წა წე წვ წი წმ წო წრ წუ წყ
selected terms: 409 page 1 of 21
წა-თქუმა-ჲ
(κατάφασις ἡ; ლოგიკ.) დადებითი, კატაფატიკური მსჯელობა, მტკიცება =წათქუმაჲ ვიდრემე არს დამნიშნველი ამისი, თუ რაჲ არს ვისიმე (დამასკ., დიალ., არს. 50,1); = ძველქართულ-ძველბერძნული More…
წა-თქუმით
(καταφατικῶς [λέγω]) დადებითი თქმა =რაოდენთა ვიტყჳთ ღმრთისათჳს წათქუმით, არა ბუნებასა, არამედ გარემოჲსთა ბუნებისათა ცხად ჰყოფენ (დამასკ., გარდ., 40, არს.); არა ყოველი მოკლებაჲ უკუთქუმით More…
წა-თქუმით-ი
(καταφατικός) =ღმრთის-მეტყუელებითთა უკუე შინა განწესებათა უსაკუთრესნი წათქუმითისა ღმრთის-მეტყუელებისანი ვიგალობენით (არეოპ., საიდ., ეფრ., 3) = ძველქართულ-ძველბერძნული More…
წადება // წადილ-ი
(ἐφίημι (ἐφίεται); ნეოპლატ. ) მისწრაფება, სწრაფვა, თავისი წარმომჩენელის, მიზეზისადმი, კეთილობისადმი უკუქცევის წადილი =ყოველი [წამოჩენილი] იწადებს კეთილსა და მიმთხუევაჲ მისი უმახლობელესისა More…
წადიერ (არს)
(βουλεύω) =ამას ცხად-ჰყოფს, ვითარმედ ჭეშმარიტებასა საქმისასა წადიერ იქმნა სწავლად (თტე., რიცხ., გელ., 42, A 1108, 76v) = ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის More…
წადიერება
(ὀρέγω (ὀρέγεσθαι)) სურვილი, მისწრაფება, მიდრეკილება =ნებებაჲ არს ჴმევაჲ მოქმედებით მნებებელობითისა ძალისა და წადიერებაჲ (დამასკ., ორთა ნებ., არს., S1463 133v) = More…
წადიერება-ჲ
(ὄρεξις ἡ) სურვილი, მისწრაფება, მიდრეკილება =გულისჴმისყოფაჲ და სიტყჳერი წადერებაჲ, გაგონებაჲ და ძიებაჲ და განხილვაჲ და განზრახვაჲ და განბჭობაჲ და მოწლეობაჲ და წინააღრჩევაჲ ნებაჲ დაჴმარებისა More…
წადიერებით-ი
(ὀρεκτικόν τό) წადილის, სურვილის უნარის მქონე =მორჩილი და მიმდგომი სიტყჳსაჲ განიყოფვის გულისთქუმად და გულისწყრომად, რომელთა საზოგადო სახელ არს ესე, ვითარმედ: პირუტყუელი კერძოჲ სულისაჲ, More…
წადილ-ი
(διάθεσις ἡ) მისწრაფება, სურვილი, წადილი =ხოლო თუ რადმე არ თანდაჰყვეს [სული გულისთქუმათა გინათუ გულისწყრომათა], წარჰმართებს და სძლევს ძნელადზავებულობასა, ვითარმედ უფროჲს ხოლო შეცვალებად, More…
წამ-ი
(στιγμή ἡ) =სამნი ესე არიან, რომელთა არარავდენ სახელ-ედების აღურიცხველობისათჳს: ერთი და წამი და აწი (დამასკ., დიალ., ეფრ. 36,17); წამი არარავდენი არს რიცხუთა შორის, რამეთუ არა More…
წამება
(μαρτυρέω) დამოწმება, დადასტურება, დაფიცება, ფიცი, მტკიცება =ამასვე წამებს მოსეცა წიგნთა შინა თჳსთა (ნოს., პასუხ. ექუს., გ. ათ., III, 1); ვინაჲთგან წამებს ჭეშმარიტებასა შესმენისასა More…
წამება-ჲ
(μαρτυρία ἡ) მოწმობა, დამოწმება, თანხმობა =წამება-ჲ (μαρτυρίαν) საქმით დაამტკიცა მსაჯულმან (თტე., რიცხ. 33, გელ., A 1108, 69v); გამოვაჩინეთ ეგ[ე წინაცა], მჴმარებელთა წამებათა საღმრთოთა More…
წამის-ყოფა-ჲ
(νεῦμα τό) მინიშნება, ნიშნის მიცემა =განიპო კლდე და საღმრთოჲთა წამისყოფითა შინაგან შეიწყნარა იგი (სვიმ. მეტ., ბარბ. წამ., ანონ., H 1347, 135v); გრწმენინ ყოფაჲ აღდგომისაცა მკუდართაჲსაჲ More…
წარ-გებულ-ი
(ἀναλίσκω) =მოვიძულე უკუე ყოველი ცხორება წარგებული ამაოებათა შინა, რაოდენი რა ვირუდუნე განკაფულმან შრომითა ქუეყანისათა (გრ. ნეოკ., ეკლ., ეფრ., A 292, 322r) = More…
წარ-გრაგნა-ჲ
(περιστέλλω) =მღდელთა არს წარგრაგნაჲ სიწმიდეთაჲ და ლევიტელნი არა შეეხებოდინ წმიდათა, რაჲთა არა მოსწყდენ (არეოპ., ეპ., ეფრ., 8.1) = ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური More…
წარ-გრაგნილ-ი
(περιστέλλω) =გონებისა დაფარულებითა წარგრაგნილსა სცევდ წმიდასა არა წმიდათა ერთა სიმრავლისაგან, ვითარცა ერთსახეობით დასაცველსა (არეოპ., ზეც., ეფრ., 2.5) = ძველქართულ-ძველბერძნული More…
წარ-დინება-ჲ
(ῥέω) =თჳს უკუე ჴორცთა არს განკუეთაჲ და წარდინებაჲ და შეცვალებაჲ რომელობათა მიმართ (დამასკ., ორთა ნებ., არს., S1463 131v) = ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური More…
წარ-ვლა-ჲ
(περίοδος ἡ) პერიოდი =[ქრისტეს] საიდუმლოჲ ნათლისღებისა მისისაჲ ყოფადთა ჟამთა, შემდგომად რვადღითისა მის წინადაცუეთისა და ოცდაათთა წელიწადთა ღმერთმამაკაცებრითა ჰასაკითა წარვლისა, სრულ More…
წარ-ზიდულ-ი
(γραμμή ἡ) წრფე =ბუნებანი უფლისანი არც ერთ სხეულ არიან, არცა ეპიფანია, არცა წარზიდულ, არცა ადგილ (დამასკ., გარდ., 233, არს.) = ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური More…
წარ-თქუმა-ჲ // წათქუმა-ჲ
(κατάφασις ἡ) დადებითი მსჯელობა, მტკიცება =წართქუმა უკუე არს წაღმართობასა ვისსამე თქუმაჲ, ვითარმედ ესე რაჲმე ვისი არს (დამასკ., დიალ., ეფრ. 50,1) = ძველქართულ-ძველბერძნული More…
ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი ლექსიკონები
to main page Top 10FeedbackLogin top of page
© 2008 David A. Mchedlishvili XHTML | CSS Powered by Glossword 1.8.9