მიშო ყიფიანი

დაბადების ადგილი: სოფელი ქვიშხეთი, ახლანდელი ხაშურის მუნიციპალიტეტი.

დაამთავრა პეტერბურგის ტექნოლოგიური ინსტიტუტი 1875 წელს.

საქართველოში დაბრუნდა და სამსახური დაიწყო ქუთაისში; ე. იოსელიანთან და ი. ქიქოძესთან ერთად შექმნა არალეგალური ხალხოსნური ჯგუფები, რომლებიც სოფლის მოსახლეობას საყოველთაო აჯანყებისათვის ამზადებდნენ; კავშირი ჰქონდა რუსეთის ნაროდნიკულ ორგანიზაციებთან; 1876 წელს დააპატიმრეს და ორი წლის შემდეგ ორენბურგში გადაასახლეს; 1881 წელს საქართველოში დაბრუნდა და მასწავლებლობა დაიწყო ჯერ თბილისის მეორე გიმნაზიაში, შემდეგ - ამიერკავკასიის (გორის) სამასწავლებლო სემინარიაში; იყო გორში შექმნილი და კონსპირაციულად მოქმედი რევოლუციურ ხალხოსანთა ჯგუფის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი; 1883 წელს კვლავ დააპატიმრეს და ქ. უსტკამენოგორსკში გადაასახლეს; 1887 წელს სამშობლოში დაბრუნდა და სიცოცლის ბოლომდე რევოლუციური იდეებით იყო გატაცებული. მას ახლო ურთიერთობა ჰქონდა ლევ ტოლსტოისთან. მრავალმხრივი იყო მისი მოღვაწეობა - 1876, 1881წწ. ის მსახიობობდა; 1887 წლიდან რეჟისორობდა ქართულ დასში; წერდა ლექსებს და ნარკვევებს სოფლის ცხოვრების სხვადასხვა საჭირბოროტო საკითხზე (1875, 1881); 1880 წელს თარგმნა ბაირონი; 1883 წელს - წიგნები საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებზე; დიდია მისი ღვაწლი ქართული გრამატიკისა და ეტიმოლოგიის საკითხების დამუშავებაში; წერდა "ზემო ქართლელის", "იორდანე ტუსაღის", "ტუსაღის" და სხვა ფსევდონიმებით. რევოლუციურ-ხალხოსნური მოძრაობის ერთ-ერთი მეთაური.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია: ტ.10.-თბ., 1986.-გვ.655; ქართველ მოღვაწეთა ნეკროპოლი. წ. 1/ შეადგ., წინასიტყვაობა, შენიშვნები და საძიებელი დაურთო სოლომონ ხუციშვილმა. -თბ., 1961. -გვ.138

• ბუნება ქართულ ენის ეტიმოლოგიურ შენობისა : ქართული ზმნის ძირითადები და იმათი კანკლედობრივი ჩამომავლობა (ავტორი). - ტფილისი, (ს. ლოსაბერიძის სტ.), 1911. - 30გვ.