[*დე´კემ/დე´ცემ, *დე´კიმუს/დე´ციმუს] („ათი”, „მეათე”) [ ] I. d. legati → l. d. Decemprimi – რომელიმე გაერთიანებაში არჩეული 10 წევრი =ლათინური იურიდიული ტერმინოლოგია. ალექსიძე ლევან, More…
[*დე´კემვირ/დე´ცემვირ] („დეცემვირი”, მრ. რ. decemviri დეცემვირი) I. 10 კაცისაგან შემდგარი კომისია, რომელიმე მნიშვნელოვანი დავალების შესასრულებლად =ლათინური იურიდიული ტერმინოლოგია. More…
[*დეკე’მვირი/დეცე’მვირი ლი’ტიბუს იუდიკა’ნდის] ათი პირი ან ათი მოსამართლე, რომლებიც ინიშნებოდა სამართლებრივ საკითხებზე პრეტორისთვის დახმარების გასაწევად =ლათინური იურიდიული More…
[*დეკე’პტის/დეცე’პტის ნონ *დეკიპიე ‘ნტიბუს/დეციპიე’ნტიბუს, იუ’რა სუბვე’ნიუნტ] კანონები ეხმარებიან მოტყუებულებს, მაგრამ – არა მათ, ვინც ატყუებს =ლათინური იურიდიული ტერმინოლოგია. More…
[*დე’კეტ/დე’ცეტ ტა’მენ *პრი’ნკიპემ/პრი’ნციპემ, სერვა’რე ლე’გეს, კვი’ბუს ი’პსე სოლუ’ტუს ესტ] და მაინც პრინცეპსს შეეფერება დაიცვას ის კანონები, რომლებისგან ის თავად თავისუფალია More…
[*დე’კიეს/დე’ციეს ტა’ნტუმ] „ათჯერ ამდენი“: ძველი წესი, რომლის მიზანი იყო მოსყიდული ნაფიცი მსაჯული აეძულებინათ, გადაეხადა „ხმის მიცემის სანაცვლოდ“ მიღებული თანხის ათმაგი ოდენობა More…
[*დეკლარა´ტიო/დეკლარა´ციო] („გამონათქვამი, გამოვლენა” დეკლარაცია) II. 1. საერთაშორისო აქტი, რომელიც განამტკიცებს საერთაშორისო ურთიერთობების ზოგად პრინციპებსა და ამოცანებს და რომელსაც, როგორც More…
[*დეკოლლა´ტიო/დეკოლლა´ციო] („კისრის მოცილება” დეკოლაცია) I. კლას. შმდ. პერიოდის ტერმინი თავის მოკვეთისათვის; იხ. აგრ. animadversio Gladio See also: animadversio gladio =ლათინური More…
[*დეკრე´ტა *პრი´ნკიპუმ/დეკრე´ტა პრი´ნციპუმ] („პრინკეპსების დეკრეტები”) I. საიმპერატორო სასამართლოს გადაწყვეტილებები, რომლებიც სასამართლოს გამოჰქონდა საქმის ზეპირი განხილვის საფუძველზე More…
[დეკრე´ტუმ] („გადაწყვეტილება” დეკრეტი) I. საქმის წარმოებისას მაგისტრატის მიერ გამოტანილი დადგენილება, გადაწყვეტილება II. კანონის ძალის მქონე ნორმატიული აქტი, რომელსაც გამოსცემს More…
[დეკუ´რია] („ათკაციანი ჯგუფი”, „დეკურია” დეკურია) I. 10 ადამიანისგან შემდგარი ჯგუფი: უმთავრესად არმიაში (ქვედა ქვედანაყოფი კავალერიაში), სენატში და კორპორაციებში, საერთო ინტერესების More…