სოფიო გურიელი

გურიის სამთავროს გამგებელი 1826-1828 წლებში, მამია V გურიელის მეუღლე, გიორგი წულუკიძის ასული. ქმრის გარდაცვალების (1826) შემდეგ რუსეთის ხელისუფლებამ დაამტკიცა გურიის სამთავროს სამმართველოს საბჭოს თავმჯდომარედ. საბჭოში ექვსი წევრი შედიოდა: ვახტანგ ერისთავი, დავით მაჭუტაძე, სვიმონ გუგუნავა, გიორგი ნაკაშიძე, გიორგი ერისთავი, გიორგი თავდგირიძე. საბჭო ოფიციალურად გურიის სამთავროს მემკვიდრის, დავით გურიელის სრულწლოვანებმდე (ის მაშინ 8 წლის იყო) შეიქმნა. სოფიო უკმაყოფილო იყო საბჭოს შექმნით. მას სურდა, რომ თავად ყოფილიყო მთავარი და აღდგენილიყო მამია გურიელის დროინდელი ორგანოები და მართვის წესი. ამიტომ ის იბრძოდა ამ საბჭოს გაუქმებისა და დამოუკიდებელი ხელისუფლებისათვის. საბჭოში ორი პოლიტიკური დაჯგუფება იყო. პირველი, დედოფლისა და მაჭუტაძის მეთაურობით, მხარს უჭერდა მთავრის ხელისუფლების აღდგენას, მეორე, ნაკაშიძის მეთაურობით, რუსეთის მხარდამჭერი იყო. სოფიოს არც მოსახლეობა უჭერდა მხარს. რუსეთ-თურქეთის 1828-1829წწ. ომის დროს ცდილობდა აღედგინა გურიის სამთავროს დამოუკიდებლობა. მან ივნისში ერთგულება შეჰფიცა ოსმალეთის სულთანს, ხოლო მძევლად 10 წლის ქალიშვილი გაუგზავნა. 1828 წლის 30 სექტემბერს ლიხაურის ბრძოლაში სოფიო დამარცხდა. რუსეთის ჯარმა გენერალ გესსეს მეთაურობით გურია დაიკავა, სოფიო  ოსმალეთში გაიქცა და ქობულეთში სარდალ ოსმან-ბეგთან მივიდა. მასთან ერთად წავიდნენ დავით მაჭუტაძე, გიორგი თავდგირიძე, ლაზარე ნაკაშიძე, 8 აზნაური და 56 მსახური. სოფიო იქვე გარდაიცვალა.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია: ტ.9.-თბ.,1985.-გვ.478