ეფრემ მაწყვერელი

ეფრემ მაწყვერელი იყო აწყურის ეპისკოპოსი დაახლოებით 845-885 წლებში. დაიბადა ქართლში, დიდებული აზნაურის ოჯახში, იზრდებოდა ხანძთის მონასტერში, შემდეგ ცხოვრობდა ნეძვის მონასტერში. იყო გრიგოლ ხანძთელის მოწაფე. წყაროებში იხსენიება "დიდი ეფრემის" სახელით. ეფრემ მაწყვერელი სარგებლობდა დიდი ავტორიტეტით, მან არსენ I კათოლიკოსის წინააღმდეგ მოწყობილი ძლიერი დაჯგუფება მშვიდობიანი გზით დაშალა, კათოლიკოსს შეარიგა უკმაყოფილო ეპისკოპოსები და მთავარი გვარამ მამფალი. ერთ-ერთი ვერსიით, ეფრემ მაწყვერელის მცდელობით საქართველოს ეკლესიამ იერუსალიმის პატრიარქის სერგის(843-859) თანხმობით მიიღო უფლება "მირონის კურთხევისა" ქართლში, თუმცა ზოგიერთი მკვლევარი თვლის, რომ მირონის კურთხევის უფლება მცხეთის ეკლესიას V საუკუნიდან ჰქონდა(მანამდე მირონი იერუსალიმიდან იგზავნებოდა). შერაცხულია წმინდანად. მისი ხსენების დღეა 17(30) აპრილი.

წყარო: საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.III.–თბ., 2014.–გვ.112