სა სე სი სკ სმ სნ სო სპ სრ სტ სუ სფ სქ სწ სხ სჯ სჳ
სიბ სიგ სიდ სივ სიზ სით სიკ სილ სიმ სინ სიო სიპ სირ სის სიტ სიფ სიქ სიღ სიყ სიც სიძ სიწ სიხ სიჴ
selected terms: 105 page 1 of 6
სიბლგუე-ჲ
(ἀμβλύτης ἡ) სიბლაგვე, სიმკვრივე =თჳთოეულსა ასოთასა სამი რომელობაჲ აქუს: ცეცხლსა უკუჱ სიმახჳლე, არეობაჲ, მიდრეკაჲ; არამედ სხუასა კიდესა ასოთასა, რომელ არს ქუჱყანაჲ, წინააღმდგომი ამათ More…
სიბნელე
(σκοτεινόν τό) =და უჩუენებენ სიბნელესა პირველისა ცხორებისასა (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 5.I.6); ვინაჲცა მოკლებაჲ სადმე არს... უზომოებაჲ და სიბნელე და უარსობაჲ (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 4.32) More…
სიბორგილე
(μανία ἡ) =ხოლო თუ „განრყუნა საშოჲ“ – ძჳნად ბუნებისა სიბორგილესა ცხად-ჰყოფს (თტე., ამოს., გელ., 1.11, S 417, 102r); პოვნედ ამათი განწიაღებაჲ შემდგომად მაცხოვრისა ჩუენისა მიმართისა More…
სიბოროტე-ჲ
(κακία ἡ) =სიბოროტე ნებსითი რაჲმე არს, რომელი არა არსებისა თჳთება არს, არამედ შემთხუევითისა, რომელ არს ბუნებითისა ბუნებისგარეშისა მიმართ გარდაქცევაჲ, ესე იგი არს, ცოდვაჲ (დამასკ., გარდ., More…
სიბრტყე
(πλάτος τό) =ადგილი, დაღათუ სიგრძე არს და სიბრტყე (ამონ., ტარიჭ., 145,9) = ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი = Old More…
სიბრძნე
(σοφία ἡ) =ფილოსოფოსობაჲ არს სიყუარული სიბრძნისაჲ, ხოლო სიბრძნე - ჭეშმარიტი ღმერთი არს (დამასკ., დიალ., ეფრ. 52,6); სიბრძნე არს რა ხილულნიცა უწყოდნის და უხილავთაცა მეცნიერ იყოს More…
სიბრძნით
(σοφῶς) =გარნა ამასცა სიბრძნით გუასწავებს ღმრთის-მეტყუელებაჲ (არეოპ., ზეც., ეფრ., 4.3); – σοφῶς – და სიბრძნით გულისჴმა-ვჰყავ ყოვლისავე ქუეყანისა ესე თითოფერი ბუნება (გრ. ნეოკ., ეკლ., More…
სიბრძნის მოყუარებით-ი
(φιλόσοφος) =ორსახე არს ღმრთისმეტყუელთა სიტყჳსმომცემელობაჲ: რომელიმე გამოუთქუმელი და საიდუმლოჲ, ხოლო რომელიმე სახისშემოღებითი და სრულ ყოფითი; და რომელიმე უსაჩინოესი და უმეცნიერესი; ხოლო More…
სიბრძნის-მეტყველება-ჲ
(πεφιλοσοφημένον τό) ფილოსოფია =ყოველთა, რომელთა უწყიან, არარაჲთ უდარეს თავადისა მოსეს სიბრძნისმეტყუელება შეურაცხიეს (ნოს., პასუხ. ექუს., გ. ათ., I, 1) = ძველქართულ-ძველბერძნული More…
სიბრძნის-მომნიჭებელ-ი
(σοφόδωρος) =ესე იგი არს, რამეთუ რაჟამს სახელ-ვსდვათ ზე-შთაარსებისასა მას დაფარულებასა ღმრთად, ანუ ცხორებად, ანუ არსებად, გინა ნათლად, ანუ სიტყუად, არარას სხუასა გულისჴმა-ვჰყოფთ, თჳნიერ More…
სიბრძნის-მომცემელ-ი
(σοφοδότης) =და არსსა და ცხორებასა და სიბრძნესა არსებათ-მოქმედისა და ცხოველს-მყოფელისა და სიბრძნისმომცემელისა მიზეზისასა ქადაგებს მათთჳს (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 5.2) = More…
სიბრძნის-მოქმედ-ი
(σοφοποιός) =და მრავალი რაჲ უზეშთაესთა მათ არსებათაცა დაეფარვის და მხოლოდ ზედამიწევნით იცნობების ყოვლად ბრძნისა და სიბრძნისმოქმედისა ღმერთმთავრობისა მიერ (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 7.III.10) More…
სიბრძნის-მოყვარე
(φιλόσοφος) =საკჳრველ არს და სიბრძნისმოყუარე მისი სიკუდილისა-ძლითიცა სიტყუაჲ (თტე., ისუ. 19, გელ., A 1108, 171r) = ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის More…
სიბრძნის-მოყუარება-ჲ
(φιλοσοφία ἡ) =ხოლო განყოფილთა მათგან არა ხოლო ცხოველთა, არამედ ოცნებათა მათთაგანცა ჯმნაჲ სრულსა მას გამოაჩინებს მონაზონთა სიბრძნის-მოყუარებასა ჴელოვნებით მოქმედსა ერთ-მყოფელთა მცნებათასა More…
სიბრძნისა სახლ-ი
(τῆς σοφίας οἶκος ὁ) =რომლისა მიერ, ვითარცა სახლისაგან სიბრძნისა, ჰპოვებ შვიდსა მას გამორჩეულსა ბურჯსა და უშრეტსა საზრდელსა მისსა, ზუარაკად და პურად განყოფილსა (არეოპ., ეპ., ეფრ., 9.6) More…
სიბუშქუე
(ὄγκος ὁ) მოცულობა, სიდიდე, სისქე, მასა =ვიეთნიმე საკუთართა სახეთა რაოდენისათა სამ-ყოფად იტყჳან: რიცხჳ, სიბუშქუე, ძალი, რომელ არს როპი (ამონ., ტარიჭ., 144,4); – μέγεθος τό – რაოდენისაჲ More…
სიგლახაკე
(ταπεινότης ἡ) =არარას ვიყვნეთ ჩუენ სიგლახაკისა სახელთაგანსა მაჩემებელ თუალთშეუდგამსა მას დიდებასა [სამებისა წმიდისა] (ნაზ., ჰომ. 34,9, ტბელ.) = ძველქართულ-ძველბერძნული More…
სიგრძე
(μῆκος τό) სიგრძე, ერთ-ერთი განზომილება =ხოლო გუამსა აქუს განფენაჲ სამ კერძო: სიგრძედ, სივრცედ და სიღრმედ, ესე იგი არს, სიზრქედ (დამასკ., დიალ., ეფრ. 36,14); ადგილი დაღათუ სიგრძე არს და More…
სიდიდე
(μέγεθος τό) ღვთაებრივი, საღმრთო სიდიდე =დიდად უკუე იგალობების ღმერთი ღმრთივსულიერთა სიტყუათა შინა, რომელნი-იგი სიდიდესა და ნიავ-წულილსა შინა გამოაჩინებენ სიმცირესა საღმრთოსა (არეოპ., More…
სიდრკუე
(κακία ἡ) ბოროტება, ბიწიერება =სიდრკუითა მით მათითა და გულარძნილობითა სამეუფოჲსა მისგან ნებისა ნებსით განვარდნიან (ნაზ., ჰომ. 2,40, ტბელ.); – φαῦλον τό – რომლისა მიერ აღძრულ იქმნა იგი, More…
ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი ლექსიკონები
to main page Top 10FeedbackLogin top of page
© 2008 David A. Mchedlishvili XHTML | CSS Powered by Glossword 1.8.9