დიმიტრი ბატონიშვილი

XVIII-XIX საუკუნე, იულონ ბარტონიშვილის ძე, ერეკლე II–ის შვილიშვილი; 1832 წელს შეთქმულების აქტიური მონაწილე; ქართლ–კახეთის სამეფოს გაუქმების შემდეგ მშობლებთან ერთად რუსეთს გადაასახლეს; ცხოვრობდა პეტერბურგსა და მოსკოვში; XIX საუკუნის 20-იან წლებში დიმიტრი ბატონიშვილის სახლში თავს იყრიდნენ ქართველი ოფიცრები; მის სალონში აღმოცენდა 1832 წლის შეთქმულების მომზადების იდეა; დიმიტრი ბატონიშვილიის აზრით, ცარიზმმა დაარღვია საერთაშორისო სამართლის ნორმები, გააუქმა გეორგიევსკის 1783 წლის ტრაქტატი და ცალმხრივი აქტით (მანიფესტი) თვითნებურად შეიერთა ქართლ–კახეთის სამეფო; მიაჩნდა, რომ გარეშე ძალის გამოყენებით (ინგლისი, საფრანგეთი) შესაძლებელი იყო ზეგავლენის მოხდენა ცარიზმზე, რათა იძულებული გაეხადათ იგი, აღედგინა ქართლ–კახეთის სამეფოს 1783 წლის ტრაქტატის უფლებრივ ნორმათა საფუძველზე; დიმიტრი ბატონიშვილი ოქროპირ და თამარ ბატონიშვილებთან ერთად აქტიურად მონაწილეობდა შეთქმულთა საზოგადოების საქმიანობაში; შეთქმულების დამარცხების შემდეგ ბატონიშვილის ტიტული ჩამოართვეს.

წყარო: საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.2. – თბ., 2012. – გვ.434; ქართველ მოღვაწეთა ლექსიკონი, 1801-1952: ტ. I ა-დ / იოსებ იმედაშვილი.-თბ.,2018.-გვ.874