კოტე ფოცხვერაშვილი

დაბადების ადგილი: სოფელი სვირი, ზესტაფონის რაიონი.

დაწყებითი განათლება მიიღო თბილისში და განაგრძო პეტერბურგში; დაამთავრა აგრეთვე იურევის უნივერსიტეტის ფიზიკა-მათემატიკის ფაკულტეტი.

1901 წელს რუსეთში ჩამოაყალიბა ქართული გუნდი, რომელიც პროპაგანდას უწევდა ქართულ ხალხურ მუსიკას; 1918–1925წწ. იყო თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრის დირექტორის მოადგილე; 1921–1935წწ. საქართველოს სახელმწიფო აკადემიური გუნდის ორგანიზატორი და ხელმძღვანელი(რომელსაც ხელმძღვანელობდა 14 წლის განმავლობაში); 1921 წელს ჩამოაყალიბა მეჩონგურე ქალთა ანსამბლი; დაწერილი აქვს: ოპერები – "მანანა", არმაზი; სიმფონიური პოემები – "კერპთა დამხობა", "ამირანი"; საგუნდო სიმღერები – "ძლევის სიმღერა", "ლაშქრული", "აჭარული მაყრული", "ნანინა"; აღსანიშნავია მის მიერ დამუშავებული სიმღერები "ლალე", "ინდი–მინდი"; მინაწილეობდა მ. ბალანჩივაძის ოპერა "დარეჯან ცბიერის" ლიბრეტოს შექმნაში; 1923 წელს გამოსცა კრებული "რევოლუციური სიმღერები"; არის საქართველოს ყოფილი სახელმწიფო ჰიმნის - დიდება - ავტორი,  მართალია იგი ვერ მოესწრო ამ შესანიშნავი სიმღერის ახალ ცხოვრებას, მაგრამ 79 წლის შემდეგ 1990 წლის 12 ნოემბერს საბჭოთა იმპერიისაგან განთავისუფლებული საქართველოს რესპუბლიკის უზენაესი საბჭოს პირველმა სესიამ დაამტკიცა რესპუბლიკის ახალი ატრიბუტიკა — ეროვნულ ჰიმნად კ. ფოცხვერაშვილის დიდება. დირიჟორი, ლოტბარი, მუსიკათმცოდნე.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია: ტ. 10. - თბ., 1986. – გვ. 387; Композиторы грузии: Издание второе. – тб., 1973. - გვ. 185; საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის 1918-1921 სამუსიკო ცხოვრება/რედაქტორ-შემდგენლები: კატო ჯავახიშვილი, სალომე ჭანტურიძე, მირიან ხოსიტაშვილი.-თბ., 2021.-გვ.107

• 1933 - საქართველოს სახალხო არტისტი
• საპატიო ნიშნის ორდენი