გრიგოლ ვოლსკი

დაბადების ადგილი: ქ. ქუთაისი.

დაამთავრა ქ. მოსკოვის უნივერსიტეტის სამედეცინო ფაკულტეტი.

უნივერსიტეტში სწავლის დროს მონაწილოებას იღებს სტუდენტთა მოძრაობაში. უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ ბრუნდება სამშობლოში და საზოგადოებრივ საქმიანობაში ერთვება. 1888 წლიდან მოღვაწეობდა ბათუმში, სადაც დიდი პოპულარობით სარგებლობდა, არჩეული იყო ქალაქის სათათბიროს წევრად. მისი თაოსნობით 1889 წელს ბათუმში აშენდა ახალი ქართული სკოლა, რომელსაც შემდგომ თავადვე ემსახურებოდა უფასოდ, როგორც ექიმი. მას მნიშვნელოვანი ღვაწლი მიუძღვის 1897 წელს ბათუმის ქალთა პროგიმნაზიის, ხოლო 1900 წელს ვაჟთა გიმნაზიის დაარსებაში, მისივე ინიციატივით 1902 წელს გაიხსნა და 1903 წელს გაფართოვდა ბათუმის პირველი საავადმყოფო, იმავე წელს გაიხსნა ბათუმის გაერთიანებული საჯარო ბიბლიოთეკა, 1908 წელს კი - ბათუმის საბავშვო მუზეუმი. იღვწოდა მოსახლეობის კულტურული პროგრესისათვის. მხარს უჭერდა დემოკრატიული რეფორმების გატარებას, საწარმოო ძალთა განვითარებას კაპიტალისტურ საფუძველზე. მუშაობდა თბილისის კერძო გიმნაზიაში ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებლად. მისი კრიტიკულ-პუბლიცისტური წერილები, ლექსები და თარგმანები 1878 წლიდან იბეჭდებოდა იმდროინდელ ჟურნალ-გაზეთებში. ვოლსკის ეკუთვნის პატრიოტული და ლირიკული ლექსები: "მეგობარს", "სიზმარი" (1882), "როს საუკუნოდ დავდუმდე" (1893), ასევე პოპულარულ რომანსად ქცეული "შენ გეტრფი მარად" (1891, მუსიკა მელიტონ ბალანჩივაძისა), მოთხრობა "თორნიკეს დარდი" (1888), ჩეხოვის, ანდერსენის ქართული თარგმანები, ილიას, შიო არაგვისპირელის, ეკატერინე გაბაშვილის რუსული თარგმანები და სხვა; 1907 წელს ვოლსკის თავს დაესხნენ და მძიმედ დაჭრეს. გარდაიცვალა თბილისში; დაკრძალულია ბათუმში, თუმცა მისი საფლავი დაკარგულია. ვოლსკის სახელს ატარებს ქუჩა ბათუმში.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია: ტ.4.-თბ.,1979.-გვ.1979; განმანათლებლობა საქართველოში: იდეები და მოღვაწეები: nateba.webbreeze.net; ქართველ მოღვაწეთა ნეკროპოლი. წ. 1/ შეადგ., წინასიტყვაობა, შენიშვნები და საძიებელი დაურთო სოლომონ ხუციშვილმა. -თბ., 1961. -გვ.131; ქართველი პოეტები : ენციკლოპედია / შეადგინა ალექსანდრე ელერდაშვილმა.- თბ.,2021.- გვ. 142

• ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების აჭარის განყოფილება, თავმჯდომარე