ნაფი ჯუსოითი

დაბადების ადგილი: სოფელი ნოგყაუ, ახლანდელი ჯავის მუნიციპალიტეტი.

დიდი სამამულო ომის დროს მოხალისედ წავიდა ფრონტზე. 1945 წელს კოსტა ხეთაგუროვის სახელობის სახელმწიფო პედაგოგიური ინსტიტუტის სტუდენტი გახდა. პირველი ლექსი 1945 წელს, ლექსების პირველი კრებული კი 1949 წელს გამოაქვეყნა. ავტორია ლექსთა კრებულებისა "სიტყვა გულისა" (1953), "ლირიკა"(1955), "მე დავიბადე მთებში" (1960) და სხვ.; მოთხრობებისა და რომანებისა "წინაპართა სისხლი" (1969), "სირდონის ცრემლები" (1979) და სხვ. ლიტერატურული-კრიტიკული სტატიების წიგნისა "სიტყვის ხელოვნებისათვის" (1966), მონოგრაფიული წიგნებისა ოსური ლიტერატურის კლასიკოსებზე; თარგმნა ალექსანდრე პუშკინის, ტარას შევჩენკოს, ლევ ტოლსტოის, ანტონ ჩეხოვის, ილია ჭავჭავაძის, აკაკი წერეთლის და სხვათა ნაწარმოებები. დაიცვა ჯერ საკანდიდატო დისერტაცია, ხოლო 1968 წელს კი - სადოქტორო დისერტაცია. იყო 400-მდე სამეცნიერო ნაშრომისა და 12 მონოგრაფიის ავტორი. საბჭოთა ეპოქის ოსი მწერალი და ლიტერატურათმცოდნე.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11.-თბ.,1987.-გვ.-580.; შიდა ქართლი : საინფორმაციო ცენტრი: qartli.ge; ქართული ენის ციფრული ლაბორატორია: dlab.ug.edu.ge

• საქართველოს მეცნიერებათა აკადემია, წევრი
• საქართველოს მწერალთა კავშირი , გამგეობის წევრი
• სკკპ წევრი (1945-)

• 1979 - კოსტა ხეთაგუროვის სახელობის პრემია, ლაურეატი
  მოთხრობების კრებულისათვის "ადამიანის სიცოცხლე", 1976

• ქართულ-ოსური ლექსიკონი = Гуырдзиаг-ирон дзырдуат ; Ирон-гуырдзиаг дзырдуат = ოსურ-ქართული ლექსიკონი (რედაქტორი). - თბილისი, უნივერსალი, 2018. - 864გვ.
• ოსური ენის პრაქტიკული გრამატიკა (რედაქტორი). - თბილისი, უნივერსალი, 2017. - 230გვ.
• ქართულ-ოსურ-რუსულ-ინგლისური და ოსურ-ქართულ-რუსულ-ინგლისური სასაუბრო = Гуырдзиаг-Ирон-Уырыссаг-Англисаг ӕмӕ Ирон-Гуырдзиаг-Уырыссаг-Англисаг ныхасгӕнӕн = Грузинско-Осетинско-Русско-Английский и Осетинско-Грузинско-Русско-Английский разговорник = Georgian-Ossetian-Russian-English and Ossetian-Georgian-Russian-English phrasebook; 1 CD (რედაქტორი). - თბილისი, უნივერსალი, 2017. - 346გვ.
• მთები - აკვანი ჩემი : ლექსები (ავტორი). - თბილისი, უნივერსალი, 2014. - 166გვ.
• დიდთოვლობა : რომანი (ავტორი). - ცხინვალი, ირისტონი, 1989. - 310გვ.