selected terms: 5,030 page 62 of 252
ზოგება
(ἥμισυς) ნახევარი, ნაწილი =„შექმნა ღმერთმან ცაჲ და ქუეყანაჲ“ არა ზოგებით თჳთოეული მათი, არამედ ცაჲ სრული და ქუეყანაჲ სრული და თჳთ იგი არსებაჲ მსგავსებითა სრულ-ქმნილი (ბას., ექუს., გ. ათ., More…
ზოგებითი (ნაწილი)
(μερικός, μερικώτερος) ნაწილობრივი =ზოგებითი ნაწილი არს სახისაჲ გუამი (დამასკ., დიალ., 8.4) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი = More…
ზოდი
(ζῴδιον τό) ზოდიაქო =არიან ვარსკულავთაგან ათორმეტნი ვარსკულავნი ზეცათა შინა, რომელთა ვიეთმე ნაწილებად ცისა სახელ-სდვეს და ვიეთმე ზოდად უწოდეს (დამასკ., გარდ., ეფრ.) // ხოლო იტყჳან More…
ზოდიანი
(ζῳδιακός) =ხოლო ზოდიანი იგი მომრგულებაჲ ელმად იძრვის, განყოფილი ნაწილად ათორმეტად, რომელნი სახელ-იდებიან ზოდებად (დამასკ., გარდ., არს.) // ზოდოვანი – არს უწყებად, ვითარმედ ზოდოვანი More…
ზომიერებაჲ
(μέτριον τό) ზომიერება, როგორც ერთ-ერთი სათნოება =ხოლო მისვლითა მით მისსა აჩუენა ხოლო სწავლისმოყუარებაჲ და შრომისმოყუარებაჲ, არამედ წმიდისა თჳსისა სიმდაბლეცა და ზომიერებაჲ (ნოს., ნეოკეს. More…
ზომითი
(μέτριος) ზომიერი, საშუალო =ქმნაჲ და ხრწნილებაჲ სხუებრობა უკუე არა არიან, ხოლო არავე თჳნიერ სხუებრობისა იქმნებიან, ოდეს უკუე ზომითი იქმნას სხუებრობაჲ, სიმჴურვალე ანუ სიგრილე, ვინაჲცა არ More…
ზომობა-ჲ
(ἐν ποσῷ) =ყოველი უსაზღვროჲ ანუ ზომობასა შორის არს, ანუ დიდობასა შორის, ანუ ძალსა შორის (პრ., კავშ., პეტრ., 86; 54.11-13) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური More…
ზორვა
(τελέω) =და უზორეს ვეელფოღორს და ჭამეს მსხუჱრპლები მკუდართაჲ (თტე., რიცხ. 44, გელ., A 1108, 79r) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული More…
ზრახვა-ყოფა
(συνδιασκοπέω) გააზრება, განჭვრეტა =მრწამს, ვითარმედ კნინ ოდენ არს თქუენ თანაცა მადლი მისი და ესრეთ... ზრახვა-ვყო თქუენდა მომართ (ნაზ., ჰომ., ეფთ.) // განხილვა – მრწამს, რაოდენმე ამისი More…
ზრახვა-ჲ
(λαλεῖν τό) ლაპარაკი =იწოდებიან მოქმედებად საქმენი, ვითარ იგი ხედვაჲ, ზრახვაჲ, აღმოფშვინვაჲ... (დამასკ., ორთა ნებ., არს., S1463, 136r); – ნება, სურვილი – βούλησις ἡ – ხოლო ზრახვა და More…
ზრახვით გულება-ჲ
(βουλή ἡ) ფიქრით, გულში განსჯით არჩევა =[წინააღრჩევაჲ] არს შეზავებულ რაჲმე განზრახვისაგან და მიმოსჯისა და წადილისა; და არცა წადილ ვინაჲმე არს მარტოდ და არცა ზრახვით გულება მხოლოდ, არამედ More…
ზრუნვა-ჲ
(φροντίς ἡ) ზრუნვა, ფიქრი, წუხილი =ეკალ არიან ზრუნვანი (თეოფ. ბულ., მარკ., ჭიმჭ., S 404,31II) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი More…
ზრქელი (ჴორცი)
(παχύς) სქელი =დაეთესვის ჴორცი მშჳნვიერი, ესე იგი არს, ზრქელი და მოკუდავი და აღდგების ჴორცი სულიერი, უქცეველი, უვნებელი, წულილი (დამასკ., გარდ., 302, არს.) =ძველქართულ-ძველბერძნული More…
ზუავ-ი
(ὁ ὄγκος) მასა, წონა, მოცულობა (ჰენდ.: ონკოს–ზუავი) =ისინი [სხეულნი] განუშორებელ ყოვლითურთ ქუედმდებარეთად არიან და თან განიწვალებიან განწვალებულთა ონკოს – ზუავთა და განყენებულთა თჳსისა More…
ზუავით-ი
(ὄγκος) მასის, წონის, მოცულობის მქონე =ზუავითსა თანა აქუს ადგილსა მყოფობაჲ (ნემეს. პეტრ., 3; 55,18) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული More…
ზუარაკი
(θῦμα τό) =რომლისა მიერ, ვითარცა სახლისაგან სიბრძნისა, ჰპოვებ შვიდსა მას გამორჩეულსა ბურჯსა და უშრეტსა საზრდელსა მისსა, ზუარაკად და პურად განყოფილსა (არეოპ., ეპ., ეფრ., 9.6); – μόσχος ὁ More…
ზღაპარი
(μῦθος ὁ) =ხოლო აპოლინარი ზღაპრისასა უფროჲსად ზღაპრის მწმასნელობად უწოდა ამას (თტე., რიცხ. 22, გელ., A 1108, 54v); აწ უკუჱ წმასნაჲ ზღაპართაჲ არა საღმრთოჲსა სულისა, არამედ წინააღმდგომისაჲ More…
ზღაპრის-მეტყუელება-ჲ
(μυθοποιΐα ἡ) =ყოველთა მყოფთა მამად, კაცთაცა და ღმერთთა, დიას სახელ-სდებს ზღაპრისმეტყუელებაჲ (ამონ., ტარიჭ., 62,35) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის More…
ზღაპრობაჲ
(μῦθος ὁ) =რამეთუ სხუათა ყოველთა მამული ზღაპრობაჲ არს და ოცნებაჲ და საცთური ეშმაკთაჲ თანააღრეულ თხრობათა მათ ზღაპრობისათა და ჩუენი მამული მომთხრობელისა არა მოქენე არს (ნოს., ნეოკეს. ცხ., More…
თავ-მოყუარულობა
(φιλαυτἵα ἡ) თავმოყვარეობა, თავმოწინება (ჰენდ. სილაღე და თავმოყუარულობა) =ვითარცა თჳსითა სილაღითა და თავმოყუარულობითა ქმნილი სამსახურებელთა მათგან მათ მიერ ღმრთივ შუენიერების შესატყჳსად More…
ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი ლექსიკონები
to main page Top 10FeedbackLogin top of page
© 2008 David A. Mchedlishvili XHTML | CSS Powered by Glossword 1.8.9