დავით X

ქართლის მეფე 1505-1525წწ., კონსტანტინე II-ის ძე; მის მეფობაში საქართველოს მეფე-მთავრებს შორის შინაფეოდალური ბრძოლა გრძელდებოდა; 1509 წელს აგვისტოში იმერეთის მეფემ ალექსანდრე II–მ დაიპყრო ქ. გორი და ქართლის ჩრდილო-დასავლეთი ნაწილი, რომელიც დავით X-მ 1510 წელს დაიბრუნა; დავით X-ს ებრძოდა და ქართლს არბევდა კახეთის მეფე გიორგი II (ავგიორგი); 1513 წელს, როდესაც ბაგრატ მუხრანბატონმა გიორგი II შეიპყრო, დავით X-მ კახეთი დაიპყრო, მაგრამ მეფის მემკვიდრე მცირეწლოვანი  ლევანი მისმა მომხრე თავადებმა დამალეს; 1518 წელს ქართლს ირანელები შემოესიენ შაჰ ისმაილ I-ის მეთაურობით; დავით X-მ შაჰს მორჩილება აღუთქვა და ყოველწლიურად 300 საპალნე აბრეშუმის გადახდა იკისრა; კახეთის თავადებმა უფლისწული ლევანი მეფედ დასვეს; დავით X-მ კვლავ დაიპყრო კახეთი; ლევანი მაღნარის ციხეში გამაგრდა; დავით X-მ ალყა შემოარტყა ციხეს, მაგრამ ქართლში ოსმალთა რაზმის შემოსევის გამო იძულებული გახდა ალყა მოეხსნა და ქართლში დაბრუნებულიყო; ოსმალების განდევნის შემდეგ ლევანმა გაიმარჯვა; დავით X-მ ლევანი კახეთის მეფედ ცნო და მასთან მტრის წინააღმდეგ ერთობლივი ბრძოლის კავშირი დადო; 1522 წელს დავით X ისმაილ I-ის წინააღმდეგ თელეთის ბრძოლაში დამარცხდა; თბილისის ციხეში ყიზილბაშები ჩადგნენ; 524 წელს, ისმაილ I-ის გარდაცვალების შემდეგ, დავით X-მ თბილისი აიღო და ქართლის საზღვრებში შემოსახლებული თურქმანები განდევნა; 1525 წელს ტახტი თავის ძმას — გიორგის გადასცა, თავად ბერად აღიკვეცა დამიანეს სახელით.

წყარო: საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.2. – თბ., 2012. – გვ.269