გურგენი

ბაგრატიონთა ტაოს შტოს წარმომადგენელი, მეფეთ მეფე(994-1008); ქართველთა მეფის ბაგრატ II-ის ძე და გაერთიანებული საქართველოს პირველი მეფის ბაგრატ III-ის მამა; ცოლად ჰყავდა აფხაზთა მეფის გიორგი II-ის ასული გურანდუხტი; გურგენმა აქტიური მონაწილეობა მიიღო საქართველოს პოლიტიკურ გაერთიანებაში; 975 წელს ქართლში მეურვედ გადმოჰყვა ბაგრატ III-ს; ქართლის აზნაურების ერთი ნაწილის ღალატის შედეგად გურგენი შეიპყრეს კახეთის სამეფოს აზნაურებმა, რომლებიც ქართლისათვის იბრძოდნენ; დავით III კურაპალატის ენერგიული ჩარევის შედეგად გურგენი გაათავისუფლეს; 988 წელს გურგენი მონაწილეობდა ბაგრატ III-ის მიერ კლდეკარის ერისთავის რატის დასამორჩილებლად მოწყობილ ლაშქრობაში; მამის გარდაცვალების შემდეგ, 994 წელს გურგენი დაჯდა მის ადგილზე, მაგრამ რადგან ბაგრატ III უკვე მეფე იყო, მას მეფეთ მეფე უწოდეს; გურგენი ბაგრატ III-თან ერთად ცდილობდა მიეღო დავით III კურაპალატის მემკვიდრეობა, რომელიც ბიზანტიას ეჭირა; იმპერატორმა ბასილი II-მ მამა-შვილს შორის უთანხმოების ჩამოსაგდებლად ბაგრატს კურაპალატობა უბოძა, გურგენს კი მაგისტროსობა(კურაპალატობა მეტი პატივი იყო), მაგრამ მიზანს ვერ მიაღწია; სომეხი ისტორიკოსის ასოღიკის ცნობით, იმპერატორის ამ "წყალობით" შეურაცხოფილი გურგენი ტაოს დასაპყრობად გაეშურა; ბიზანტიელებმა გურგენის წინააღმდეგ ლაშქარი გამოგზავნეს, მაგრამ საქმე ბრძოლამდე არ მისულა და კონფლიქტი ურთიერთდათმობით მოგვარდა.

წყარო: საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.2. – თბ., 2012. – გვ.211