The National Library of Georgia Home - About Library - E-Resources 
  Login
Biographical Dictionary
HomeCategories  
Search
Person Name:

The Biographical Dictionary of Georgia covers biographies of people who belong to history of Georgia, who are linked with Georgia, lived in or beyond it.

The dictionary is supported by the National Library of Georgia.

The project aims at publishing the biographies of outstanding Georgians. We hope that whole Georgia will be involved in filling this unique dictionary.

Follow on Facebook



ალექსანდრე მელიქ-ფაშაევი

Date of birth:10 October, 1905
Date of death:18 June, 1964  (at 58 years)
Category:Conductor, Composer, Educator

Biography

დაბადების ადგილი: ქ. თბილისი.

დაამთავრა ქ. ლენინგრადის სახელმწიფო კონსერვატორია 1930 წელს(სადირიჟორო, თეორიული).

1921-1922წწ. იყო თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრის პიანისტ-კონცეტმაისტერი, 1922-1928წწ. და 1930-1931წწ. ჯერ დირიჟორი, შემდეგ მთავარი დირიჟორი; 1923 წელს შედგა მისი სადირიჟორო დებიუტი თბილისში (ვ. დოლიძე ოპერა "ლეილა"); 1924 წელს იყო ქ. ლენინაკანის საოპერო დასის დამაარსებელთაგანი (ლ. ნ. ისეცკისთან, შ. მ. ტალიანთან, ა. ბ. დანიელიანთან ერთად); 1931-1964წწ. მოსკოვის დიდი თეატრის მთავარი დირიჟორი; ქართული რეპერტუარი: სადებიუტო სპექტაკლი ვ. დოლიძე "ლეილა" (1923), ვ. დოლიძე "ქეთო და კოტე" (1924), დ. არაყიშვილი "თქმულება შოთა რუსთაველზე" (1931), ზ. ფალიაშვილი "აბესალომ და ეთერი" (1939, პრემიერა მოსკოვის დიდი თეატრი), მ. ბალანჩივაძე "დარეჯან-ცბიერი"(1927), კ. მეღვინეთუხუცესი "რაზმელები" (1931, პრემიერა); სხვა სპექტაკლები თბილისის სცენაზე: ვერდი "აიდა", "ოტელო", გლინკა "რუსლან და ლუდმილა", ჩაიკოვსკი "პიკის ქალი", "ქოშები", პოტოცკი "გარღვევა", სიმფონიები. ავტორია ოპერებისა: "პეჩორინი" (მ. ლერმონტოვის მიხედვით) და "მეთორმეტე ღამე" (უ. შექსპირის მიხედვით), აგრეთვე სიმფონია დო მინორის, რომანსების და სხვ. 1938 წელს მოსკოვის დირიჟორთა საკავშირო კონკურსის II პრემიის ლაურეატი გახდა. ა. ბოროდინის "თავადი იგორისა" (1953) და ს. პროკოფიევის "ომი და მშვიდობის" (1962) ჩანაწერისათვის საფრანგეთში მიიღო გრან-პრი, ხოლო 1965 წელს მან მუსორგსკის "ბორის გოდუნოვის" ჩანაწერისათვის - აშშ-ის ხელოვნების აკადემიის პრემია. მიღებული აქვს სახელმწ. ჯილდოები. 1988 წელს სოფელ შაუმიანში (მარნეულის მუნიციპალიტეტი) გაიხსნა მისი სახლ-მუზეუმი.

წყარო: ქართული მუსიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი. – თბ., 2015. – გვ. 316; მუსიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი. – თბ., 2007. – გვ. 168; საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული  აკადემია: ქართული ენციკლოპედიის ი. აბაშიძის სახელობის მთავარი სამეცნიერო რედაქცია: georgianencyclopedia.ge

Awards and Honors

  • 1951 - სსრკ სახალხო არტისტი
  • 1943 - სსრკ სახელმწიფო პრემია
  • 1942 - სტალინური პრემიის ლაურეატი (1943)
  • 1942 - სსრკ სახელმწიფო პრემია

Share: