ვა ვე ვი ვნ ვრ
selected terms: 35 page 1 of 2
ვარსკულავ-ი
(ἀστήρ ὁ) ვარსკვლავი, მნათობი, ზოდიაქო =და მათ, და ვარსკულავთა რათმე ყოვლისა მსახურებისა შემწირველნი (თტე., ამოს. 5.25-26, გელ., S 417, 110r); – φωστήρ ὁ – ყოველსავე ჴორცად იტყოდეს და თუალად More…
ვარსკულავთ-მეტყუელება-ჲ
(ἀστρολογία) ასტროლოგია =აწ უკუე ელენნი ვიდრემე ვარსკულავთა ამათ და მზისა და მთოვარისა აღმოსლვისა და დასლვისა და შემთხუევისა და კუეთებისაგან იტყჳან განგებასა ყოველთავე ჩუენთასა, რამეთუ More…
ვარსკულავთ-მრაცხველობა-ჲ
(ἀστρονομεῖν τό) ასტრონომია =ხოლო ხედვად ითქუმიან ვარსკულავთმრაცხველობაჲ და ქუეყანისამზომელობაჲ (დამასკ., დიალ., 51, 18, ეფრ.); – ἀστρονομία ἡ – ზედმიწევნულობანი სადმე ეგრეთვეობის More…
ვარსკულავთ-მრაცხველობით-ი (ფილოსოფოსობა-ჲ)
(ἀστρονομικόν τό) =სწავლულებითი იგი [ფილოსოფოსობაჲ] განიყოფვის მრიცხუველობითად და მუსიკობითად, ქუეყანისმზომელობითად და ვარსკულავთმრაცხველობითად (დამასკ., დიალ., 52,7, ეფრ.) More…
ვარსკულავოან-ი
(ἀστρῳος) =და ზეცისათა და მნათობიერთა და ვარსკულავოანთა არსებათა და წესთა საუკუნოდ ყოფასა და უცვალებელად მყოფობასა შესაძლებელ ჰყოფს (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 8.5) More…
ვაც-ი
(χίμαρος ὁ) =„ვაცებად“ წელიწდეულთა თიკანთა იტყჳს (თტე., მიქ. 6.7, გელ., K 1, 405v); არა შევიწირავ სახლით შენით ზუარაკთა, არცა არვეთა შენთაგან ვაცთა (თტე., მიქ. 68, გელ., K 1, 406r) More…
ვაც-ირემ-ი
(ὁ τραγέλαφος) მითიური ცხოველი: ნახევრად ირემი, ნახევრად თხა =ხოლო ოდესმე არცა საქმისა მიმართ მიმხედველთა აღწმასნილი თქუენგან ვაც-ირემი მჩუენებელად მოქმედებისა შჯულ-სდევით, არამედ More…
ვედრება
(δέομαι) =ამას რაჲ იტყოდა, ევედრებოდა ღმერთსა (არეოპ., ეპ., ეფრ., 8.6); – ἱκετεύω – პირველად მიმღებელისა მისისათჳს თჳთ მას მათ მიერ განკითხულსა ევედრებოდა (თტე., რიცხ. 23, გელ., A 1108, More…
ვეელზევულ-ი
(Βεελξεβούλ ὁ) ბელზებელი, ეშმაკი =მწიგნობარნი... იტყოდეს, ვითარმედ ვეელზევული აქუს (თეოფ. ბულ., მარკ., ჭიმჭ., S 404,27I) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის More…
ვერაგობა
(κακουργέω) ბოროტების ქმნა =ვინაჲთგან ჰვერაგობთ, არცა მე ღირს-გყვნე თქუენ პასუხის მოცემისა (თეოფ. ბულ., მარკ., ჭიმჭ., S 404,109I) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური More…
ვერშესაპყრობელ-ი
(ἄσχετος) ხელს რომ ვერ შეახებ, უსახო, გაურკვეველი =ყოველნი ძალნი ტრფიალებითისანი, რომელთა ყოველთა მპყრობელ და წინადასაბამ არს ყოველთა მიერ კერძოჲ ყოვლისა ტრფიალებისა მიზეზი ვერ შესაპყრობელი More…
ვერშეძლება-ჲ
(ἀδυναμία ἡ) ძალის, პოტენციის არქონა, უძლურება, უძალობა =ხოლო მეორე სახე რომელობისაჲ არს ძალი და ვერშეძლებაჲ (დამასკ., დიალ., 38,8, ეფრ.) =ძველქართულ-ძველბერძნული More…
ვერძ-ი
(κριός ὁ) =მერმეცა ვერძი უბიწოჲ მაცხოვარებისათჳს და ლანკნითა უცომოჲ უბრძანნა მოხუმად (თტე., რიცხ. 11, გელ., A 1108, 44r); მიითუალნესა უფალმან ათასეულნი ვერძნი, ანუ ბევრეულნი მსუქანენი More…
ვეცხლისმოყუარეობა-ჲ
(φιλαργυρία ἡ) სიმდიდრისმოყვარეობა =ხოლო სახისმეტყუელებით მაგალითისა მიმართ მოასწავებს უძლებებითა ვეცხლისმოყუარებისაჲთა სნეულთა კაცთა (ეკლსტ., გელ., 24. I) =ძველქართულ-ძველბერძნული More…
ვიეთობა-ჲ
(ποιότης ἡ) თვისობრიობა =ესე არიან არსებითნი და ბუნებითნი განყოფილებანი და თითოსახეობანი ვიეთობისანი (დამასკ., დიალ., 23,2, ეფრ.) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური More…
ვითამე (კეთილი)
(τό πῶς καλόν) მიმართებითი სიკეთე =ჩუენ უკუე მარტივად ვიდრემე ბუნებით კეთილისა ბუნებითად გუაქუს წადიერებაჲ, ხოლო ვითამე კეთილისა გამოცდილებაჲ ძიებისა მიერ და განზრახვისა (მქს., პიროს., More…
ვითარ-ი
(ποιόν τό, πῶς τό) გარკვეული თვისების მქონე =ვითარი უსაყოველთაოესი არს ვითარებისაჲ, რამეთუ ვითარი დაჰნიშნავს ვითარებასა და მქონებელსა მისსა... რამეთუ ვითარნი უკუე არიან მქონებელნი More…
ვითარ-მოქმედებაჲ
(τὸ πῶς ἐνεργεῖν) მოქმედების სახეობა, ნაირობა, როგორობა, რომელობა =რაჲსა მოქმედებაჲ არს ხედვაჲ, სმენაჲ, მგონებლობაჲ, სლვაჲ, ჭამაჲ, სუმაჲ, ხოლო ვითარ-მოქმედებაჲ არს კეთილად ანუ ბოროტად More…
ვითარ-ნებებაჲ
(πῶς θέλειν) =ვითარ-ნებებაჲ, რომელ არს ქუედმდებარე ნებებისაჲ, – ნებებულად და ნებად ჯერჩინებითად [ითქუმის] (დამასკ., გარდ., 181, არს.); ითქუმის მარტივი უკუე ნებაჲ ნებებად... ხოლო More…
ვითარ-რაჲარსობაჲ
(ὁ ὀποιόν τί ἐστιν) ყოფნა გარკვეული თვისებების სახით =რომელნი არა-რაჲარსობის შორის, არამედ ვითარ-რაჲარსობის შორის ანუ ვითარ-მქონებელ-არსობის (ἡ πῶς ἤχων ἐστί) შორის შეისმინებიან (ამონ., More…
ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი ლექსიკონები
to main page Top 10FeedbackLogin top of page
© 2008 David A. Mchedlishvili XHTML | CSS Powered by Glossword 1.8.9