რუსუდან ორბელი

დაიბადების ადგილი: ქ. პეტერბურგი.
1927-1929წწ. სწავლობდა ხელოვნების ისტორიის სახელმწიფო ინსტიტუტთან არსებულ ხელოვნებათმცოდნეობის უმაღლეს სახელმწიფო კურსებზე (ლენინგრადი); 1929-1934წწ. სწავლობდა ლენინგრადის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ისტორიულ-ლინგვისტურ ფაკულტეტზე, აღმოსავლურ განყოფილებაზე (კავკასიური ციკლი).
რუსუდან ორბელის უმცროსი ასაკის ბავშვებისთვის დაწერილი რამდენიმე წიგნი გამოცემული იქნა გამომცემლობა "რადუგა"-ში (ცისარტყელა, რუს. Издательство «Радуга»); 1934-1941წწ. - მეცნიერ-თანამშრომელი საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის აღმოსავლურ ხელნაწერთა ინსტიტუტში; 1941-1946წწ. ომის დროს მუშაობდა სხვადასხვა ჰოსპიტალსა და წითელი არმიის (მოსკოვი) სამხედრო-სანიტარულ სამმართველოში მედდად; იყო სომხური და ქართული ფილოლოგიების სპეციალისტი, რომლის მთავარ ინტერესს წარმოადგენდა საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის აღმოსავლურ ხელნაწერთა ინსტიტუტის სომხურ და ქართულ ფონდებში დაცული ხელნაწერების ისტორიულ-ფილოლოგიური და პალეოგრაფიული შესწავლა; დიდ დროს უთმობდა რუსეთის აღმოსავლეთმცოდნეობის შესწავლას.
საკანდიდატო დისერტაციის (დაცული იქნა 20.06.1963) კვლევის საგანს წარმოადგენდა სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის აღმოსავლურ ხელნაწერთა ინსტიტუტის შესაბამის ფონდში დაცულ ქართულ ხელნაწერებს; ქართულ ხელნაწერთა ეს კრებული ივსებოდა რამდენიმე ათეული წლის განმავლობაში რუსი და ქართველი მეცნიერების ძალისხმევით; ქართულ ხელნაწერთა კრებული შედგება რამდენიმე კერძო კოლექციისა და ცალკეული ეგზემპლარებისაგან, რომელიც მანამდე კულტურის მოღვაწეებისა და ბიბლიოთეკების საკუთრებაში იყო; მისმა შრომამ, რომელიც მეცნიერმა ქალმა მიუძღვნა ხელნაწერთა არსებული კრებულის ისტორიის შესწავლას, აღწერას და თითოეული ტექსტის ისტორიულ-ლიტერატურული მნიშვნელობის გამოვლენას, მნიშვნელოვნად წასწია წინ რუსული კავკასიოლოგია; 1946-1951წწ. რუსუდან ორბელი ხელმძღვანელობდა აღმოსავლეთმცოდნეთა არქივს, ხოლო 1961 წელს, იოსებ ორბელის გარდაცვალების შემდეგ იყო კავკასიური კაბინეტის ხელმძღვანელი; მონაწილებას იღებდა იოსებ ორბელის რჩეული შრომების მომზადებაში, იყო კავკასიოლოგთა შრომების პასუხისმგებელი რედაქტორი; მნიშვნელოვანი იყო რუსუდან ორბელის თანამონაწილეობა შემდეგი ქართული და სომხური ისტორიული ძეგლების თარგმანთა მომზადებაში: Повествование вардапета Аристакэса Ластивертци თარგმანი К. Н. Юзбашяна. М., 1968); Грузинские документы IX—XV вв. в собрании Ленинградского отделения Института востоковедения АН СССР / Перевод и комментарии С. С. Какабадзе. / Отв. ред. Р. Р. Орбели. М.: «Наука», ГРВЛ, 1982. 274 с.; აღმოსავლეთმცოდნე, ქართველოლოგი და არმენოლოგი.

წყარო: აღმოსავლური ხელნაწერების ინსტიტუტი: orientalstudies.ru

• სრულიად რუსეთის საბჭოთა მწერალთა კავშირის საბავშვო ლიტერატურის სექცია, წევრი (1926-1933)

• Грузинские документы IX-XV вв. в собрании Ленинградского отделения Института востоковедения АН СССР (რედაქტორი). - Москва, Наука, 1982. - 272с.
• Грузинские рукописи Института востоковедения (ავტორი) // Вып. 1 : История, география, путешествия, археология, законодательство, философия, языкознание, библиография.. - Москва; Ленинград, Изд-во АН СССР, 1956. - 178с.