კონსტანტინოპოლის საპატრიარქოს ლაზიკის ეპარქია // საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია "დიდაჭარობა", ხულო-დიდაჭარა, 2009 წლის მაისი : (მასალები) / "დიდაჭარობა", საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია (2009, ხულო-დიდაჭარა). - თბ., 2009. - გვ.15-24[MFN: 13626]

UDC:  27-772(479.22)

ანოტაცია:  IX-X სს-ში ლაზიკაში არსებული ტრაპეზუნტის სამიტროპოლიტო 14 კათედრით, მათი გეოგრაფიული განლაგება

გეოგ.დასახელება:  კონსტანტინოპოლი; ლაზიკა; ტრაპეზუნტი.

თემატიკა:  რელიგია.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ეპარქიები საზღვარგარეთ; ლაზიკის ეპარქია; ტრაპეზუნტის სამიტროპოლიტო.

კონსტანტინოპოლის საპატრიარქოს ლაზიკის ეპარქია // საქართველო და მსოფლიო : (წარსული და თანამედროვეობა) / საქ. განათლ. და მეცნ. სამინ.; შოთა რუსთაველის სახელმწ. უნ-ტი. - ბათუმი, 2009. - გვ.81-95[MFN: 13627]

UDC:  27-772(479.22)

ანოტაცია:  ლაზიკის ეპარქიის მდებარეობა, კონსტანტინოპოლის საპატრიარქოს საეპისკოპოსოთა ნუსხების ე. წ. ნოტიციების მიხედვით

გეოგ.დასახელება:  კონსტანტინოპოლი.

თემატიკა:  რელიგია.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ეპარქიები საზღვარგარეთ; ლაზიკის ეპარქია.

რომაული სამხედრო ნაგებობების ნაშთები ზიგანასა, როდოპოლისსა, პიტია-პიტიუნტსა და სებასტოპოლისში // საეპისკოპოსოები ლაზიკაში : ეძღვნება სრ. საქ. კათოლიკოს-პატრიარქს ილია II-ს / ა. ჯაფარიძე. - თბ.,, 2011. - გვ.333-335.[MFN: 21004]

UDC:  930(479.22) + 911.2(479.22) + 27.772(479.22)

პერსონალია:  პროკოფი კესარიელი (ბიზანტიელი ისტრიკოსი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; ლაზიკა.

თემატიკა:  ისტორიოგრაფია; ფიზიკური გეოგრაფია; ეპარქიები.

საკვანძო სიტყვები:  ლაზიკის ეპარქია; პონტოს დიოცეზი; არმენიის დუკა.

იბერიის თემის ქართული სამამამთავრო : ლაზიკის ეპარქიის საზღვრების ზრდა იბერიის თემის დაარსების შემდეგ) // საეპისკოპოსოები ლაზიკაში : ეძღვნება სრ. საქ. კათოლიკოს-პატრიარქს ილია II-ს / ა. ჯაფარიძე. - თბ.,, 2011. - გვ.362-398.[MFN: 21012]

UDC:  94(479.22) + 94(=353.31) + 27.772(479.22) + 726(479.22) + 325.2(=353.1)

შინაარსი:  ისტორია; "იბერიის თემის" ოლქები და გზები; გაიმათავისუფლებელი ლაშქრობა ხალხის მხარდაჭერით (X ს.); მკვიდრი მოსახლეობის ერთგულება (X ს.)ბასილი II-ისა და სხვა იმპერატორების ომები იბერიის წინააღმდეგ (1001-1054); ტაოელები "არიან-ქართველთა" მემკვიდრეები; ვალაშკერტის (ტაოს) სამამამთავრო; ტაოს სამამამთავროს საზღვრები (X ს.); ვაკლაშკერტი და გავარი (XI ს.); საეკლესიო იურისდიქციათა ცვლილება(XI ს.); "იბერიის თემი" და ვალაშკერტის სამამამთავრო (XI ს.); "იბერიის თემის" ქართულენოვანი ეპარქია (XI ს.); ვალაშკერტის სამამამთავრო და ლაზიკის სამიტროპოლიტო (XI ს.); მამათმთავარ-პატრიარქი დავით კურაპალატის კარზე (X ს.); "ნათესავით ქართველნი" (გრიგოლ ბაკურიანის ძე); ურთიერთდამოკიდებულება მცხეთელ კათოლიკოსსა და სამხრეთტაოელმამამთავარს შორის; ქართული საეპისკოპოსოები ყოფილი მესხეთის მიწებზე (XII-XVI ს. "ქრონიკების" მიხედვით); ყოფილი იბერიის თემის მიმდებარე ქართული საეპისკოპოსოები (XIV-XVII სს.); ბანა

პერსონალია:  დავით III კურაპალატი (ტაოს მეფე); ბასილი II (ბიზანტიის იმპერატორი); გიორგი I (საქართველოს მეფე); ბაგრატ IV (საქართველოს მეფე); გრიგოლ ბაკურიანის ძე (გარე ქართველი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; ლაზიკა; ტაო-კლარჯეთი; იბერია.

თემატიკა:  ისტორია; რელიგია; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება; გარე ქართველები.

საკვანძო სიტყვები:  ქართველთა წარმომავლობა; ლაზიკის ისტორია; ლაზიკის ეპარქია; საეპისკოპოსოები; სამიტროპოლიტოები; ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; ბანა.

ქართული თვითშემეცნების აღორძინება დასავლეთ არმენიაში : თვითშემეცნების აღორძინება XI ს-ის ლაზიკის ეპარქიაში // საეპისკოპოსოები ლაზიკაში : ეძღვნება სრ. საქ. კათოლიკოს-პატრიარქს ილია II-ს / ა. ჯაფარიძე. - თბ.,, 2011. - გვ.398-462[MFN: 21013]

UDC:  2(479.22) + 930(479.22) + 27-36(479.22) + 27-725(479.22) + 2(479.22:479.25) + 27-526.62

შინაარსი:  ლაზიკის ეპარქია - დასავლეთ არმენიისა და პერსარმენიის ქართველობის გამაერთიანებელი; ლაზიკის სამიტროპოლიტოს, ანუ ზემო ქვეყანათა ქართველობის ბრძოლა ეროვნულ-ქართულ სახელმწიფოებრიობის აღდგენისათვის (X-XVI სს.); ლაზიკის "ბერძნული ქრისტიანობა"; წმიდა ნინო ლაზეთ-კლარჯეთში; წმიდა ნინოს ჯვარი დასავლეთ არმენიაში (VI-XI სს.); წმიდა ნინო - ეთნიკური ქართველების ეროვნული დროშა (IX -X სს.); "ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაი" არმენიის ქართველთა საუნჯე წმ. ნინოს ჯვართან ერთად (VI-X სს.); "ქებაი და დიდებაის" საეკლესიო საფუძვლები (VI-X სს.); "ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაის" დაწერის დრო და ადგილი (X ს.); კირიონისმიერი ეროვნული გამოფხიზლება გუგარეთისა და დასავლეთ არმენიის ქართველობისა; ენობრივი ვითარება გუგარქში; არმენიის ქართველთა დიდი გამოფხიზლება; კირიონის "გამოფხიზლების" პროექტი; სომხურ-ქალკედონური ეკლესიის ქართული ფრთა; ქართველები სომხეთში; გამოფხიზლების ორი მთავარი სტიმული (IV-X სს.); პატრიარქ ნიკოლოზ მისტიკოსის მითითება (X ს.); სომხური ეკლესიის თავდაპირველი იურისდიქცია (IV-V სს.); წმ. დავით და ტარიჭანი, ისააკი და იოსები; სომხურ-ქალკედონური ეპარქიები ლაზიკაში; ე.წ. "სომეხ-ქალკედონიტთა" ნამდვილი ვინაობა (აღმსარებლობა და ენა); სომეხ-ქალკედონიტთა იერარქიული დამოკიდებულება იმპერიის ეკლესიისადმი; ბასიანის სომეხი ეპისკოპოსები; ახალი ერა სომხეთის ეკლესიის ისტორიაში; გრიგოლ განმანათლებლის ცხოვრების არაბული ვერსია - ე.წ. სომეხ-ქალკედონიტთა თავისმართლება; ნერსე იშხნელი; ბიზანტიის იმპერატორი კონსტანს (კონსტანტინე) II; ნერსე კათალიკოსი; გუგურქელი, ტაოელი, ვანანდელი და არზრუმელი აზნაურები სომხური ეკლესიის წინააღმდეგ; სოფელი ოკომი და ანისის სომხური ჯვარი; ანისის ჯვრის ლურსმნები; ავანის საკათალიკოსო იშხანი - ავანი; სომხური განმარტებითი წარწერები; დიდი გაქცევა სომხური ეკლესიისაგან; გვირპელი

პერსონალია:  ბასილი II (ბიზანტიის იმპერატორი); გიორგი I (საქართველოს მეფე); წმ. ნინო; კირიონ I (კათოლიკოსი); წმ. დავით და ტარიჭანი; ნერსე იშხნელი (კათოლიკოსი); კონსტანტინე II (ბიზანტიის იმპერატორი).

მოხსენიებული პირები:  გუბაზ I (ლაზთა მეფე).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; ლაზიკა; ტაო-კლარჯეთი; ოფი; ალანია; ოკომი; ანისი; იშხანი; ავანი.

თემატიკა:  რელიგია; ისტორიოგრაფია; წმინდანები; სასულიერო პირები; საქართველო-სომხეთის ურთიერთობები; საეკლესიო სიმბოლიკა.

საკვანძო სიტყვები:  ქრისტიანობა; ეპარქიები; სამიტროპოლიტოები; ქართულ-სომხური რელიგიური ურთიერთობები; ანისის ჯვარი.

ქართული ეკლესია VII საუკუნეში : ლაზიკის ეპარქია // საქართველოს სამოციქულო ეკლესიის ისტორია : ტ.2:VI-XI საუკუნეეტმ / მიტროპოლიტი ანანია ჯაფარიძე. - თბ., 2012. - გვ.158-162[MFN: 25414]

UDC:  271.22(479.22)(09) + 27-772(479.22) + 341.222(479.22)

ანოტაცია:  ლაზიკის პოლიტიკური და საეკლესიო საზღვრების შესახებ

გეოგ.დასახელება:  ლაზიკა.

თემატიკა:  რელიგია; საზღვრები.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული მართლმადიდებელი ეკლესიის ისტორია; ეპარქიები; ლაზიკის ეპარქია; სახელმწიფო საზღვრები.

ლაზიკა - კლარჯეთი // ქალდეა : (ქალდეა-ლაზიკის სამიტროპოლიტო) / ანანია მანგლელი. - თბილისი, 2013. - ISBN 978-9941-20-324-4. - გვ.444-486[MFN: 60773]

UDC:  94(479.22)"O" + 908(479.22)(093) + 726(479.22)

შინაარსი:  ლაზიკის გეოგრაფიული აღწერა; ლაზიკა - ღადონი; კლარჯეტისა და ლაზიკის აღწერა მსგავსია (კლარჯეთი ლაზიკის მსგავსად კლდოვანი და უმოსავლო ქვეყანაა); გურამ გრიგოლია ეგრის-ლაზიკის სამეფოს საისტორიო გეოგრაფიის პრობლემების შესახებ; გ. გრიგოლიას თვალსაზრისი ტაბულა პევტენგერიანას შესახებ; არტაანი იბერიაში; კლარჯეთი - "ბერძენთა ქვეყანა" - "საბერძნეთი"; წმ. ნინოსა და წმ. გრიგოლის სამოღვაწეო არეები ლაზიკა - სომხეთის მოსაზღვრე ქვეყანა; მოვსეს ხორენაცი ლაზიკის შესახებ (ბაგრატიონები სპერში); ლაზიკის ბაღები ანუ მოხირისის ძიება ვეიდენბაუმისა და ყაზბეგის მიხედვით; ორი ლაზიკა; ძველი ლაზიკა - ქალდიის თემი ("სოფელი მეგრელთა"); რატომ "ქალდეა"?; ლაზიკა ფართო პოლიტიკური გაგებით; ჭანეთი (სისილისი/საისინი/ზიგანა); ხალდეა - ქალდეა - ხალიბი; ქალდეა - ქართეა; ჭანები; ხალტიქ - ხალდია (ქალდია) 950 წლისთვის; ტიბარენები და ჭანები ერთ მიწაზეა; სისილისი-საისინი, ზიგანა, ლაზიკის ეპარქია; კლარჯეთის ლაზიკა, საზღვარი ხუფათთან; დ. ხოშტარიას წიგნის "კლარჯეთის ეკლესიები და მონასტრები" მიმოხილვა

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია; უცხოელები საქართველოს შესახებ; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება.

დასავლეთ საქართველოს საეკლესიო იურისდიქცია : აფხაზეთის საკათალიკოსო // ქალდეა : (ქალდეა-ლაზიკის სამიტროპოლიტო) / ანანია მანგლელი. - თბილისი, 2013. - ISBN 978-9941-20-324-4. - გვ.631-722[MFN: 61054]

UDC:  271.11(479.22) + 27.772(479.22) + 341.222(479.22) + 314(479.22)

შინაარსი:  ისტორია; წყაროების მიმოხილვა; ცხუმ-აფხაზეთის ეპარქია საეკლესიო სამართლის მიხედვით; ათეისტური ეპოქის შეხედულებანი აფხაზეთის საკათალიკოსოს შესახებ; დასავლეთ საქართველოს საეკლესიო კულტურა I ათასწლეულში; არასწორი შეხედულება საქართველოს ეკლესიიდან აფხაზეთის საკათალიკოსოს გამოყოფის შესახებ XVI ს-ის შემდეგ; აფხაზეთის საკათალიკოსო - საქართველოს საპატრიარქოს ერთ-ერთი სტრუქტურული ნაწილი; ლაზიკის ეპარქია; ლაზიკის მართლმადიდებლური ნაწილი VII-VIII საუკუნეებში; აბაზგიის ეპარქია; პიტიუნტი და ბიჭვინთა სხვადასხვა პუნქტები იყვნენ; ბიჭვინთის ღვთისმშობლის მიძინების ტაძარი; ჭყონდიდი; პიტიუნტი და ლაზიკის განმანათლებელი წმიდა ნინო; კონსტანტინოპოლის პატრიარქის ნიკოლოზ მისტიკოსის წერილები აფხაზთა მეფეებს; ივანე მინჩხი - "ქართველი"; კონსტანტინოპოლის პატრიარქის ნიკოლოზ I-ის ადრესატი მეფე გიორგი II - "დიდი და კარგი"; აბაზგიის ავტოკეფალია - ს. ყაუხჩიშვილის შეცდომა; აფხაზეთის საეკლესიო მიწები; აბაშა-აფსილი-აბასგი-ხუბუშქია მ. ქურდიანის მიხედვით; "ალანთა ქვეყანა, რომელ არს აფხაზეთი"; "ალანია" აფხაზეთში; ქართველ მეფეთა ალანი მეუღლეები; ალანიის ეპარქია "პრავოსლავნაია ენციკლოპედიას" მიხედვით; ალანები ჩრდილოკავკასიაში; "ნომადთა ალანიის სამიტროპოლიტო კათედრა"; ბიჭვინთის კათედრა ალანიაში (ანაკოფია-ალანიაში იყო); საქართველოს ეკლესიის იურისდიქციის საზღვრების არასწორი ასახვა "პრავოსლავნაია ენციკლოპედიას" მიერ ("ქართიზაციის თეორიის" შედეგი); დასავლეთ საქართველოს ეთნიკური სახე (ქვემო ივერია); დასკვნა; საქართველოს წმიდა სამოციქულო და მართმადიდებელი ეკლესიის იურისდიქციის საზღვრები; საქართველოს საპატრიარქოს ჩრდილო-დასავლეთი საზღვარი; საქართველოს საპატრიარქოს ჩრდილოეთის საზღვარი; აღმოსავლეთის საზღვარი; საზღვარი სამხრეთით; საერთო დასკვნა

გეოგ.დასახელება:  დასავლეთ საქართველო.

თემატიკა:  მართლმადიდებლობა; საკათალიკოსოები; საზღვრები; მოსახლეობა.

საკვანძო სიტყვები:  ეკლესიის ისტორია.