(ებრ. „გადმოცემა“) (Haggadà) ბიბლიის ასკეტურ-სამქადაგებლო ხასიათის კომენტარი, უმთავრესად თხრობითი ტექსტებისათვის. See also: მიდრაში =პეტროზილო, პიერო. ქრისტიანობის ლექსიკონი/პიერო More…
(ბერძ. hághios „წმიდა“ + graphía „მწერლობა“) (Agiografia) ასევე, ჰაგიოლოგიად წოდებული მეცნიერება, რომელიც წმიდანთა ცხოვრებასა და საქმეებს შეისწავლის. ჰაგიოგრაფიის პირველი ნიმუშები ქრისტიანთა More…
(ებრ. „სადიდებელი საგალობელი“) (Hàllel) იუდეური დასახელება ცალკეული ფსალმუნებისა, რომლებსაც ძირითადი დღესასწაულების დროს გალობდნენ: საპასექო (ფსალმ. 113-118), დიდი (ფსალმ. 120-136, More…
(ებრ. „მიძღვნა“ „კურთხევა“) (Hanukkàh) ებრაული დღესასწაული, რომელიც იმართებოდა იუდა მაკაბელის მიერ ტაძრის გაწმედის აღსანიშნავად, რაც ანტიოქოს IV ეპიფანეს (1 მაკ. 1:54; 4:36-61; 2 მაკ. More…
(ინდური გამოთქმა, მისალმება კრიშნასადმი) (Hare Krishna) შემოკლებული სახელი რელიგიური სექტისა, რომელიც 1966 წელს სვამი პრაბჰუპადამ დააარსა სახელწოდებით „კრიშნას ცნობიერების საერთაშორისო More…
(ლათ. hebdomadarius, რომელიც ნაწარმოებია ბერძნულიდან hebdómada „კვირა“) (Ebdomadario) რელიგიურ საკრებულოებში უმთავრესად აღნიშნავს ერთი კვირის განმავლობაში ან ყოველი კვირის განსაზღვრულ დღეს More…
(ბერძ. heterodoxía „განსხვავებული მოძღვრება“, „განსხვავებულად აზროვნება“) (Eterodossia) თეოლოგიაში აღნიშნავს გამოცხადებულ ან ჭეშმარიტად ცნობილ მოძღვრებათაგან განსხვავებული რამე მოძღვრებისა თუ More…
(ბერძ.) (Hybris) ბერძენ ტრაგიკოსთაგან მოყოლებული აღნიშნავს ტიტანურ კადნიერებას, რომლითაც ადამიანი ცდილობს, ღმრთაებამდე ამაღლდეს და მასთან პაექრობს დამოუკიდებლობისა და ამბოხების უიმედო More…
(შუასაუკუნეობრივი ლათ. hymnarium (ნაწარმოებია სიტყვიდან hymnus „საგალობელი“)) (Innario) ერთი ავტორის მიერ შექმნილ რელიგიურ საგალობელთა ძველი კრებული; ასე ეწოდება, აგრეთვე, წიგნს, რომელიც More…
(ლათ. სიტყვიდან hymnus) (Inno) როგორც წესი, ჰეგზამეტრით დაწერილი პოეტური თხზულება, რომელიც ძველ საბერძნეთში გალობისა და ცეკვის თანხლებით ღმრთაებისადმი იყო მიმართული. ქრისტიანობაში ტერმინი More…
(სპარს. hindu (მდინარე ინდის სახელი)) (Induismo) აღნიშნავს მსოფლიოში უძველეს, ერთმანეთთან მონათესავე რელიგიათა ჯგუფს (ქრისტემდე II ათასწლეულის შუახანი), რომლებიც უმთავრესად სამხრეთ აზიაში More…
(ბერძ. hypóstasis „სუბსტანცია“ („ის, რაც ქვეშაა“)) (Ipostasi) მნიშვნელოვანი თეოლოგიური ტერმინი, რომლის მნიშვნელობაც თანდათანობით დამკვიდრდა. თავდაპირველად ბერძნულ ენაში აღნიშნავდა კონკრეტულ, More…
(ლათ. unio „კავშირი“ და ბერძ. hypostatikós „არსებითი“) (Unione ipostatica) თეოლოგიური გამოთქმა, რომელიც აღნიშნავს, რომ იესო ქრისტეში ორი – ადამიანური და ღმრთაებრივი – ბუნება ერთ პიროვნებაშია More…
(არაბ. higra „ემიგრაცია“) (Egira) ტერმინი აღნიშნავს მუჰამადისა და მის თანამოაზრეთა ემიგრაციას მექადან მედინაში 622 წლის სექტემბერში. ამის მიზეზი გახდა მტრული ურთიერთობა ქუირაშის ტომის More…
(გვიანლათ. liber homiliarius) (Omiliario) ლიტურგიული წიგნი, რომელიც შეიცავს ჟამნის დროს წასაკითხ წმიდა მამათა რამდენიმე ქადაგებას სახარების ტექსტთა განმარტებით. ის დაახლოებით V-VI საუკუნეებში More…
(ბერძ. homiletiké (tékhne) „საუბრის ხელოვნება“) (Omiletica) წესთა ერთობლიობა, რომლებიც უნდა იქნეს გათვალისწინებული ქადაგების მომზადებისა და წარმოთქმისას. =პეტროზილო, პიერო. More…
(ბერძნ. homilía „საუბარი“, სიტყვიდან homiléin „შეკრება“, „საუბარი“, შემდეგ ლათ. homilia) (Omelia) ევქარისტიული მსახურების დროს, ღმრთის სიტყვის ლიტურგიის შემდეგ წარმოთქმული ქადაგება. More…
(გამოთქმა მომდინარეობს ებრაულიდან hosha’na „გვიხსენ მადლით“, შემდეგ ბერძ. hosanná, ლათ. hosanna) (Osanna) ლიტურგიული შეძახილი. თავდაპირველად შეესატყვისებოდა დახმარების თხოვნას (ფსალ. 118:25), More…
(ლათ. hostia „მსხვერპლი“) (Ostia) ხორბლის ფქვილისაგან საფუარის გარეშე გამომცხვარი თხელი დისკო, რომელსაც მღვდელმსახური წირვის დროს აკურთხებს. =პეტროზილო, პიერო. ქრისტიანობის More…