სამცხის სამთავროს სახელმწიფო წყობილება XIII-XVI საუკუნეებში // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.120-124.[MFN: 73]

UDC:  94(479.22.25)

ანოტაცია:  სამცხის საკანონმდებლო და აღმასრულებელი ხელისუფლებისორგანოები, ადგილობრივი მმართველობა და სასულიერო ორგანოები

მოხსენიებული პირები:  სარგის ჯაყელი; ბექა (მანდატურთუხუცესი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; სამცხე; ტაშისკარი; კარნუ; აჭარა; შავშეთი; კლარჯეთი; ტაო; კოლა; არტაანი; ჯავახეთი.

თემატიკა:  ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  ჯავახეთის ისტორია.

სამსხვერპლო მიწა-ფოცხოში // საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია "ტბელობა", 2009 წლის ოქტომბერ-ნოემბერი : (მასალები) / "ტბელობა", საერთაშორისო სამეცნ. კონფერენცია (2009; ხულო); რედ. დამანა მელიქიშივლი. - თბ., 2009. - გვ.305-309.[MFN: 5475]

UDC:  94(479.22) + 325.2(=353.1)(560) + 726(479.22) + 725(479.22) + 929.5(479.22)

ანოტაცია:  ჯაყელთა საგვარეულო. საგვარეულო სალოცავისა (სოფ. ალი, თურქეთის ტერიტორია) და საგვარეულო ჯაყის ციხის ისტორიული მიმოხილვა. ქართველების ბრძოლა ფოცხოვთან თურქების წინააღმდეგ

მოხსენიებული პირები:  ჯაყელები; ბოცოსძეები; ათაბაგები; ჯაყელი ბოცო (სამცხის ერისთავთერისთავი); ჯაყელი სარგის (სამცხის ათაბაგი); ათაბაგი [ჯაყელი] ახმედ (ფოცხოვის ერისმთავარი); ათაბაგი აბას (ფოცხოველი რაინდი); აბაშიძე მემედ (საზოგადო მოღვაწე); აბაშიძე მირინე (ახმედ ათაბაგის მეუღლე).

ორგანიზაცია:  "საქართველო", გაზეთი.

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; თურქეთი; რუსეთი; სამცხე-საათაბაგო; ჩილდირი; ფოცხოვი; ახალციხე; ახალქალაქი; ალი - სოფელი.

თემატიკა:  ისტორია; გარე ქართველები; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება; საერო ხუროთმოძღვრება; გენეალოგია.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; ფოცხოვის ბრძოლა; ქართველები თურქეთში; ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; ქართული გვარსახელები.

ვითარება საქართველოში და მის გარშემო XII-XIV საუკუნეებში // საქართველოს ისტორია : უძველესი დროიდან 2009 წლამდე / დ. მუსხელიშვილი, მ. სამსონაძე, ა. დაუშვილი; რედ. დ. მუსხელიშვილი. - თბ., 2012. - გვ.232-247. - ახლავს ფოტომასალა.[MFN: 23841]

UDC:  94(479.22)"XII-XIV"

• სამსონაძე, მიხეილ;  დაუშვილი, ალექსანდრე; 

შინაარსი:  ლაშა გიორგი საკართველოს სამეფოს სათავეში; ვითარება საქართველოს გარშემო XIII ს. დასაწყისში; მონღოლები; მონღოლებთან მარცხის ძირითადი მიზეზები; რუსუდანი საქართველოს სათავეში; შეთქმულება მონღოლთა წინააღმდეგ და ცოტნე დადიანი; ორმეფობა საქართველოში; მეფე დემეტრე თავდადებული; დავით ნარინი (დაახლ. 1246-1293 წწ.) და საქართველოს გაერთიანების ცდა; საქართველო დავით მერვის (1293-1311 წწ.) მეფობაში; მონღოლთა ბატონობის გავლენა ქვეყნის მდგომარეობაზე; გიორგი V ბრწყინვალის მეფობა. ქვეყნის მონღოლთა უღლისგან განთავისუფლება. გაერთიანება

მოხსენიებული პირები:  გიორგი IV ლაშა (საქართველოს მეფე); რუსუდანი (საქართველოს მეფე); დემეტრე II თავდადებული (საკართველოს მეფე); დავით VII ულუ (საქართველოს მეფე); დავით VI ნარინი (საქართველოს მეფე); დავით VIII (საქართველოს მეფე); გიორგი V ბრწყინვალე (საქართველოს მეფე); მუჰამედი (ხორეზმის შაჰი); დადიანი ცოტნე; ჯაყელი სარგის (სამცხის ათაბაგი); ჯაყელი ბექა (სამცხის ათაბაგი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია.

განვითარებული ქართული ქრისტიანულ-ჰუმანისტური და ადრინდელ-რენესანსული საზოგადოებრივი აზროვნება : (XI-XV ს.ს.) // ქართული საზოგადოებრივი აზროვნების ისტორია : უძველესი დროიდან მეოცე საუკუნემდე / მ. გაფრინდაშვილი. - თბ.,, 2002. - გვ.148-340[MFN: 23928]

UDC:  1(479.22) + 316(479.22)(09)

შინაარსი:  იოანე მარუშისძე და დავით კურაპალატი (X ს-ის უკანასკნელი მესამედი); ბაგრატ III-ის (X ს-ის 60-იანი წლების დამდეგი - 1004 წ.) ეროვნულ-პოლიტიკური შეხედულებანი; ექვთიმე მთაწმინდელის (955-1028 წ.წ.) ქრისტიანულ-ჰუმანისტური საზოგადოებრივ-პოლიტიკური მრწამსი; გიორგი მთაწმინდელი (1009-1065წ.წ.); ლეონტი მროველი (XIს-ის ხანა); ეფრემ მცირე (XI ს-ის მეორე ნახევარი); არსენ იყალთოელი (XI-XII საუკუნეთა მიჯნა); იოანე პეტრიწი-ჭიმჭიმელი (XI-XII საუკუნეთა მიჯნა); დავით IV ბაგრატიონი-აღმაშენებელი (1073-1125); დავით მეფის მემატიანის საზოგადოებრივი და საისტორიო შეხედულებანი; გიორგი III ბაგრატიონის (XII ს-ის შუა ხანა) საზოგადოებრივ-პოლიტიკური თვალსაზრისი; თამარ მეფის (1166-1207 წ.წ.) ქრისტიანულ-ჰუმანისტური მსოფლმხედველობის ზოგიერთი საკითხი; თამარ მეფის მემატიანე (XII-XIII საუკუნეთა მიჯნა); თამარის მეორე მემატიანე (ბასილი ეზოსმოძღვარი, XII-XIII ს.ს.-ის მიჯნა); ნიკოლოზ გულაბერიძე (XII ს-ის II ნახევარი); ყუფლუ-არსლანი (XII ს-ის დასასრული); მოსე ხონელი (XII ს.); სარგის მთოგველი (XII ს.); გიორგი IV ლაშა ბაგრატიონი (1192-1223); იოანე შავთელი (XII-XIII ს.ს. მიჯნა); გრიგოლ (?) ჩახრუხაძე (XII-XIII ს.ს. მიჯნა); შოთა რუსთაველი (XII-XIII ს.ს. მიჯნა) მსოფლმხედველობა; X-XIII საუკუნეთა ქართული მატერიალური კულტურის ძეგლთა ავტორების მსოფლმხედველობრივი საფუძვლისათვის; XIII საუკუნის დამდეგის ქრონიკის უცნობი ავტორი; აბუსერიძე ტბელი (1190-1240); რუსუდან ბაგრატიონი (1194-1245); შალვა და ივანე ახალციხელები, ეგარსლან ბაკურციხელი და ცოტნე დადიანი (XIII ს-ის შუახანა); ორმეფობის აზროვნება-იდეოლოგია (XIII საუკუნის შუახანა); სარგის I ჯაყელი და სადუნ მანკაბერდელი (XIII ს-ის მეორე ნახევარი); დიმიტრი II თავდადებულის (1260-1289) მსოფლმხედველობისათვის; ბექა-აღბუღას (XIII-XIV საუკუნეები) სამართლებრივი შეხედულებანი; "ხელმწიფლის კარის გარიგების" უცნობი ავტორის მსოფლმხედველობისათვის (XIV საუკუნე); აგიოგრაფიული მწერლობა-აზროვნება XIV-XV საუკუნეებისა; გიორგი ბრწყინვალის (1280-1346წ.წ.)ეროვნულ-პოლიტიკური თვალსაზრისი; უცნობი ჟამთააღმწერლის საისტორიო და საზოგადოებრივი შეხედულებანი (XIV საუკუნის პირველი ნახევარი); ბაგრატ V-ისა და გიორგი VII-ის ეროვნულ-პოლიტიკური თვალსაზრისი (XIV ს-ის მეორე ნახევარი და XV ს-ის დამდეგი); ალექსანდრე I-ის ეროვნულ-პოლიტიკური თვალსაზრისი (1382-1442წ.წ.); გიორგი VIII (1446-1466) და კონსტანტინე II (1478-1505); ზაზა ფანასკერტელ-ციციშვილის საბუნებისმეტყველო-მეცნიერული შეხედულებანი (XV ს-ის მეორე ნახევარი)

პერსონალია:  იოანე მარუშისძე (მოაზროვნე); დავით კურაპალატი (მეფე); ბაგრატ III (საქართველოს მეფე); ექვთიმე მთაწმინდელი (მწერალი, მთარგმნელი); ლეონტი მროველი (მწერალი, მთარგმნელი); ეფრემ მცირე (ფილოსოფოსი); არსენ იყალთოელი (ფილოსოფოსი); იოანე პეტრიწი (ფილოსოფოსი); დავით აღმაშენებელი (საქართველოს მეფე); გიორგი III (საქართველოს მეფე); თამარი (საქართველოს მეფე); ბასილ ეზოსმოძღვარი (თამარ მეფის მემატიანე); ნიკოლოზ I (გულაბერიძე) (კათალიკოსი); ყუთლუ-არსლანი (საზოგადო მოღვაწე); მოსე ხონელი (მწერალი); სარგის თმოგველი (მწერალი); ლაშა-გიორგი (საქართველოს მეფე); იოანე შავთელი (მწერალი); ჩახრუხაძე გრიგოლ (მწერალი); რუსთაველი შოთა (პოეტი); აბუსერიძე ტბელი (მწერალი); რუსუდანი (საქართველოს მეფე); შალვა ახალციხელი (საზოგადო მოღვაწე); ივანე ახალციხელი (საზოგადო მოღვაწე); ეგარსლან ბაკურციხელი (საზოგადო მოღვაწე); დადიანი ცოტნე (საზოგადო მოღვაწე); ჯაყელი სარგის (საზოგადო მოღვაწე); სადუნ მანკაბერდელი (საზოგადო მოღვაწე); დემეტრე თავდადებული (საქართველოს მეფე); ბექა-აღბუღა (საზოგადო მოღვაწე); გიორგი ბრწყინვალე (საქართველოს მეფე); ბაგრატ V (საქართველოს მეფე); გიორგი VII (საქართველოს მეფე); ალექსანდრე I (საქართველოს მეფე); გიორგი VIII (საქართველოს მეფე); კონსტანტინე II (საქართველოს მეფე); ფანასკერტელი-ციციშვილი ზაზა (მკურნალი).

თემატიკა:  ფილოსოფია; საზოგადოებრივი აზროვნების ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული საზოგადოებრივი აზროვნება.

დავით V ულუს მალემრწმენობის შედეგი აღმ. საქართველოს მთლიანობისათვის : მესხეთის ულუსიანად ქცევა / ივანე ჯავახიშვილი // ქართველი ერის ისტორია : 5 ტომად : ტ.3 / ი. ჯავახიშვილი. - თბილისი, 2012. - ISBN 978-9941-19-789-5. - გვ.105-106[MFN: 30477]

UDC:  94(479.22)"XIII"

ანოტაცია:  დაპირისპირება დავით ულუსა და სარგის ჯაყელს შორის, სამცხის საქართველოსგან ჩამოშორება და უშუალოდ ყაენისთვის დაქვემდებარება

პერსონალია:  დავით VII ულუ (საქართველოს მეფე); ჯაყელი სარგის (სამცხის მმართველი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; სამცხე.

თემატიკა:  ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; ქართველი მეფეები; ისტორიული პირები.

მესხეთის მდგომარეობა და მისი მმართველნი : სარგის და მანდატურთუხუცესი ბექა ჯაყელნი / ივანე ჯავახიშვილი // ქართველი ერის ისტორია : 5 ტომად : ტ.3 / ი. ჯავახიშვილი. - თბილისი, 2012. - ISBN 978-9941-19-789-5. - გვ.165-172[MFN: 30488]

UDC:  94(479.22)"XIII-XIV"

შინაარსი:  მესხეთის სამთავროს საზღვრები და დამოკიდებულება საქართველოს სამეფოსთან; ბექა მანდატურთუხუცესი როგორც ქვეყნის მმართველი და პოლიტიკოსი; შემოსეულ თურქთა დამარცხება და განდევნა; ბექას მზრუნველობა მესხეთის კეთილდღეობისა და მშვიდობიანი წარმატებისათვის და ტრაპიზონის საკეისროში ქართული პოლიტიკური გავლენის დასაცავად

პერსონალია:  ჯაყელი სარგის (სამცხის მმართველი); ჯაყელი ბექა (სამცხის მმართველი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; ქართული სამეფო-სამთავროები; სამცხის სამთავრო.

საქართველო XIII-XV საუკუნეებში // შესავალი საქართველოს ისტორიაში : (სალექციო კურსი - 13 ლექცია). - თბილისი, 2012. - გვ. 161-197[MFN: 60185]

UDC:  94(479.22)"XII-XV"

შინაარსი:  ჯალალ ად-დინის ლაშქრობები საქართველოში; მონღოლთა მიერ საქართველოს დაპყრობა; მონღოლთა ბატონობის ხანა საქართველოში; დავით ნარინის საგარეო პოლიტიკა; დემეტრე II თავდადებული; გიორგი ბრწყინვალე; საქართველო XIV საუკუნის II ნახევარში

პერსონალია:  რუსუდანი (საქართველოს მეფე); დავით VII (საქართველოს მეფე, ულუ); დავით VI (საქართველოს მეფე, ნარინი); დემეტრე II (საქართველოს მეფე, თავდადებული); ვახტანგ II (საქართველოს მეფე); დავით VIII (საქართველოს მეფე); გიორგი V (საქართველოს მეფე, ბრწყინვალე); დავით IX (საქართველოს მეფე); ბაგრატ V (საქართველოს მეფე); ალექსანდრე I (საქართველოს მეფე, დიდი); გიორგი VIII (საქართველოს მეფე).

მოხსენიებული პირები:  ღიას ად-დინი (რუსუდან მეფის მეუღლე); მუღის ად-დინ ტოღრულ შაჰი (არზრუმის ამირა); ჯალალ ად-დინი (ხორეზმის შაჰი); ივანე ახაოციხელი (ქართველი სარდალი); შალვა ახალციხელი (ქართველი სარდალი); გრიგოლი IX (რომის პაპი); ყიას ად-დინი (რუმის სულთანი, ქაი-ხუსრევი); თამარი (რუმის დედოფალი); დადიანი ბედან ჯუანშერის ძე (ოდიშის ერისმთავარი); ჯაყელი სარგის (სამცხის მთავარი); ჯაყელი ნათელა; ჯაყელი ბექა (მანდატურთუხუცესი); თემურ-ლენგი (შუაზიელი მხედართმთავარი).

თემატიკა:  ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია.