შამშე მეგრელიძე

დაბადების ადგილი: სოფელი ხიდისთავი, ჩოხატაურის რაიონი. 

1940 წელს ჩაირიცხა რიაზანის პედაგოგიური ინსტიტუტის ისტორიის ფაკულტეტზე. 1941-1945წწ. მონაწილეობდა მეორე მსოფლიო ომში, მიღებული აქვს სახელმწიფო ჯილდოები. დემობილიზაციის შემდეგ წარჩინებით დაამთავრა თბილისის ალექსანდრე პუშკინის სახელობის პედაგოგიური ინსტიტუტის ისტორიის ფაკულტეტი; 1954 წელს - სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის ისტორიის ინსტიტუტის ლენინგრადის განყოფილების ასპირანტურა. 

საქართველოში დაბრუნების შემდეგ, მუშაობა დაიწყო აჭარის სახელმწიფო მუზეუმში მეცნიერ-თანამშრომლად. შემდგომ - ბათუმის რევოლუციის მუზეუმის დირექტორად, რომლის დაარსების ერთ-ერთი ორგანიზატორი იყო. 1957-1973წწ. იყო საქართველოს ს. ჯანაშიას სახელობის სახელმწიფო მუზეუმის უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი; 1973-1989წწ. - ხალხთა მეგობრობის მუზეუმის განყოფილების გამგე. მისი მონოგრაფიებია: "აჭარის წარსულიდან", "ჩვენი სახელოვანი სამხედრო წინაპრები", "პეტრე ბაგრატიონი", "აჭარის განთავისუფლება თურქთა ბატონობისგან",  "სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს ისტორიიდან", "საქართველო აღმოსავლეთის ომებში", "ქართველი ექიმები ჩრდილოეთის ექსპედიციებში" (მ. ზაქარიაძის თანაავტორობით) და სხვა. იგი არაერთი სამეცნიერო ნაშრომისა და სტატიის ავტორია. ისტორიკოსი, ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი (1969). ცნობილი ქართველი ლიტერატურათმცოდნის იოსებ მეგრელიძის ძმა.

საკანდიდატო დისეტრაციის თემა -  "საქართველო რუსეთ-თურქეთის 1877-1878 წლების ომში", დაიცვა 1954 წელს; სადოქტორო დისერტაციის თემა - "ამიერკავკასია 1877-1878 წლების რუსეთ-თურქეთის ომში", დაიცვა 1969 წელს.

• პეტრე ბაგრატიონი (ავტორი). - თბილისი, საქ. კპ. ცკ-ის გამ-ბა, 1984. - 32გვ.
• ჩვენი სახელოვანი სამხედრო წინაპრები : რუსეთის არმიაში მყოფი ქართველი ოფიცრები და გენერლები (ავტორი). - თბილისი, მეცნიერება, 1979. - 199გვ.
• საქართველო აღმოსავლეთის ომებში : ქართველი და რუსი ხალხების საბრძოლო თანამეგობრობის ისტორიიდან (ავტორი). - თბილისი, მეცნიერება, 1974. - 96გვ.
• აჭარის წარსულიდან : მუჰაჯირობა 1878-1882 წლებში (ავტორი). - თბილისი, მეცნიერება, 1964. - 100გვ.
• სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს ისტორიიდან (ავტორი). - თბილისი, საქ. სსრ მეცნ. აკად. გამ-ბა, 1963. - 201გვ.
• აჭარის განთავისუფლება თურქთა ბატონობისაგან (ავტორი). - ბათუმი, სახელმწიფო გამომცემლობა, 1956. - 100გვ.