ჰერცოგ–ი [გერმ. Herzog] - დასავლეთ ევროპაში: თავად–აზნაურთა ერთ –ერთი უმაღლესი ტიტული; ამ ტიტულის მქონე პირი. საჰერცოგო – მსხვილი ფეოდალის– ჰერცოგის სამფლობელო. =უცხო სიტყვათა ლექსიკონი
ჰესპერიდებ–ი [ბერძ. Hesperides] - ბერძნულ მითოლოგიაში: ტიტან ატლანტის ქალიშვილები, რომლებიც ცხოვრობდნენ ზღაპრულ ბაღში; იქ ხარობდა ვაშლი, რომელიც ისხამდა ოქროს ნაყოფს; ბაღს იცავდა ასთავიანი More…
ჰეტერიებ–ი და ეტერიები [ბერძ. hetaireia] -1.ძველ საბერძნეთში: მოქალაქეთა კავშირები, ჯგუფები, თანამეგობრობანი. 2.მე–18ს.–ის ბოლოს და მე–19ს.–ის დასაწყისში: საბერძნეთის საიდუმლო More…
ჰეტერო- [<ბერძ. heteros სხვა; მეორე] – რთული სიტყვის პირველი შემადგენელი ნაწილი; ნიშნავს სხვას (საპირისპ. ჰომო-). მაგ.,ჰეტეროგენური. =ჭაბაშვილი მიხეილ, უცხო სიტყვათა ლექსიკონი More…
ჰეტეროაუქსინ–ი [ბერძ. heteros სხვა და (იხ. აუქსინები)] – ერთ–ერთი ყველაზე უფრო გავრცელებული აუქსინი, მაღალი ფიზიოლოგიური აქტივობის მქონე ნივთიერება; ხელს უწყობს მცენარეთა ზრდას; ამზადებენ More…
ჰეტეროგამია [ბერძ. heteros სხვა და gamos ქორწინება, შეუღლება] – (ბიოლ.). სქესობრივი პროცესის ტიპი - განაყოფიერების დროს შერწყმული ორი გამეტი გარეგნულად განსხვავდება ერთმანეთისაგან; More…
ჰეტეროგონია [ბერძ. heteros სხვა და gonē დაბადება] – (ზოოლ.). უხერხემლო ცხოველებში: თაობათა მონაცვლეობის ერთ–ერთი ფორმა– ერთმანეთს ენაცვლება განაყოფიერებული და გაუნაყოფიერებელი კვერცხიდან More…
ჰეტეროსექსუალიზმ–ი [ბერძ. heteros სხვა და ლათ. sexualis სქესობრივი] –1. სქესობრივი ლტოლვა საპირისპირო სქესის ინდივიდისადმი (შდრ. ჰომოსექსუალიზმი). 2. საპირისპირო სქესისათვის დამახასიათებელი More…
ჰეტეროტოპია [ბერძ. heteros სხვა და topos ადგილი] – ქსოვილები ან რაიმე ორგანოს ნაწილების წარმოქმნა მათთვის უჩვეულო ადგილას (მაგ., კბილების ამოსვლა სასაზე, ძვლის ტვინის გაჩენა კუჭუკანა More…
ჰეტეროტროფულ–ი [ბერძ. heteros სხვა და trophē საკვები]: ჰეტეროტროფული ორგანიზმები – (ბიოლ.). ორგანიზმები, რომლებიც საკვებად იყენებენ მზა ორგანულ ნივთიერებებს; ასეთ ორგანიზმებს განეკუთვნებიან More…
ჰეტეროფილია [ბერძ. heteros სხვა და phyllon ფოთოლი] – (ბოტან.). სხვადასხვა ფორმის ფოთლების არსებობა ერთი და იმავე მცენარის ერთ ან სხვადასხვა ყლორტზე (ქართ. სინონ. ნაირფოთლიანობა). More…
ჰეტმან–ი [პოლონ. hetman] -1მე–16 –18სს.–ში: პოლონეთ– ლიტვის სახელმწიფოს შეიარაღებული ჯარების მთავარსარდალი. 2. მე –16–17სს.–ში უკრაინაში: კაზაკთა ჯარის არჩეული მეთაური; მე–17–18სს.–ში: More…
ჰექსაედრ–ი [ბერძ. hex ექვსი და hedra ფუძე, ზედაპირი, გვერდი] – (მათემ.). სხეული, რომელიც შემოსაზღვრულია ექვსი სიბრტყით; ექვსწახნაგა. =უცხო სიტყვათა ლექსიკონი
ჰექსაქლორან–ი [ბერძ. hex ექვსი და clōros (იხ. ქლორი)] – ორგანული ნაერთი, რომელიც შეიცავს ქლორის ექვს ატომს; ერთ–ერთი ყველაზე უფრო ძლიერი შხამია, იყენებენ მცენარეთა მავნებლების წინააღმდეგ More…