სომხური ეკლესიის პრეტენზიები საქართველოში : რელიგია / ავთანდილ სონღულაშვილი // ახალი და უახლესი ისტორიის საკითხები / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2008. - ISSN 1512-3154. - ტ. II(4). - გვ.308-320. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 31753]

UDC:  271.22(479.22) + 271(479.25)

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 319-320

ანოტაცია:  სომხურ-გრიგორიანული ეკლესიის სააქმიანობა; სომხური ეკლესიის მიერ ქართული მართლმადიდებლური ეკლესიების მიტაცება

მოხსენიებული პირები:  წერეთელი მიხაკო (მეცნიერი); იოსელიანი პლ.; მირიანაშვილი ესტატე; გვარამაძე ი.; ველიჩკო ვასილ; ვაზგენ I (კათალიკოსი); კარაპეტიანი სამველ; ტერ-სტეფანოვი (ეპისკოპოსი); მელქისედეკ III (საქართველოს პატრიარქი); მურადიანი პარუირ (მეცნიერი); ისახანიანი ლევონ.

თემატიკა:  ქართული მართლმადიდებლური ეკლესია; სომხური ეკლესია.

საკვანძო სიტყვები:  გრიგორიანული სარწმუნოება; ქართული ეკლესიები; ქართველთა გასომხება; სომხური ეპარქია.

ეგზარქოსობის პერიოდში არსებული სასულიერო სასწავლებლები : (ზოგადი დახასიათება) : რელიგია / ელდარ ბუბულაშვილი // ახალი და უახლესი ისტორიის საკითხები / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2008. - ISSN 1512-3154. - ტ. II(4). - გვ.321-332. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 31754]

UDC:  271.22

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 330-331

ანოტაცია:  XIX საუკუნეში, საქართველოში ცარიზმის პოლიტიკა სასულიერო განათლების სისტემაში

მოხსენიებული პირები:  ანტონ I (კათალიკოსი); ერეკლე II (ქართლ-კახეთის მეფე); ტორმასოვი ა. (მთავარმართებელი); ანტონ II (კათალიკოსი); თეოფილაქტე (ეგზარქოსი); გაბრიელი (ეპისკოპოსი); გოგებაშვილი იაკობ (პედაგოგი, მწერალი); იანოვსკი კ. (კავკასიის სასწავლო ოლქის ხელმძღვანელი); გრენი ა. (პეტერბურგის უნივერსიტეტის თანამშრომელი); ჩუდეცკი პ. (სასულიერო სემინარიის რექტორი); ვოსტორგოვი ივ. (დეკანოზი).

გეოგ.დასახელება:  თბილისი; ქუთაისი.

თემატიკა:  სასულიერო სასწავლებლები.

საკვანძო სიტყვები:  ცარიზმის პოლიტიკა; რუსიფიკაცია; სასულიერო სემინარიები; სამაზრო სასწავლებლები; სამრევლო სკოლები; სემინარიელთა გაფიცვა.

საერო და სასულიერო განათლების სინთეზის საკითხი ეპისკოპოს სტეფანე ბოდბელის (ვასილ კარბელაშვილი) შემოქმედებაში : რელიგია / სოფიო ანდღულაძე // ახალი და უახლესი ისტორიის საკითხები / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2008. - ISSN 1512-3154. - ტ. II(4). - გვ.333-339. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 31760]

UDC:  27-726.3(479.22)(092) + 37(479.22)

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 339

პერსონალია:  სტეფანე ბოდბელი [ვასილ კარბელაშვილი] (ეპისკოპოსი).

მოხსენიებული პირები:  ჭავჭავაძე ილია (მწერალი); წერეთელი აკაკი (მწერალი); გოგებაშვილი იაკობ (მწერალი, პედაგოგი).

თემატიკა:  ღვთის მსახურები; განათლება.

საკვანძო სიტყვები:  ეროვნულ-სარწმუნოებრივი აღზრდა; რელიგიური აღზრდა; ეროვნული თვითშეგნება.

ჩეხეთის 1618 წლის აჯანყების საისტორიო წყაროებისა და ლიტერატურის მიმოხილვა : ისტორიოგრაფია / ოთარ გოგოლიშვილი // ახალი და უახლესი ისტორიის საკითხები / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2008. - ISSN 1512-3154. - ტ. II(4). - გვ.340-348. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 31765]

UDC:  930(437)

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 347

ანოტაცია:  ისტორიკოსების ნაშრომებში აღწერილი ჩეხეთის 1618 წლის აჯანყება გერმანელ აგრესორთა წინააღმდეგ

მოხსენიებული პირები:  სკალა პავლე (ისტორიკოსი); სლავატა ვილჰელმ (ისტორიკოსი); კეკენჰილერი ფრანც ქრისტოფერ (ისტორიოგრაფი); ფერდინანდ II (იმპერატორი); რუდოლფ II (იმპერატორი); იუსტინიანე (ელჩი); მათე (იმპერატორი); პადავინი (ელჩის მდივანი); გრიტტი პიეტრო (ელჩი); ანტელიმი ვალერიო (ელჩის მდივანი); ზუდენჰორსტი ჰანს (ისტორიკოსი); კლეზელი (კარდინალი); ბელუსი ვ. (ისტორიკოსი); ლავროვსკი პ. (ისტორიკოსი); გინდელი ანტონ (პრაღის უნივერსიტეტის პროფესორი); შლიზინგერი ლუდვიგ (ისტორიკოსი); ჰერცელი (ისტორიკოსი); ვინტერი გეორგ (ისტორიკოსი).

გეოგ.დასახელება:  ჩეხეთი.

თემატიკა:  ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  ხელნაწერი ცნობები; დოკუმენტური მასალა; ნაციონალურ-განმათავისუფლებელი ბრძოლა.

საქართველოს ისტორიის პრობლემატიკა კათოლიკოს-პატრიარქის კირიონ II-ის ნააზრევში : ისტორიოგრაფია / ხათუნა ქოქრაშვილი // ახალი და უახლესი ისტორიის საკითხები / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2008. - ISSN 1512-3154. - ტ. II(4). - გვ.349-368. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 31768]

UDC:  27-726.3(479.22)(092) + 930(479.22)

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 364-367

პერსონალია:  კირიონ II [გიორგი საძაგლიშვილი] (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი).

მოხსენიებული პირები:  დავით IV აღმაშენებელი (საქართველოს მეფე); თამარი (საქართველოს მეფე).

თემატიკა:  ღვთის მსახურები; ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  ეთნოგენეზი; ქართული ანბანი; ცენტრალიზებული სახელმწიფო; გეორგიევსკის ტრაქტატი; რუსეთთან ურთიერთობა; ეკლესიის ისტორია.

ქართველი ემიგრაციის ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის კვლევის პრობლემები : ისტორიოგრაფია / შორენა მურუსიძე // ახალი და უახლესი ისტორიის საკითხები / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2008. - ISSN 1512-3154. - ტ. II(4). - გვ.369-383. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 31771]

UDC:  930 + 325](479.22)

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 380-382

მოხსენიებული პირები:  ჟორდანია ნოე (დემოკრატიული საქართველოს მთავრობის თავმჯდომარე); ჩხენკელი აკაკი (ელჩი); ზურაბიშვილი ივანე (ემიგრანტი); ცხოვრებაძე გ.; კირთაძე ნ.; მენთეშაშვილი ავ.; ჩიქავა ი.; ჯიქია ნ.; კედია სპირიდონ (ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის წევრი); გაბაშვილი რეზო (ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის წევრი); ასათიანი ალექსანდრე (ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის წევრი); ჯანელიძე ოთარ (ისტორიკოსი); შარაძე გურამ (მეცნიერი); ბერეჟიანი შალვა; მანველიშვილი ალექსანდრე; ზურაბიშვილი ლევან.

თემატიკა:  ისტორიოგრაფია; ქართული ემიგრაცია.

საკვანძო სიტყვები:  გასაბჭოება; დამოუკიდებლობისათვის ბრძოლა; ქართული პარტიები; ლეგაცია.

პროფესორი ვარლამ დონაძე : ისტორიოგრაფია / მერაბ კალანდაძე // ახალი და უახლესი ისტორიის საკითხები / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2008. - ISSN 1512-3154. - ტ. II(4). - გვ.384-401. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 31776]

UDC:  001(479.22)(092)

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 399-400

ანოტაცია:  პროფესორ ვარლამ დონაძის მეცნიერული მოღვაწეობის შესახებ

პერსონალია:  დონაძე ვარლამ (მეცნიერი, პედაგოგი, ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი).

მოხსენიებული პირები:  თვალავაძე ვაჟა (პროფესორი); ლორთქიფანიძე მარიამ (აკადემიკოსი); მეშველიანი კარლო (პროფესორი); კაჭარავა ვასილ (პროფესორი); მეძმარიაშვილი ელენე (პროფესორი); ბეჟუაშვილი გიორგი (პროფესორი); პაპასქირი თემურ (პროფესორი); დემეტრაძე გოგი (პროფესორი); ცინცაძე იასე (პროფესორი); ხუციშვილი იასონ (პროფესორი); ჩხეიძე არჩილ (დოცენტი).

თემატიკა:  ქართველი მეცნიერები.

საკვანძო სიტყვები:  ისტორიული მეცნიერება; სადისერტაციო ნაშრომი.

იოანე ქართველიშვილის "მემუარების" მნიშვნელობა ქართულ ისტორიოგრაფიაში : წყაროთმცოდნეობა / ლელა მიქიაშვილი // ახალი და უახლესი ისტორიის საკითხები / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2008. - ISSN 1512-3154. - ტ. II(4). - გვ.402-412. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 31778]

UDC:  930(479.22)

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 411-412

ანოტაცია:  იოანე ქართველიშვილის "მემუარებში" ("ვითარებათა აღწერა") ასახული საქართველოს ისტორიული ვითარება 1786 წლიდან 1802 წლამდე - საქართველოში რუსეთის მმართველობის დამყარებამდე

პერსონალია:  ქართველიშვილი იოანე (1772-1816 წწ.) (მღვდელმსახური, პედაგოგი).

მოხსენიებული პირები:  ბარათაშვილი იესე ოსეს ძე; ანტონ კათალიკოსი; არქიმანდრიტი ვარლამი; იულონ ბატონიშვილი; გიორგი XII (ქართლ-კახეთის მეფე); დარეჯან დედოფალი; ერეკლე II (ქართლ-კახეთის მეფე).

თემატიკა:  ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  საისტორიო მწერლობა; ლიტერატურული ჟანრი; ბიოგრაფიული ცნობები; პოლიტიკური მოვლენები.

იეჰუდა ჩორნის მოგზაურობა დასავლეთ საქართველოში : წყაროთმცოდნეობა / დავით ჩოჩიშვილი // ახალი და უახლესი ისტორიის საკითხები / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2008. - ISSN 1512-3154. - ტ. II(4). - გვ.413-420. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 31780]

UDC:  930 + 94 + 392](=411.16)(479.22)

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 419; შენიშვნებში

ანოტაცია:  XIX საუკუნის გამოჩენილი ებრაელი მოღვაწის იეჰუდა ჰალევი ჩორნის ცნობები საქართველოში მცხოვრებ ებრაელთა საზოგადოებრივი, სოციალური, რელიგიური და სამეურნეო ყოფის შესახებ

პერსონალია:  ჩორნი იეჰუდა ჰალევი (ებრაელი მოღვაწე).

მოხსენიებული პირები:  რაბინი ელიაჰუ; გოლოვინი (გენერალ-გუბერნატორი).

გეოგ.დასახელება:  ქუთაისი.

თემატიკა:  ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  ქართველი ებრაელები.

ინგლისელი ჟურნალისტი ჰენრი ნევინსონი საქართველოს შესახებ (1906) : წყაროთმცოდნეობა / გია გელაშვილი // ახალი და უახლესი ისტორიის საკითხები / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2008. - ISSN 1512-3154. - ტ. II(4). - გვ.421-443. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 31782]

UDC:  070(410)(092) + 930

ანოტაცია:  ჰენრი ვუუდ ნევინსონის სტატიის "კავკასიის ტვირთი" ქართული თარგმანი, გამოქვეყნებული 1908 წელს "ჰარპერის" ყოველთვიურ ჟურნალში, სადაც აღწერილია რუსული ხელისუფლების მიერ ჩადენილი დანაშაულებანი საქართველოში; ცნობები ჰენრი ვუუდ ნევინსონის ბიოგრაფიიდან

პერსონალია:  ნევინსონი ჰენრი (ჟურნალისტი).

მოხსენიებული პირები:  ვილლარი ლუიჯი (იტალიელი ისტორიკოსი, ჟურნალისტი); ვორონცოვ-დაშკოვი ილარიონ (გრაფი, გენერალ-ლეიტენანტი, კავკასიის მეფისნაცვალი); ალიხანოვ-ავარსკი მაქსუდ (გენერალ-მაიორი, "რიონის საექსპედიციო დამსჯელი რაზმის" უფროსი); ჩერქეზიშვილი ვარლამ (რევოლუციონერი, ანარქისტი); ნიკოლოზი (ეგზარქოსი); ლეონიდე (ლონგინოზ ოქროპირიძე) (ეპისკოპოსი); კირიონი (გიორგი საძაგლიშვილი) (ეპისკოპოსი); პეტრე (ეპისკოპოსი); დავითი (ეპისკოპოსი); ჩერქეზიშვილი ფრედა; ჭავჭავაძე ილია (მწერალი); დრაიჰორსტი ნენი; ღამბაშიძე დავით (დეკანოზი); ზდანოვიჩი (მაიაშვილი) გიორგი (სოციალ-ფედერალისტი); ნამორაძე ნიკოლოზ (არქიმანდრიტი); წერეთელი მიხაკო (მეცნიერი, პუბლიცისტი, პოლიტიკური და საზ. მოღვაწე); ჯონი ანჯელა ვ. (უელსის უნივერსიტეტის პროფესორი).

გეოგ.დასახელება:  გურია; კახეთი.

თემატიკა:  ინგლისელი ჟურნალისტები; ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  გაფიცვა-აჯანყებები; დამსჯელი ექსპედიციები; რუსული დესპოტიზმი; რეპრესიები.