თა თბ თე თვ თი თმ თნ თუ თქ თხ თჳ
selected terms: 312 page 1 of 16
თავ-მოყუარულობა
(φιλαυτἵα ἡ) თავმოყვარეობა, თავმოწინება (ჰენდ. სილაღე და თავმოყუარულობა) =ვითარცა თჳსითა სილაღითა და თავმოყუარულობითა ქმნილი სამსახურებელთა მათგან მათ მიერ ღმრთივ შუენიერების შესატყჳსად More…
თავით-თჳსით მყოფი
(αὐθύπαρκτος) თავისით არსებული, დამოუკიდებელად არსებული =ხოლო არსებაჲ საქმე არს, თავით თჳსით მყოფი (დამასკ., დიალ., 2,13, არს.) //; თავით თჳსით სრული – არსებაჲ არს საქმე თავით თჳსით სრული More…
თავით-თჳსითობა-ჲ
(αὐτόματον τό) თვითმყოფი, თავისით არსებული =ხოლო ვინ არსჴ ჴელოანი ამათი? ანუ არა შემოქმედია და ყოფად მომყვანებელი ამათი, რამეთუ არა თავით თჳსითობასა მივსცეთ ესევითარი ძალი? (დამასკ., More…
თავის-მოთნება-ჲ
(φίλαυτον τό) თავმოწონება, სიამაყე =ხოლო ჩუენდა... თავისმოთნებაჲ დიდი საბრჴე არნ და საცთურ (ნაზ., ჰომ., 136, ტბელ.) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის More…
თავის-მოყუარება-ჲ
(φίλαυτον τό) თავმოყვარეობა, სიამაყე =ხოლო ჩუენდა ზუაობაჲ და თავისმოყუარება (ნაზ., ჰომ., 2,20, ტბელ.) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული More…
თავისა-მართლება-ჲ
(ἀπολογέομαι) თავისმართლება, დაცვა =მოვიდა პასუხის მიცემად მრავალგზის და მართლებად თავისა ( ἀπολογησάμενος) წერით (ეპიფ. კვ., პას., თეოფ., H 601, 152II) =ძველქართულ-ძველბერძნული More…
თავისუფლება-ჲ
(ἐλευθερία ἡ) =დღეთა უკუე შჳდეულნი შობენ მეერგასესა.. მსგავსადვე ქუეყანის დატევების მქონებელსა და მონათა თავისუფლებისასა (ნაზ., ჰომ., 41,II, ეფრ.) // შდრ. აზნაურებაჲ (ნაზ., ჰომ., 41,II, More…
თავისუფლებით
(ἀπολύτως) აბსოლუტურად, სრულიად =არამედ ვითარცა ზეშთა ყოვლისა აუგებლობისა და თავისუფლებით აუგებელი და მარადისარსი და თჳთ სრულარსი და იგივედ მყოფი (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 9.4) More…
თავისუფლების შუენიერება-ჲ
(ἐλευθεροπρεπῶς) თავისუფლების შესაბამისი, შესაფერი =ყოვლად არცა ერთითა-რაჲთ სახითა მიდრკების მათი [წმიდათა უფლებათა] თავისუფლების შუენიერებაჲ (არეოპ., ზეც., ეფრ., 8.1) More…
თან(ა)-დასხმულ-ი
(σύνθετος) სინთეტური, შედგენილი, რთული =განწვალებითი ვიდრემე განვალს მარტივთა თანადასხმულთა მიმართ, ხოლო აღლევითი – თანდასხმულთაგან უმარტივესთა მიმართ (ამონ., ტარიჭ., 32,8); აღლევითისა More…
თან(ა)-მოსახელე
(ὁμοφυής) ერთი სახეობისა =გუამი თანამოსახელესა გუამსა შეეზავების (დამასკ., ორთა ნებ., არს., S1463, 137r); ; თანა-მოსახელე (სიტყუაჲ) – ომონიმი – ὁμώνυμος – ნებაჲ თანამოსახელე სიტყუაჲ არს, More…
თან(ა)-მსრბოლი
(συντρέχω) თანმხვედრი, სინქრონულად, ერთდროულად მოქმედი =ანგელოზთა ზედა [ითქუმის თჳთჴელმწიფებაჲ] ვითარცა თანამსრბოლობითა ( συντρέχων) ანაგებისაჲთა პირველ ჴელყოფისა და დროსა ჟამისასა ყოვლად More…
თან(ა)-მხედველობით
(συνοπτικῶς) =ყოვლად თანმხედველობით წარმოადგინე [მგმობრობაჲ] ეგევითარისა მოცემისათჳს (მქს., პიროს., გელ., 33,8) Synonym: მოკლითა სიტყჳთა =ძველქართულ-ძველბერძნული More…
თან(ა)-მხედველობითი
(συνοπτικός) სინოპტიკური, ერთბაშად ხედვა =თანამხედველობითი საღმრთოთა ცნობათა განუყოფელობაჲ და უნივთოებაჲ (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 7.2) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური More…
თან(ა)-ტომ-ი
(συγγενής) =შემოქმედი... ურთიერთას შეახებს განთჳსებულთა ბუნებათა, რაჲთა ერთ-ყოს და თანატომ ყოველი აგებული (ნემეს., პეტრ. 8.2-4); ერთისა და კეთილობისა თანტომ და თანბუნება ღმრთებრივი რიცხჳ More…
თან-აღკრვა
(συνάπτειν) (ნეოპლატ.) მიკავშირება, მიკვრა: ერთისაგან წარმოობის მექანიზმი, მომდევნო რიგის წევრთა მიკვრა, მიკავშირება წინა რიგის მთავართან (სირათმთავართან, გვართმთავართან) =საჭირვო არს, More…
თან-აღკრვა-ჲ
(συνάπτω (συνάπτεσθαι)) მიკავშირება, მიკვრა =ოდესმე მზიარებელმან გონებისამან არ-რომლითა მიხანოჲთა შეუძლოს თანაღკრვაჲ ღმერთთაჲ (პრ., კავშ., პეტრ.; 185, 111.8-9) More…
თან-ბუნება-ჲ
(ὁμοφυής) =ერთისა და კეთილობისა თანტომ და თანბუნება [არს] ღმრთებრივი რიცხჳ (პრ.კავშ., პეტრ., 114, 70.8-9) =ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის More…
თან-ბუნებითნ-ი
(τὰ ὁμοφυῶς) ერთი ბუნების მქონენი =თანბუნებითნი ეზიარებიან თჳსთა დაზესთაებულთა წესთა, ხოლო განსაზიდსა შორის მოქცევთასა მდგომნი შეუხებ არიან მათგან, რამეთუ არა ყოველნი მისვე და ერთისა More…
თან-განმაწესებელობითი // თან-განწესებულებითი
(συνταγματικός) აქ: მოძღვრების, სწავლების წესისამებრ გადმომცემი (ეხება არისტოტელეს შრომებს) =საყოველთაოთაგანნი რომელნიმე არიან თანგანმაწესებელობითნი და რომელნიმე მოსაჴსენებელობითნი, ამით More…
ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი ლექსიკონები
to main page Top 10FeedbackLogin top of page
© 2008 David A. Mchedlishvili XHTML | CSS Powered by Glossword 1.8.9