ევაგრე (აღმოსავლეთ საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი)

1488-1492წწ. იყო აღმოსავლეთ საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი; შემორჩენილია მისი კათოლიკოსობის დამადასტურებელი ორი საბუთი; ერთია კონსტანტინე II-ის 1488 წლით დათარიღებული შეუვალობის სიმტკიცის წიგნი, რომლითაც მეფე ათანხმებს "საცა... მცხეთისა... მამულნი არიან"; მეორეა კუმურდოს ეპისკოპოსის გერასიმეს ფიცის წიგნი, რომლის მიხედვითაც მზეჭაბუკი მას მცხეთაში გზავნის კურთხევის მისაღებად: "მას ჟამსა, ოდეს პატრონმა მზეჭაბუკ შემიწყალა და კუმურდოსა საყდარი და ჴელი მიბოძა და თქუენს წინაშე საკურთხევლად გამოგუზავნნა..."; ამ დროს სამცხის ათაბაგი ყვარყვარე II იყო, თუმცა მზეჭაბუკს, სავარაუდოდ, მამის მმართველობის დროსაც ჰქონდა ეპისკოპოსის წარდგენის უფლება; მისი კათოლოკოსობა ემთხვევა პერიოდს, როდესაც კონსტანტინე II ცდილობდა ქართული სახელმწიფოს გაერთიანებას; ამისათვის მეფემ 1490 წელს დარბაზი მოიწვია: "შემოიკრიბა კათალიკოზი, ეპისკოპოზნი, და წარჩინებულნი თჳსნი და განიზრახვიდა, თუ რაჲ ჰყონ განდგომილებისათჳს ქვეყანათა და ვითარ მოაგონ კუალად მეფობისავე თჳსსა"; სათათბიროდ მოწვეული კათოლიკოსი, მოღვაწეობის დროის მიხედვით, სწორედ ევაგრე უნდა იყოს.

წყარო: საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.2. - თბ., 2012. - გვ.546