ვახტანგ გამრეკელი

დაამთავრა თბილისის პირველი საცდელ-საჩვენებელი სკოლა 1925 წელს. შემდეგ  სწავლას აგრძელებს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში ისტორია-ფილოლოგიის ფაკულტეტზე.

უმაღლესი სასწავლებლის დასრულების შემდეგ განაწილებით მუშაობას იწყებს ზესტაფონის რაიონის ძირულის სკოლაში ქართული ლიტერატურისა და ენის მასწავლებლად; მის მიერ სტალინის ერთ-ერთ წერილზე გამოთქმული კრიტიკული მოსაზრების გამო იგი 1932 წლის 1 მაისს დააპატიმრეს და როგორც არასაიმედო პიროვნება სასჯელს იხდიდა ურალში, მკაცრი რეჟიმის იზოლატორში; მეორე მსოფლიო ომის დაწყების დროს მას შეუცვალეს სასჯელის მოხდის ადგილი, გადაასახლეს შუა აზიაში, სადაც იგი დაქორწინდა როსტოვის ოლქიდან გადმოსახლებულ გერმანელ ეკატერინე კერბსკზე;  სასჯელის მოხდის შემდეგ, სასამართლოს გადაწყვეტილებით, ვახტანგ გამრეკელს აკრძალული ჰქონდა თბილისში ცხოვრება; ერთხანს იგი ოჯახთან ერთად ჯავაში ცხოვრობდა; 1956 წლიდან თბილისში გადმოდის საცხოვრებლად; იგი კარგად იცნობდა ქართულ, რუსულ, გერმანულ ლიტერატურას და ფილოსოფიას; გერმანული ფილოსოფიისადმი ინტერესი მან იმითაც გამოხატა, რომ 1957-1960 წლებში გერმანული ენიდან ქართულად თარგმნა ლუდვიგ ფოიერბახის ფილოსოფიური ნაშრომები; 1957 წელს უმცროს მეცნიერ თანამშრომლად მიიღეს სიმონ ჯანაშიას სახელობის სახელმწიფო მუზეუმში; შემდეგ კი მუშაობას აგრძელებს კ. კეკელიძის სახელობის ხელნაწერთა ინსტიტუტში; იგი იკვლევდა კავკასიის ისტორიის საკითხებს; მანვე რუსეთის არქივებში მრავალწლიანი მუშაობის დროს საინტერესო, მანამდე უცნობი მასალები გამოავლინა XVIII საუკუნის საქართველოსა და ჩრდილოეთ კავკასიის ურთიერთობის შესახებ; ახლადგამოვლენილ დოკუმენტებს სათანადო შენიშვნებისა და გამოკვლევის დართვით იგი პერიოდულად აქვეყნებდა; ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი.
საკანდიდატო დისერტაციის თემა -  "О двалах и Двалетии в I- XV вв. н. э." (К вопросам этнической принадлежности и исторических судеб двалов), დაიცვა 1957 წელს; სადოქტორო დისერტაციის თემა - "აღმოსავლეთ საქართველოს და ჩრდილოეთ კავკასიის ურთიერთობის საკითხები XVIII საუკუნეში", დაიცვა 1973 წელს.

• Межкавказские политические и торговые связи Восточной Грузии (конец 60-х - начало 90-х гг. XVIII в.) : Документы и материалы / АН ГССР, Комис. по источникам истории Грузии (ავტორი) // 2 вып.. - Тбилиси, Мецниереба, 1991. - 176с.
• Межкавказские политические и торговые связи Восточной Грузии (конец 60-х - начало 90-х гг. XVIII в.) : Документы и материалы / АН ГССР, Комис. по источникам истории Грузии (ავტორი) // 1 вып.. - Тбилиси, Мецниереба, 1980. - 219с.
• Торговые связи Восточной Грузии с Северным Кавказом в ХVIII в (ავტორი) // кн.1. - Тбилиси, Мецниереба, 1968. - 111с.