რუსტამ რაზა

საფრანგეთის იმპერატორის, ნაპოლეონ I-ის პირადი მცველი მამლუქი წარმოშობით საქართველოდან, თბილისელი სომეხი. ქართულ ლიტერატურაში ზოგჯერ შეცდომით მიიჩნევა ქართველ როსტომ რაზმაძედ. ბავშვობაში რუსტამი გაიტაცეს და მონად გაყიდეს კაიროში. 1798 წელს ახალგაზრდა რუსტამი ადგილობრივმა შეიხმა ფრანგული საექსპედიციო არმიის მთავარსარდალს, გენერალ ნაპოლეონ ბონაპარტეს აჩუქა. მას შემდეგ რუსტამი ნაპოლეონს ყველა სამხედრო ექსპედიციაში მუდმივად თან ახლდა. 1814 წელს დაქორწინდა, რის გამოც გადამდგარ იმპერატორს მის პირველ გადასახლებაში კუნძულ ელბაზე ვერ გაყვა. ამის გამო 1815 წელს ხელისუფლებაში ნაპოლეონის ხანმოკლე დაბრუნების პერიოდში ("ასი დღე") შერისხული იყო. შემდგომში ცხოვრობდა ცოლის მამულში და გარდაიცვალა ქ. დურდანში. დატოვა მოგონებები, რომელიც პირველად 1888 წელს დაიბეჭდა (ქართული თარგმანი 2012 წ.).

წყარო: ჩვენი საუნჯე: saunje.ge; samxedro-istoria.

• ნაპოლეონის მამლუქი : რუსტამ რაზას მემუარები (ავტორი). - თბილისი, არტანუჯი, 2012. - 155გვ.