ა- აგ ად ავ აი აკ ამ ან აო აპ არ ას აქ აღ აჩ აწ ახ
არ( არ- არა არე არვ არი არს
selected terms: 43 page 2 of 3
არვე (საღმრთო)
(ἡ ἱερά περιοχή) სამწყსო, მრევლი =და ამისსა შემდგომად გარეგან საღმრთოჲსა არვისა განიყვანებიან კათაკუმეველნი (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 3.II) =ძველქართულ-ძველბერძნული More…
არითმიტიკ-ი
(ἀριθμητική ἡ) არითმეტიკა =არითმიტიკი არს მეცნიერებაჲ რაოდენისა თავით თჳსით განსაზღვრებულისაჲ (ამონ., ტარიჭ., 16,15) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის More…
არს-ი
(τό ὄν) ის, რაც არის, არსებული, მყოფი, არსი =ეგრეთვე ბუნებაჲ არსთაჲ ბრძანებითა ერთითა აღიძრნეს არსებად (ბას., ექუს., უძვ., ანონ., 124,17); მყის თანამორბედ ექმნა ძლიერებაჲ იგი არსთა More…
არს-მყოფელი
(οὐσιοποιός) =ყოველივე ყოფად მოყვანებულ იქმნა არს-მყოფელისა მისგან სახიერებისა მისისა (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 1.4); უგალობდეთ სახიერებასა, ვითარცა ნამდჳლვე არსსა და ყოველთა არსთა More…
არს-ქმნა
(οὐσιόω) შექმნა, არსებობის მინიჭება =და კაცობრივ არს-იქმნა კაცთა არსობისაგან უზეშთაესი არსებათა (არეოპ., ეპ., ეფრ., 4); ზეშთაარსებისა არს-იქმნა და ზეშთა-კაცთა მოქმედებდა კაცთასა (არეოპ., More…
არს-ყოფა
(οὐσιόω) =ვითარ ზეშთაარსებისამან იესუ თავს-იდვა კაცობრივ აღმოცენებულითა ჭეშმარიტებითა არს-ყოფაჲ (არეოპ., საიდ., ეფრ., 3); - τò εἶναι - არარაჲ არს არსთაგანი, რომელსა არა ჭეშმარიტისა მის More…
არსად-მოსლვა
(ὑφίστημι) =ანუ თუმცა თავით თჳსით არსად მოსრულ იყო ანუ თუმცა ღმრთისა მიერ დაბადებულ იყო (მიქ., მრწ., ეფთ., 6, Jer. 151, 84r) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური More…
არსად-მოყვანება
(παραγωγή) =თჳთ ყოფაჲცა ესე და ყოველთა არსად მოყვანებაჲ და გუამოვნებაჲ (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 1.5) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული More…
არსება-ჲ
(οὐσία ἡ) არისტოტელი არსებასა სამად იტყჳს: 1. პირველად იტყჳს ნივთსა წინამდებარესა, რომელი თჳთ თავით თჳსით არა არს, ხოლო აქუს ძალი შექმნისა მიმართ; 2. და კუალად, მეორედ - გუარსა, რომლითა More…
არსებათ-დასაბამი
(οὐσιαρχίας) =არამედ არსებათ-მოქმედსა ყოველთა არსთასა ღმერთ-მთავრობითსა არსებათ-დასაბამად გამომავლობასა უგალობს (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 5.1) =ძველქართულ-ძველბერძნული More…
არსებათ-მოქმედი//არსებათა მოქმედი
(τò οὐσιοποιόν) არსების, სუბსტანციის შემოქმედი, შემქმნელი =არამედ არსებათ-მოქმედსა ყოველთა არსთასა ღმერთ-მთავრობითსა არსებათ-დასაბამად გამომავლობასა უგალობს (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 5.1); More…
არსებათ-სახელობა-ჲ ღმრთისმეტყუელებითი
(θεονυμικήν οὐσιωνυμίαν) =ვმცვალებლობდე აწ ნამდჳლვე არსისა მიმართ, ნამდჳლვე ნამდჳლვისა ღმრთის-მეტყუელებითისა არსებათ-სახელობისა (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 5.1) =ძველქართულ-ძველბერძნული More…
არსებათა-უზეშთაეს-ი
(ὑπερούσιος) =ესე შჯული განსაზღვრებულ არს ყოველთა არსებათა უზეშთაესისა წესთ-დასაბამისა მიერ (არეოპ., ზეც. ეფრ., 4.3); ეგრეთვე ჭეშმარიტებისა სიტყუათაებრ ზეშთა-იქმნების არსებათა უზეშთაესი More…
არსებათა-უზეშთაესობაჲ
(ὑπερούσιος) =ყოველთა ახალთა უახლესი აჩუენა ბუნებითთა წესთა შინა ჩუენთა ზეშთაბუნებისა შჯულთაობაჲ და არსებასაცა ჩუენსა შინა არსებათა უზეშთაესობაჲ (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 2.10); – τò More…
არსებით
(οὐσιωδῶς) ერთი საქმჱ თქუა ღმრთეებისა მამისაჲ, არსებით დამკჳდრებული სიტყუასა მას თანა განჴორციელებულსა (მქს., პიროს., ეფთ., 15, 13) (შდრ. არსებითად, მქს., პიროს., გელ. 45,30); არსებით More…
არსებით-ი
(ἡ οὐσία) I. არსება, სუბსტანცია - არსობაჲ განიყოფების არსებითად და შემთხუევითად (დამასკ., დიალ., ეფრ., 32,1); - οὐσιώδης - ვინაჲ არს სახელი ღმრთისაჲ, არსებითი არს ანუ პირებითი ანუ More…
არსებითად
(οὐσιωδῶς) არსების მიხედვით, არსების შესაბამისად =არამედ ერთი მოქმედებაჲ თქუა საღმრთოჲ და მამული, არსებითად მყოფი განჴორციელებულსა შორის სიტყუასა ღმრთისა (მქს., პიროს., გელ., 45, 30) (შდრ. More…
არსებითობა-ჲ
(ἐπιούσιος) =ესე პური არს დასაბამ ყოფადისა მის მერმისა საუკუნისა პურისა, რომელი-იგი არსებითი (ἐπιούσιος) არს, რამეთუ „არსებითობაჲ“ ორსა მოასწავებს: ანუ ყოფადისა მის საუკუნოჲსა საუკუნოსა More…
არსების-ზედაჲ
(არსებითი) (ἐπουσιώδης) არაარსებითი, არაძირითადი – ხოლო წარწერაჲ არსებისზედათაგან შემოკრბების, ესე იგი არს, განთჳსებულთა და შემთხუევითთაგან More…
არსებისაებრი ერთობაჲ
(κατ' οὐσιαν ἕν) არსებით ერთობა =ხოლო არსებისაებრითა ერთობითა სულისა და ჴორცთაჲთა თჳთ იგი ყოფაჲ მათი განირყუნების ყოვლითურთად არამყოფობად მიყვანებითა მათითა (დამასკ., გარდ., 200, More…
ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი ლექსიკონები
to main page Top 10FeedbackLogin top of page
© 2008 David A. Mchedlishvili XHTML | CSS Powered by Glossword 1.8.9