გიორგი ჩუგუნაშვილი

1823 წელს ჩუგუშვილმა პეტერბურგში გამოსცა ფრანგულიდან რუსულად თარგმნილი და აქედან მის მიერვე თავისუფლად გადმოღებული "ენციკლოპედია ანუ შეკრებილება ზნეობითთა სწავლათა ჰაზრთანი და განსჯანი სხუათა და სხუათა თავთათვის დათხზული და აღსმული ანბანთა ზედა". დაბეჭდილია იოსებ იოანესიანის სტამბაში, მცირე ფორმატისაა (19X11), შედგება 3 ნაწილისაგან: საკუთრივ ენციკლოპედია (1-102 გვ.) (ტერმინენი ამ ტიპისაა: ამპარტავნებისათვის, პირმოთნეობისათვის), ფიზიკა (102-147გვ.), ზნეობითი სწავლა (147-159გვ.), ენციკლოპედია თავის დროზე იმდენად პოპულარული ყოფილა, რომ ბეჭდურის გარდა ხელნაწერების სახითაც ვრცელდებოდა. ამას მოწმობს აკადემიკოს კორნელი კეკელიძის სახელობის ხელნაწერთა ინსტიტუტში დაცული, მშვენიერი კალიგრაფიით შესრულებული, 1860 წელს გადაწერილი ხელნაწერი (Q- 865), მას უთარგმნია აგრეთვე ეკატერინე II-ის განაწესი "ნაკაზი" ფილოსოფიურ-იურიდიული ტრაქტატი. პეტერბურგში მოღვაწე ქართველი მწერალი, ენციკლოპედისტი, საგარეო საქმეთა კოლეგიის თარჯიმანი. იოანე ბატონიშვილი მას "მშვენიერ შემთხზველთა" შორის იხსენიებს.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია: ტ. 11.-თბ., 1987.-გვ.166