მიხეილ ხელთუფლიშვილი

დაბადების ადგილი: ქ. ქუთაისი.

სწავლობდა ქუთაისის გიმნაზიაში, შემდეგ მოსკოვის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე.

დაიბადა ქუთაისის გუბერნიის აზნაურის ოჯახში; მისი ძმები იყვნენ დავით და პლატონ ხელთუფლიშვილები, დეიდაშვილი - ნიკო ნიკოლაძე. შეისწავლა რუსეთთან საქართველოს შეერთების ისტორიის საკითხები და რუსულ ენაზე გამოაქვეყნა "საქართველოს შესვლა რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში" (ჟურნ. "იურიდიჩესკი ვესტნიკ", №7‑8, 1891; წიგნად — ქუთაისი, 1901); ცნობილია მის მიერ დაბეჭდილი კრიტიკული წერილი "რამდენიმე შენიშვნა შესახებ ილ. ჭავჭავაძის "ოთარაანთ ქვრივისა" (გაზ. "ივერია", №58, 1888); მონაწილეობდა რუსეთის უნივერსიტეტებში მოსწავლე ქართველი სტუდენტების მიერ 1892-1893 წლებში შექმნილი პოლიტიკური ორგანიზაციის "საქართველოს თავისუფლების ლიგის" საქმიანობაში; მის სახლში ქუთაისში ჩატარდა სტუდენტთა პირველი ყრილობა; 1895 წელს დაპატიმრებული იყო ჟანდარმერიის მიერ; ტუბერკულოზით დაავადებული, 26 წლის ასაკში გარდაიცვალა საპატიმროში "ლიგის" საქმის გამოძიების დამთავრებამდე. სტუდენტური მოძრაობის აქტიური მონაწილე.

წყარო: საქართველო-რუსეთის ურთიერთობის ისტორიის ქართველი მკვლევრები ზურაბ ავალიშვილი და მიხეილ ხელთუფლიშვილი/ლ. ტერლეცკაია დისერტაცია.- გორი, 2019.-გვ.17-22 (openscience.ge); ქართველო მოღვაწეთა ნეკროპოლი. წ. 1/ შეადგ., წინასიტყვაობა, შენიშვნები და საძიებელი დაურთო სოლომონ ხუციშვილმა. -თბ., 1961. -გვ.140

• Вступление Грузии в состав Российской империи (ავტორი). - Кутаис, А. Арабидзе, 1901. - 103с.