდა; მალე ქუთაისიდან გაიქცა და დაიბრუნა ძალაუფლება; თავის მეტოქეს მანუჩარს საუფლისწულოდ მისცა სალიპარტიანო; რამდენიმე წლის შემდეგ ისევ დაკარგა ტახტი, რომელიც საბოლოოდ დაიბრუნა 1802 წელს; ამ დროისათვის სოლომონ II–ს გადაწყვეტილი ჰქონდა ოდიშის სამთავროს გაუქმება; შევიწროებულმა გრიგოლმა დახმარებისათვის მიმართა აფხაზეთის მთავარს და მძევლად მისცა ტახტის მემკვიდრე ლევანი; დახმარება სთხოვა რუსეთის მთავრობასაც; 1803 წელს რუსეთის იმპერატორის ერთგულების ფიცი მიიღო; ამავე წელს მან ხელი მოაწერა მფარველობით ხელშეკრულებას, რომელიც ალექსანდრე I–მა 1804 წელს დაამტკიცა; ოდიშის სამთავრო რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში შევიდა შეზღუდული ავტონომიის უფლებით; ოდიშის მთავარი (1788-1804).

წყარო: საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.2. – თბ., 2012. – გვ.151