selected terms: 5,030 page 81 of 252
კაცის-მკლველი
(ἀνθρωποκτόνος) (სატანა) =რომელთა მიერ კაცისმკლველი იგი და დიდადმოქადული სატანა დააკუჱთა სამართლითა (ეკლსტ., გელ., 268. I) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური More…
კაცის-სახეობა
(ἀνθρωπόμορφος) ადამიანის მსგავსება =კაცისსახეობასაცა აღსწერენ მათთჳს მცნობელობისათჳს და აღმართ მავალობისა მქონებელობისათჳს მხედველობითთა მათ ძალთა მათთაჲსა (არეოპ., ზეც., ეფრ., 15.3); – More…
კაცობრივ
(ἀνθρώπινος) ადამიანურად, ადამიანური ბუნების შესატყვისად =კუალად ამაო და ურგებ არიან საქმენი და მოსწრაფებანი კაცათანი, რაოდენი-რა კაცობრივ არიან (გრ. ნეოკ., ეკლ., ეფრ., A 292, 321r); – More…
კაცობრივ-ი
(ἀνθρώπινον τὸ) ადამიანური =ვინაჲცა ინებებდა, ვითარცა ღმერთსა – საღმრთონი და ინებებდა და ჰნებავნ, ვითარცა კაცსა – კაცობრივნი (დამასკ., ორთა ნებ., არს., S 1463, 134v); იგივე ნებსით More…
კაცობრივი
(ἀνθρώπινον τὸ) კაცობრივი (ბუნებაჲ) =1. ადამიანური ბუნება – კაცობრივი რა ბუნება დასაბამითგანვე საღმრთოთა კეთილთაგან შეცთომილ იქმნა უგუნურებით (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 3.III.11); More…
კაცობრიობაჲ
(ἀνθρώπινος) ადამიანობა (ადამიანური ბუნება) =[მაცხოვარმა] თქუმითა ვიდრემე „წარმჴედინ სასუმელი“ აჩუენა კაცობრიობაჲ (თეოფ. ბულ., მარკ., ჭიმჭ., S 404, 139I) =ძველქართულ-ძველბერძნული More…
კეთილ(ად) მსახურებ-ით
(εὐσεβῶς) =რამეთუ მოძრავობაჲ მისი კეთილადმსახურებით გულისჴმის-საყოფელ არს არა დაუპყრობელობად, არცა შეცვალებადობად, ანუ სხუაობად, ანუ ადგილ-ადგილ მიმომოძრავობად (არეოპ., საღმრ., ეფრ., More…
კეთილ(ად) მსახურებაჲ
(ἐυσέβεια ἡ) ღვთისმოშიშება =ხოლო „ქალწულად“ უწესს მას უპირატესისა კეთილმსახურებისათჳს (თტე., ამოს. 5.12, გელ., S 417, 108r); არამედ შვილთაცა და შვილისწულთა კეთილადმსახურებასა შინა More…
კეთილ(გან)მშჯელობა
(εὐκρίνεια ἡ) სიცხადე, გარკვეულობა, მკაფიოობა =მრავლისა თანა კეთილმშჯელობისა აჩუენა სიტყუამან, ვითარმედ ბუნებითნი არიან ქრისტეს ზედა ნებანი (მქს., პიროს., გელ., 21,29) შდრ. სიმტკიცითა More…
კეთილ-ი
(ἀγαθός, ἀγαθον τό, ἀγαθά τά) სიკეთე, სიკეთის ცნება, კეთილი =ყოვლისავე აღმრჩეველსა კეთილისასა თანამოქმედ ექმნების ღმერთი კეთილისათჳს (დამასკ., ორთა ნებ., არს., S1463, 132v); ყოველთა More…
კეთილ-ი (ზესთარსებითი)
(ὑπερούσιος ἀγαθότης ἡ) (ნეოპლატ.) ზესთარსებითი სიკეთე =ყოველნი ზიარებით ღმერთნი ზესთარსებითისა კეთილისა მიერ წარმოდგომილ, და არიან კეთილობა და არცა ბუნებით და არცა არსებით, ... მაგრა More…
კეთილ-სახეობაჲ
(εὐειδός) კარგი, სათნო გარეგნობისა =სახედ ითქუმის შესახედავიცა თითოეულისაჲ, რომლისა დანიშნვისაებრ ვიტყჳთ კეთილსახეობასა და ჰავსახეობასა (ამონ., ტარიჭ., 55,10); – εὐσχημοσύνη ἡ – დაასხნეს More…
კეთილ-ყოფა
(ἀγαθύνω) =რამეთუ დაღაცათუ ამით დასაბამ იქმნების განღმრთობისა და კეთილ-ყოფისა (ἀγαθύνεσθαι) (არეოპ., ეპ., ეფრ., 2); არცა ცეცხლისა არს განცივებაჲ, არცა მისი არს განბოროტებაჲ, რომელი-იგი More…
კეთილად გონიერი
(εὔφρων) კეთილგონიერი =და არავინ კეთილადგონიერთაგანმან თქუას ხილულისა მის განცდითა ნათლად მოსრულობაჲ მისი და სიბნელისაგან საშოჲსა განჴსნილებაჲ (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 3.III.6); ხოლო რომელ More…
კეთილად მსახურ-ი // კეთილმსახურ-ი
(εὐσέβεια ἡ) სათნოების სახე =ვითარ არიან სათნოებანი, ხოლო მარტოდ სულისა სათნოებანი და სხეულისა თანა არა მოქენისანი, ვითარ: კეთილმსახურებაჲ, გინა მყოფთა მხედველობაჲ; აწ უკუჱ, რაოდენნი კაცისა More…
კეთილად რწმუნებით
(εὐπειθῶς) =კეთილადრწმუნებით დაემორჩილების ღმრთისა მამისა ანგელოზთა მიერთა განწესებათა (არეოპ., ზეც. 4.4) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის More…
კეთილად ყოფა-ჲ
(τὸ εὗ εἷναι) =ყოვლითურთი წინა-განგებაჲ არს მიზეზ ყოველთა ყოფისა და კეთილადყოფისა (არეოპ., ეპ., ეფრ., 9.3); ერთი იგი მიზეზი არსთა სამებაჲ, რომლისა მიერ არს ყოფაჲცა და კეთილადყოფაჲცა More…
კეთილად შემკობა-ჲ
(εὐκοσμία ἡ) (კეთილადშემკობილ-ებაჲ//კეთილადშემკულ-ებაჲ) შეწყობილობა, შეთანხმებულობა, წეს-რიგი =რამეთუ ესე არს საყოველთაოჲ საღმრთოჲ კეთილადშემკობაჲ და წესი (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 3.III.14) More…
კეთილად შემკობილ-ება
(εὐκοσμία ἡ) (// კეთილადშემკობა-ჲ // კეთილადშემკულ-ება) =ვინაჲცა სამართლად უკუე ყოვლისავე უხილავისა და ხილულისა კეთილადშემკობილებისა დასაბამი და დამამყარებელი (არეოპ., საეკლ., ეფრ., More…
კეთილად შემკობილ-ი
(εὔκοσμος) =ვინაჲ-იგი სამღდელოთა მათ სახეთაგან უდარესნი იგი კეთილადშემკობილნი დასნი აღიყვანებიან მათისა მის მიმართ სამღდელოჲსა ძალისაებრ დატევნისა (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 4.III.2); More…
ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი ლექსიკონები
to main page Top 10FeedbackLogin top of page
© 2008 David A. Mchedlishvili XHTML | CSS Powered by Glossword 1.8.9