იოანე VIII (აღმოსავლეთ საქართველოს კათალიკოს პატრიარქი)

აღმოსავლეთ სა­ქართვე­ლოს კათოლიკოს-პატრიარქი 1505-1509 წლებში; მოიხსენიება აწყურის მთავარეპის­კო­პო­სის, ნიკოლოზ მაწყვერელის ერთგულების ფიცის წიგნში, რომელიც სხვა­დასხვა დროით თა­რიღ­დე­ბა, თუმცა თ. ჟორდანია და ქ. შარაშიძე იოანე VIII-ს კათოლიკოსობას დავით X-ის (1505-1525) მეფობის პერიოდს ამთხვევენ; ­აღნიშნული საბუთის მიხედვით, აწყურის ეპის­კო­პოსი მთავარეპისკოპოსად კურთხევისათვის ემადლიერება  იონე VIII-ს და აღთქმას დებს: "სიცოცხლესა ჩემსა თUნიერ მცხე­თისა სახლი დედა-ქალაქი არა აღვიარო და თქვენ, მაკურთხევლის ჩემისა იუვა­­ ნე კათალიკოზისაგან კიდე სხუ­ასა კათალიკოზს არა დავემორჩილო...". ყოველივე ეს ამტკიცებს, რომ ამ პერიოდისთვის სამცხე-საათაბაგოს ეკლესია აღმოსავლეთ სა­ქარ­თვე­ლოს კათოლიკოს-პატრიარქს ემორჩილებოდა.

წყარო: საქართველო: ენციკლოპედია: ტ. IV. -თბ., 2018. -გვ.309