ისტორიული ტაო-კლარჯეთის ბუნებრივ-გეოგრაფიული გარემო // ქართულ-თურქული კულტურული პარალელები : [კრ.]1 / სოხუმის სახელმწ. უნ-ტი; აკ. წერეთლის სახელმწ. უნ-ტის ქართველური დიალექტოლოგიის ინ-ტი. - თბ., 2009. - გვ.171-178. - რეზ. ინგლ. ენ.[MFN: 1232]

UDC:  94(479.22) + 911.2(479.222.51) + 726(479.22)

ანოტაცია:  ტაო-კლარჯეთის ისტორიულ-გეოგრაფიული დახასიათება

მოხსენიებული პირები:  ლანგი დევიდ (ინგლისელი ქართველოლოგი); გიორგი მერჩულე (მწერალი); ვახუშტი ბატონიშვილი (გეოგრაფი).

გეოგ.დასახელება:  ტაო-კლარჯეთი; სამხრეთ საქართველო; შავშეთი; კოლა; არტაანი; ბასიანი.

თემატიკა:  ისტორია; გეოგრაფია; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; ტაო-კლარჯეთის ფიზიკური გეოგრაფია; ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; ხანძთა.

ქართული კულტურა : რელიგია // საქართველოს ისტორია / ნ. ხაზარაძე, ხ.თოდაძე, მ. ქუქუთელაძე, ნ. ჯორჯიკია; სტუ. - თბილისი, 2009. - ISBN 978-9941-14-536-0. - გვ. 216-238[MFN: 1488]

UDC:  27(479.22) + 39(479.22) + 2(479.22) + 27-47(479.22) + 2-5(479.22)

• თოდაძე, ხ.;  ქუთათელაძე, მ.;  ჯორჯიკია, ნ.; 

შინაარსი:  წარმართობა; ქრისტიანობა; კათოლიკობა საქართველოში; ქართველი გრიგორიანელები

ანოტაცია:  საქართველოში გავრცელებული რელიგიები უძველეს დროიდან დღემდე

მოხსენიებული პირები:  ფარნავაზი (ქართლის მეფე); ლეონტი მროველი (მემატიანე); ანდრია პირველწოდებული (წმინდანი); სვიმონ კანანელი (წმინდანი); მატათა (წმინდანი); წმინდა ნინო; მირიანი (ქართლის მეფე); ნანა (საქართველოს დედოფალი); გრიგოლ ხანძთელი (სასულიერო მოღვაწე); დავით IV (საქართველოს მეფე, აღმაშენებელი); ეზრა (ჰიმნოგრაფი); გიორგი ათონელი (მწერალი); გიორგი მცირე (მწერალი); ვახტანგ VI (ქართლის მეფე).

ორგანიზაცია:  თბილისის სასულიერო სემინარია; თელავის სასულიერო სასწავლებელი; გელათის აკადემია.

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; მცხეთა; აჭარა; მესხეთი; აფხაზეთი; ჯავახეთი; მტკვარი; თბილისი; არაგვის ხეობა; რომი; ნიკეა; სინას მთა; იერუსალიმი; პალესტინა; შავი მთა.

თემატიკა:  რელიგია; ეთნოგრაფია; სასულიერო განათლება; ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ.

საკვანძო სიტყვები:  ქრისტიანობა; ასტრალური კულტები; ნანას კულტი; ბერიკაობა; ყეენობა; ხატობები; ხარის კულტი; არმაზის კულტი; ზადუნის კერპი; ოპიზა; ოშკი; ტბეთი; შატბერთი; წყაროსთავი; პარხალი; ხანძთა; ბანა; ბერთა; ჰადიში; ჯრუჭი; ივერიის მონასტერი; შავი მთის მონასტერი; იერუსალიმის ჯვრის მონასტერი.

გრიგოლ ხანძთელი და ადრეული მშენებლობა "საქართველოს სინაზე" // კლარჯეთის ეკლესიები და მონასტრები / დ. ხოშტარია. - თბ., 2009. - გვ.46-69.[MFN: 2305]

UDC:  27-725(479.22) + 726(479.2) + 725(479.22) + 821.353.1.09

ანოტაცია:  საეკლესიო მშენებლობა კლარჯეთში IX ს. გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება და მოღვაწეობა

პერსონალია:  გრიგოლ ხანძთელი (საეკლესიო მოღვაწე).

მოხსენიებული პირები:  გიორგი მერჩულე (მწერალი); აშოტ, კურაპალატი; ბაგრატ, კურაპალატი; ხალილ იბნ იაზიდი (არაბი სარდალი); მუჰამედ იბნ ხალილი (თბილისის ამირა); ბროსე მარი (ფრანგი ქართველოლოგი); მარი ნიკო (ენათმეცნიერი).

გეოგ.დასახელება:  კლარჯეთი.

თემატიკა:  საეკლესიო ხუროთმოძღვრება; რელიგია; ქართული მწერლობა; საერო ხუროთმოძღვრება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართველი სასულიერო პირები; ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; კლარჯეთის ეკლესია-მონასტრები; ძველი ქართული მწერლობა; ჰაგიოგრაფია; ოპიზა; ხანძთა; არტანუჯის ციხე; არტანუჯის წმ. პეტრეს და პავლეს სახ. ეკლესია; გუნათლის ვანი; ჯმერკი; ბერთა; დაბა; წყაროსთავი; ბარეთელთა; პარეხი; დოლისყანა; კლარჯეთის "ათორმეტი უდაბნო"; მერე; შატბერდი; მიძნაძორი.

ხატძთა - გრიგოლის პირველი სავანე // კლარჯეთის ეკლესიები და მონასტრები / დ. ხოშტარია. - თბ., 2009. - გვ.93-110.[MFN: 2308]

UDC:  726(479.22) + 27-725(479.22)

ანოტაცია:  ხანძთის მონასტრისა და ხანძთის ეკლესიების დაარსების ისტორია და ხუროთმოძღვრული აღწერილობა. გრიგოლ ხანძთელის მოღვაწეობა

პერსონალია:  გრიგოლ ხანძთელი (სასულიერო პირი).

მოხსენიებული პირები:  საბა (ხანძთის მონასტრის ბერი); თეოდორე (იშხნის ეპისკოპოსი); ქრისტოფორე (სასულიერო პირი); არსენ I (კათალიკოსი); ეფრემ მაწყვერელი (ეპისკოპოსი); მაკარი ლეტელი (სასულიერო პირი); გიორგი მერჩულე (მწერალი); მოსე ხუცესი; სტეფანე (დიაკონი); ამონა (ხუროთმოძღვარი); ჯობაძე ვ.; მენაბდე ლ (კრიტიკოსი); იოსელიანი პლატონ (ისტორიკოსი); ჟორდანია თედო (ისტორიკოსი); თაყაიშვილი ექვთიმე (ისტორიკოსი); მარი ნიკო (ენათმეცნიერი).

გეოგ.დასახელება:  კლარჯეთი.

თემატიკა:  რელიგია; საეკლესიო ხუროთმოძრვრება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; ხანძთა; ქართველი სასულიერო პირები.

გუმბათი და გუმბათქვეშა კონსტრუქცია კლარჯეთის არქიტექტურაში // კლარჯეთის ეკლესიები და მონასტრები / დ. ხოშტარია. - თბ., 2009. - გვ.182-201.[MFN: 2312]

UDC:  726(479.22)

მოხსენიებული პირები:  ჩუბინაშვილი გიორგი (ხელოვნებათმცოდნე).

გეოგ.დასახელება:  კლარჯეთი.

თემატიკა:  საეკლესიო ხუროთმოძღვრება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; ხანძთა; ოპიზა; დოლისყანა; ხახული; ოშკი; ტბეთი; შატბერდი.

ხელნაწერები ტაო-კლარჯეთის სხვადასხვა მონასტრების სკრიპტორიუმიდან // ტაო-კლარჯეთის ძეგლები : (შესწავლის შედეგები და პერსპექტივები) / კ. შენგელია. - თბ., 2008. - გვ.41-52[MFN: 2706]

UDC:  091(=353.1) + 726(479.22)

ანოტაცია:  ტაო-კლარჯეთის მონასტრების - ოპიზა, ხანძთა, ტბეთი, იშხანი, ხახული, პარხალი - ხელნაწერები

გეოგ.დასახელება:  ტაო-კლარჯეთი.

თემატიკა:  ხელნაწერები; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ხელნაწერები საზღვარგარეთ; ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; ოპიზა; ხანძთა; ტბეთი; იშხანი; ხახული; პარხალი.

ტაო-კლარჯეთის წარწერები ნიკო მარის მოგზაურობის დღიურში // ტაო-კლარჯეთის ძეგლები : (შესწავლის შედეგები და პერსპექტივები) / კ. შენგელია. - თბ., 2008. - გვ.60-68[MFN: 2713]

UDC:  930.271(=353.1) + 726(479.22)

ანოტაცია:  ტაო-კლარჯეთის მონასტრების: შავშეთი, არტანუჯი, ლონგოთხევი, ტანძოთი, ხანძთა, ოპიზა, დოლისყანა - წარწერები

პერსონალია:  მარი ნიკო (ენათმეცნიერი).

გეოგ.დასახელება:  ტაო-კლარჯეთი.

თემატიკა:  ეპიგრაფიკა; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული წარწერები; ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; შავშეთი; ტბეთი; არტანუჯი; ლონგოთხევი; ტანძოთი; ხანძთა; ოპიზა; დოლისყანა.

მეხუთე ექსპედიციის დღიური // ანდრია პირველწოდებულის ნაკვალევზე / საქ. მართლადიდებელ ეკლესიასთან არსებული ქრისტიანული კვლევის საერთაშორისო ცენტრი. - თბ., 2009. - გვ.37-124. - სტატიას ახლავს ფოტომასალა და მეხუთე ექსპედიციის რუკა - ლეგენდა.[MFN: 5168]

UDC:  27-36(479.22) + 726(479.22) + 725(479.22)

ანოტაცია:  საქართველო-თურქეთის ტერიტორიაზე წმ. ანდრია პირველწოდებულის გზის მკვლევი ექსპედიციის (2008 წ. ივლისი-აგვისტო) ანგარიში. ცნობები თურქეთის ტერიტორაზე დაცული ქართული მატერიალური კულტურის ძეგლებზე

პერსონალია:  ანდრია პირველწოდებული (წმინდანი).

ორგანიზაცია:  წმ. ანდრია პირველწოდებულის გზის მკვლევი ექსპედიცია.

გეოგ.დასახელება:  ტაო-კლარჯეთი; თურქეთი.

თემატიკა:  წმინდანთა ცხოვრება; სასულიერო ხუროთმოძღვრება; საერო ხუროთმოძღვრება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; აია სოფია; ისპირი; ახიზის ციხე; ართვინის ციხე; ანჩი; შატბერდი; პარხალი; კავკასიძეების ციხე; ფეთერეკის ციხე; თამარის არხი; ზავრიეთი; სარიგიოლის ციხე; ოთხთა; ერსისის ციხე; იშხანი; ხახული; აზორტის ციხე; აშმაშენის ციხე; ჰასან-კალე; შავშეთი; ოქრობაგეთი; წეფთისციხე; ციხისძირი (კალადიბი); ტბეთი; ბერთა; პარეხი; ხანძთა; სათლეს ციხე; ვერხვნალის ციე; მელოსციხე; ახიზი; ხერსის ციხე; ბანაკალმახის ციხე; ვაჩეძორის მონასტერი; ნორბეთის ციხე; დორთ ქილისა; დადაშენის ეკლესია; ყველის ციხე; მერეს ციხე; წურწყაბი; ქაჯის ციხე (შაითანკალე).

თარიღი გიორგი მერჩულის ძეგლისა - გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრებისა : ავტორის ვინაობა : ძეგლის თარიღი // თხზულებათა სრული კრებული : 7 ტომად. ტ. 2 / პ. ინგოროყვა. - თბ., 2009. - გვ.9-30.[MFN: 8303]

UDC:  821.353.1(092)

შინაარსი:  ავტორი გიორგი მერჩულე; გიორგი მერჩულის ცხოვრების წლები; განათლება; გიორგი მერჩულის მოღვაწეობის ადგილი - ხანძთა; გიორგი მერჩულის თანამშრომელნი: თევდორე ხანძთელი და იოვანე ხანძთელი; გიორგი მერჩულის ადრინდელი ლიტერატურული მემკვიდრეობა, ჰიმნოგრაფიული პოეზია; მწერლის ზედწოდება "მერჩულე"; "მერჩულე"-თა ("რჩეულის მოძღუართა") ინსტიტუტის ისტორიისათვის ძველ საქართველოში; გიორგი მერჩულე, როგორც თეოლოგი და კანონიკური სამართლის მეცნიერი

პერსონალია:  გიორგი მერჩულე (მწერალი).

თემატიკა:  ლიტერატურული კრიტიკა.

საკვანძო სიტყვები:  ძველი ქართული მწერლობა; შემოქმედება; ბიოგრაფია.

კულტურის მთავარი ცენტრები კლარჯეთში : საქართველოს სინაქ ანუ კლარჯეთის თორმეტი სავანე // თხზულებათა სრული კრებული : 7 ტომად. ტ. 2 / პ. ინგოროყვა. - თბ., 2010. - გვ.304-363.[MFN: 8359]

UDC:  821.353.1.09(092)

შინაარსი:  ადგილმდებარეობა კლარჯეთის თორმეტ სავანეთა; ხანძთის სავანის ჩვენს დრომდე მოღწეული ნაშთები; ძირითადი წყაროები კლარჯეთის სავანეთა ისტორიისათვის; კლარჯეთის თორმეტ სავანეთა ისტორიის მიმოხილვა; ხანძთა; მერე; დაბა; პარეხი (პარეხნი, ბერთისა პარეხნი); ხანძთა; შატბერთი (შატბერდი); მიძნაძორო; წყაროსთავი; ბარეთელთა; ბერთა; ჯმერკი; დოლისყანა

ანოტაცია:  განხილულია ბასილი ზარზმელისა და გიორგი მერჩულის ცნობები

პერსონალია:  გიორგი მერჩულე (მწერალი); ბასილი ზარზმელი (მწერალი).

თემატიკა:  ლიტერატურული კრიტიკა.

საკვანძო სიტყვები:  ძველი ქართული მწერლობა; შემოქმედება.