საქართველოს სახელმწიფოებრიობა ადრეფეოდალიზმის ხანაში // ქართული სამართლის ისტორია / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.66-68.[MFN: 61]

UDC:  94(479.22) + 321(479.22) + 930(479.2) + 908(479)(093)

ანოტაცია:  ადრეფეოდალური ხანის საქართველოს სახელმწიფოსა და სამართლის არაპირდაპირი წყაროების მოკლე მიმოხილვა

მოხსენიებული პირები:  ლეონტი მროველი (მემატიანე); ჯუანშერი (მემატიანე); სუმბატ დავითის ძე (მწერალი); იაკობ ცურტაველი (მწერალი); იოანე საბანისძე (მწერალი); კორიუნი (სომეხი ისტორიკოსი); აგათანგელოსი; ფავსტო; ბუზანდი; ეღიშე (სომეხი ისტორიკოსი); ლაზარე ფარპეცი (სომეხი ისტორიკოსი); მოვსეს ხორენაცი (სომეხი ისტორიკოსი); ანანია შირაკაცი (სომეხი ფილოსოფოსი); უხტანესი; სებეოსი (სომეხი ისტორიკოსი); ღევონდი; მოვსეს კადანკატვაცი (სომეხი ისტორიკოსი); დრასხანაკერტელი; თოვმა არწრუნი (სომეხი ისტორიკოსი); სტეფანოზ ტარონელი (სომეხი ისტორიკოსი); ამანე მარცელინე; გელასი კესარიელი; რუფინიუსი; თევდორიტე კვირიელი; პრისკე პანიონელი; პროკოფი კესარიელი; აგათია სქოლასტიკოსი (ბიზანტიელი პოეტი და ისტორიკოსი); თეოფილაქტე სიმოკატტა; თეოფანე ჟამთააღმწერელი (ბიზანტიელი მემატიანე); კონსტანტინე პორფიროგენეტი; ყაუხჩიშვილი სიმონ (ფილოლოგი, ბიზანტინოლოგი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; ირანი; რომი; ბიზანტია; არაბეთი; ქართლი; ეგრისი; კახეთი; ჰერეთი; ტაო-კლარჯეთი; აფხაზეთი; თბილისი.

თემატიკა:  ისტორია; სახელმწიფოებრიობა; ისტორიოგრაფია; უცხოელები საქართველოს შესახებ.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; ქართული სახელმწიფოებრიობა; თბილისის საამირო; აფხაზეთის სამეფო; ბიზანტიელები საქართველოს შესახებ; სომხები საქართველოს შესახებ.

დასავლეთი საქართველო (ეგრისი) IV-V საუკუნეებში // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.72-74.[MFN: 65]

UDC:  94(479.222) + 94(=353.31) + 725(479.22) + 327(479.22)(09)

ანოტაცია:  ლაზეთის (ეგრისი) ისტორია და პოლიტიკური მდგომარეობა

მოხსენიებული პირები:  პროკოფი კესარიელი (ბიზანტიელი ისტორიკოსი); ევგენიოსი (ფილოსოფოსი); ვახტანგ გორგასალი (ქართლის მეფე); ჯუანშერი (მემატიანე).

გეოგ.დასახელება:  დასავლეთ საქართველო; ლაზიკა; ეგრისი; ბიზანტია; ჭოროხი - მდინარე.

თემატიკა:  ისტორია; პოლიტიკა; საერო ხუროთმოძღვრება.

საკვანძო სიტყვები:  დასავლეთ საქართველოს ისტორია; ლაზეთის ისტორია; სკანდა; წებელდა; საქართველოს საგარეო პოლიტიკა.

ახალი ფეოდალური სამეფო-სამთავროების წარმოქმნა (VIII-X სს.) : ეგრის-აფხაზეთის სახელმწიფო წყობილება // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.82-88.[MFN: 69]

UDC:  94(479.22) + 321(479.22) + 352(479.22) + 27-772(479.22) + 94(479.22:495)

ანოტაცია:  VIII საუკუნის დასასრულსა და X საუკუნის დასაწყისში საქართველოს ტერიტორიაზე პოლიტიკური გაერთიანებების (თბილისის საამირო, კახეთის სამთავრო, ჰერეთის სამთავრო, აფხაზეთის საერისთავო, ტაო-კლარჯეთის სამთავრო) ჩამოყალიბება

პერსონალია:  ვახტანგ გორგასალი (ქართლის მეფე); ოსმან I (ხალიფა); ლეონ II (აფხაზეთის მეფე); თეოდოსი II (აფხაზეთის მეფე); დემეტრე II (აფხაზეთის მეფე); გიორგი I (აფხაზეთის მეფე); იოანე I (აფხაზეთის მეფე); ადარნასე I (აფხაზეთის მეფე); ბაგრატ I (აფხაზეთის მეფე); კონსტანტინე III (აფხაზეთის მეფე); გიორგი II (აფხაზეთის მეფე); ლეონ III (აფხაზეთის მეფე); დემეტრე III (აფხაზეთის მეფე); თეოდოსი III (აფხაზეთის მეფე).

მოხსენიებული პირები:  ვახუშტი ბატონიშვილი (გეოგრაფი); ჯუანშერი (მემატიანე).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; თბილისი; კახეთი; ტაო-კლარჯეთი; ჰერეთი; ქართლი; ყაზბეგი; გარდაბანი; აფხაზეთი; ეგრისი; ბიზანტია; აფხაზეთ-აფშილეთი; შავშეთი; ნიგალი; აჭარა; სპერი; სამცხე; ჯავახეთი; არტაანი; ბანა.

თემატიკა:  ისტორია; სახელმწიფოებრიობა; სოციალური ფენები; ადგილობრივი თვითმმართველობა; საქართველო-ბიზანტიის ურთიერთობები.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; საამიროები; სამთავროები; ვასალი; ფეოდალები; საკათალიკოსოები; მამფალის ინსტიტუტი; ერისთავები; შურტა; რესი; მუჰთასაბი; დივანხანა; ამადი; ყადი.

ქართლი V საუკუნეში : ვახტანგ გორგასალი // საქართველოს ისტორია / ნ. ხაზარაძე, ხ.თოდაძე, მ. ქუქუთელაძე, ნ. ჯორჯიკია; სტუ. - თბილისი, 2009. - ISBN 978-9941-14-536-0. - გვ. 60-65[MFN: 1066]

UDC:  94(479.22)"V" + 27(479.22) + 27-732.3(100) + 2-5(479.22) + 327(479.22) + 726(479.22) + 94(479.22:55)

• თოდაძე, ხ.;  ქუთათელაძე, მ.;  ჯორჯიკია, ნ.; 

ანოტაცია:  ქართლის სამეფოს მდგომარეობა ვახტანგ გორგასლის მეფობის პერიოდში

პერსონალია:  ვახტანგ I (ქართლის მეფე, -502, გორგასალი).

მოხსენიებული პირები:  იეზდიგერდ II (ირანის შაჰი); პეროზი (ირანის შაჰი); ვარსქენი (პიტიახში); ჯუანშერი (მემატიანე).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; ქართლი; ირანი; კავკასია; ჩრდილო კავკასია.

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია; ქრისტიანობა; საეკლესიო კრებები; წარმართული რელიგია; საქართველოს საგარეო პოლიტიკა; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება; საქართველო-ირანის ისტორიული ურთიერთობები.

საკვანძო სიტყვები:  ქართველი მეფეები; მაზდეანობა; ქალკედონის IV მსოფლიო საეკლესიო კრება.

თუხარისი - კლარჯეთის პირველი პოლიტიკური და საეკლესიო ცენტრი // კლარჯეთის ეკლესიები და მონასტრები / დ. ხოშტარია. - თბ., 2009. - გვ.24-28.[MFN: 2302]

UDC:  725(479.22) + 726(479.22) + 908(479.22)(093)

ანოტაცია:  თუხარისის ციხის აგების ისტორია და ცნობები ციხეში მდებარე IV საუკუნის წმ. გიორგის სახელობის ეკლესიის შესახებ

მოხსენიებული პირები:  ვახუშტი ბატონიშვილი (გეოგრაფი); ლეონტი მროველი (მწერალი); ვახტანგ გორგასალი (საქართველოს მეფე); ბლეიკი რობერტ (ინგლისელი ადმირალი); ნერსესიანი ს. დერ; ჯუანშერი (მემატიანე); ჯაყელი ბეშქენ (თუხარისის ერისთავი).

გეოგ.დასახელება:  კლარჯეთი.

თემატიკა:  საერო ხუროთმოძღვრება; საეკლესიო ხუროთმოძღრება; უცხოელები საქართველოს შესახებ.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; თუხარისის ციხე; თუხარისის წმ. გიორგის სახ. ეკლესია; აბულის ციხე; შაორის ციხე; ახიზა; ოპიზა.

მშენებლობა ვახტანგ გორგასლის ეპოქაში // კლარჯეთის ეკლესიები და მონასტრები / დ. ხოშტარია. - თბ., 2009. - გვ.29-36.[MFN: 2303]

UDC:  94(479.22) + 726(479.22) + 725(479.22) + 27-772(479.22)

ანოტაცია:  ეკლესია-მონასტრების მშენებლობა კლარჯეთში "ვახტანგ გორგასლის ცხოვრების" მიხედვით

პერსონალია:  ვახტანგ გორგასალი (საქართველოს მეფე).

მოხსენიებული პირები:  ვარაზ-ბაქარი (ქართლის მეფე); ჯუანშერი (მემატიანე); არტავაზი (კლარჯეთის ერისთავი); გოილაძე ვახტანგ (ისტორიკოსი); კაკაბაძე სარგის (ისტორიკოსი); კეკელიძე კორნელი (კრიტიკოსი); კოხი კარლ (გერმანელი ბიოლოგი); ბაქრაძე დიმიტრი (ისტორიკოსი); პავლინოვი ა. (მხარეთმცოდნე); უვაროვა პრასკოვია (რუსი მეცნიერი); მარი ნიკო (ენათმეცნიერი); ფლორენსკი ა. (მხარეთმცოდნე); ინგოროყვა პავლე (კრიტიკოსი); ჯავახიშვილი ივანე (ისტორიკოსი); ესბროკი მიშელ ვან (ბელგიელი ქართველოლოგი).

გეოგ.დასახელება:  კლარჯეთი.

თემატიკა:  ისტორია; საერო ხუროთმოძღვრება; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება; უცხოელები საქართველოს შესახებ.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; თუხარისის ციხე; ახიზის ციხე; ოპიზა; მერეს ეკლესია; შინდობის ეკლესია; ახიზის ეკლესია; დვინის საეკლესიო კრება; კლარჯეთის საეპისკოპოსო; ქართველი მეფეები.

არტანუჯი - ბაგრატიონთა პირველი სატახტო ქალაქი // კლარჯეთის ეკლესიები და მონასტრები / დ. ხოშტარია. - თბ., 2009. - გვ.70-79.[MFN: 2306]

UDC:  94(479.22-21) + 726(479.22) + 725(479.22)

ანოტაცია:  კლარჯეთის ციხე-ქალაქის ისტორია, ციხის შიგნით არსებული ნაგებობებისა და ციტადელის შაუ ნაწილში მდგარი ეკლესიის აღწერილობა

მოხსენიებული პირები:  ჯუანშერი (მემატიანე); ვახტანგ გორგასალი (საქართველოს მეფე); აშოტ I, კურაპალატი; სუმბატ დავითის ძე (მემატიანე); სუმბატ მამფალი ადარნასეს ძე (კლარჯეთის მთავარი); ბაგრატ მამფალი სუმბატის ძე (კლარჯეთის მთავარი); გიორგი მერჩულე (მწერალი); გურგენი, ბაგრატი მამფლის ძე (კლარჯეთის მთავარი); მარი ნიკო (ენათმეცნიერი).

გეოგ.დასახელება:  არტანუჯი; კლარჯეთი; იბერია.

თემატიკა:  ქალაქების ისტორია; საერო ხუროთმოძღვრება; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; არტანუჯი; არტანუჯის ციხე; არტანუჯის ეკლესია.

პოლისონიმები // აფხაზთა ეთნიკური ისტორიის პრობლემები : (ისტორიულ-ეთნოლოგიური გამოკვლევა) / ს. ბახია-ოქრუაშვილი. - თბ., 2010. - გვ.210-242.[MFN: 2352]

UDC:  94(479.22-21) + 94(479.224-21) + 811.353.1'373.21 + 910.14(479.224) + 908(479.224)(093)

ანოტაცია:  აფხაზეთის ქალაქების სახელების ეტიმოლოგია

მოხსენიებული პირები:  ევლია ჩელები (თურქი ისტორიკოსი); თეოდორიტე კვირიელი (ბერძენი მწერალი); პროკოფი კესარიელი (ბერძენი ისტორიკოსი); ჰანი კარლ (რუსი ქართველოლოგი); აბულ-ფედი (არაბი ისტორიკოსი); მიბჩუანი თ; ყაუხჩიშვილი სიმონ (ფილოლოგი, ბიზანტინოლოგი); მიქელაძე თ.; ჯუანშერი (მემატიანე); პაპასქირი ზურაბ (ისტორიკოსი); ჯავახიშვილი ივანე (ისტორიკოსი); ვახუშტი ბატონიშვილი (გეოგრაფი); ინალ-იფა შალვა (მწერალი); ყიფშიძე იოსებ (ენათმეცნიერი); მარი ნიკო (ენათმეცნიერი); ბერძენიშვილი ნიკო (ისტორიკოსი).

გეოგ.დასახელება:  აფხაზეთი; გაგრა; ბიჭვინთა; დიოსკურია; სებასტოპოლი; სოხუმი; ცხუმი; ანაკოფია; გუდაუთა; ილორიო; ოჩამჩირე; გიენოსი; ტგუასა.

თემატიკა:  ენათმეცნიერება; ქალაქების ისტორია; უცხოელები საქართველოს შესახებ.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ქალაქების ისტორია; აფხაზეთის ტოპონიმიკა.

მარტყოფი // კახეთის ისტორიული გეოგრაფია XVIII ს. / კ. ხარაძე. - თბ., 2010. - გვ.91-95.[MFN: 2899]

UDC:  94(479.221.1-22) + 811.353.1'373.21) + 910.14(479.221.1) + 726(479.22)

ანოტაცია:  მარტყოფის ისტორიულ-გეოგრაფიული დახასიათება

მოხსენიებული პირები:  ვახუშტი ბატონიშვილი (გეოგრაფი); ანტონ მარტყოფელი (წმინდანი); ჯუანშერი (მემატიანე); იოანე ბატონიშვილი (მწერალი).

გეოგ.დასახელება:  მარტყოფი; აკრიანი (მარტყოფი); იალნოს ქედი; მტკვარი; ნორიო - სოფელი; სართიჭალა - სოფელი; ლილო - სოფელი.

თემატიკა:  სოფლების ისტორია; ენათმეცნიერება; საეკლესიო ხუროთმოძრვრება.

საკვანძო სიტყვები:  მარტყოფის ისტორია; მარტყოფის ტოპონიმიკა; მარტყოფის ღვთაების მონასტერი.

ვახტანგ გორგასლის საზღვაო პოლიტიკის ისტორიისათვის // ისტორიანი : სამეცნიერო კრებული მიძღვნილი როინ მეტრეველის დაბადების 70 წლისთავისადმი. - თბ., 2009. - გვ.73-94. - რეზ. ინგლ. ენ.[MFN: 6000]

UDC:  94(479.22) + 930(479.22)

ანოტაცია:  ვახტანგ გორგასლის პოლიტიკა ქართულ ისტორიოგრაფიაში. ისტორიკოსთა დამოკიდუბულები მეფის მემატიანე ჯუანშერის თხზულებისადმი

პერსონალია:  ვახტანგ გორგასალი (საქართველოს მეფე); ჯუანშერი (მემატიანე).

მოხსენიებული პირები:  გოილაძე ვახტანგ (ისტორიკოსი); ჯავახიშვილი ივანე (ისტორიკოსი); კაკაბაძე სარგის (ისტორიკოსი); კეკელიძე კორნელი (ფილოლოგი); ყაუხჩიშვილი სიმონ (ფილოლოგი, ბიზანტინოლოგი); ლომოური ნოდარ (ისტორიკოსი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; პონტო (ქალაქი); შავი ზღვა.

თემატიკა:  ისტორია; ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; ქართველი მეფეები; ქართული ისტორიოგრაფია.