მარიამ ბაგრატიონი

მარიამი იყო ერეკლე მეორის ასული. გათხოვილი იყო თბილისის მოურავ დავით ციციშვილზე. ჰყავდა 7 შვილი. ქართლ-კახეთის სამეფოს გაუქმების შემდეგ ისიც მძიმე სულიერ და ნივთიერ გაჭირვებაში ჩავარდა; ერთი ცნობით, გარდაიცვალა 1828 წელს, სხვა ცნობით - 1834 წელს. მარიამი პოეტური და მუსიკალური ნიჭით დაჯილდოებული ქალი ყოფილა. მისი თანამედროვის, ბარბარე ქობულაშვილის დახასიათებით, ის "იყო დიდი ნიჭიერი, დიდათ დახელოვნებული საღმთოს წერილში, ისეთი მოლექსე, რომ ამბობდნენ – დიდის მეფის თეიმურაზის ნიჭი გამოჰყვა ამ ქალსო". ცნობილია მარიამის რამდენიმე ლექსი. ორი მათგანი ასახავს თავისი ძმის, ალექსანდრე ბატონიშვილის საცოლის, ყაბარდოს მთავრის ასულის, გარდაცვალებით გამოწვეულ მწუხარებას; დანარჩენები მოგვიანებით, თავისი სამეფოს დამოუკიდებლობის დაკარგვის შემდეგაა შეთხზული და გამოხატავს მძაფრ სულიერ ტკივილს წარსულზე გოდებასა და აწმყოთი უკმაყოფილებას.

წყარო: ქართველი პოეტები : ენციკლოპედია / შეადგინა ალექსანდრე ელერდაშვილმა.- თბ.,2021.- გვ.40; საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია: ქართული ენციკლოპედიის ი. აბაშიძის სახელობის მთავარი სამეცნიერო რედაქცია: georgianencyclopedia.ge;  საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.5. -თბ.,2023. -გვ.537-538