(სვ.) - სატრაპეზო მცირე სუფრა, რომელსაც აქვს კიდეები. „ბაგიან“, “ხარხილიან“, “ფარფლიან“ ტაბაგზე ხინკალი კარგად ეწყობოდა. ტაბაგი ძირითადად სამფეხა იყო სპეციალური ნახვრეტით, რომელიც მის More…
ხისაგან გაკეთებული ფეხებიანი, დაბალი სუფრა. ტაბლა მაგიდის სახელწოდებად იხსენიება ძველ ქართულ წყაროებში. სულხან-საბა ორბელიანის განმარტებით ტაბლა „ფიცრის სუფრაა ფეხედი“. ტაბლა სასულიერო More…
„მცირე ნაღარა“ (საბა). ჩხირებით დასარტყამი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce More…
(სვ) - კიდობანი, რომელშიც შენახულია პურის ფქვილი ან ხორბალი რელიგიური დღესასწაულისათვის. ლიტ.: ქელ. 2009. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic More…
(ხევს. ფშ.ხევი.) - პატარა კასრის მოყვანილობის ხის ჭურჭელი. ხევსა და ხევსურეთში წყლის მოსატანად ხმარობდნენ (ზურგზე იკიდებდნენ). მას პატარძალს მზითვად ატანდნენ. ტაგანათი სრულდებოდა ხევსურეთში More…
(ფშ. მთ. გუდამაყ.) - ხის საწველი კასრი. მთლიან ხეშია გამოთლილი და ძირჩადგმულია. თუშეთში მას „დურკი“ ეწოდება. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic More…
ყუთი, კოლოფი, საფლავის ქვა, საბას განმარტებით, გუადრუცი არის ფიცრის კოლოფი, „დიდი გინა მცირე,“ ხოლო მეორე მნიშვნელობით - „მაღლა ნაგები საფლავი“. ხალხურ მეტყველებაში იგი აღნიშნავს - ყუთს, More…
აღმოსავლეთ საქართველოს მთიელებში მამაკაცისა და ქალის სამოსელის მთლიანი კომპლექტი. ქართულ მეტყველებაში ჩაცმულობის აღმნიშვნელად გამოიყენებოდა ტერმინები: „სამოსელი“, „ტან-ფეხი“, „ტანსამოსი“, More…
(იმერ.) - თალარი, მაღლარი ვაზი, ხის ბოძებზე დაწყობილ ლატნებზეა გადაშვებული. ხშირად ტალავერის ქვეშ ჭურები ჰქონდათ გამართული და დგამდნენ ქვის მაგიდა-სკამებს სტუმრის მისაღებად. ე. ნ. More…
მაგარი ჯიშის შედგენილობის ქვა, კაჟი, რომლის კვესზე ჩამორტყმის შემდეგ აინთება აბედი. ტალ-კვესის შეთანწყობა აისახა ხალხური მეტყველების ხატოვან თქმაში - ერთიანობის, შეთანხმებულობის More…
ხის ფრიალა თეფში, რომელიც იხმარებოდა რამოდენიმე ჭიქის ერთად დასალაგებლად. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material More…
სანახელაო ქვა. პალეოლითის ხანის საგვარჯილეს მასალებში მიკვლეულია ტალკისაგან გაკეთებული ყელსაკიდები. დომინოს ტიპის თეთრი ტალკის მძივები ნაპოვნ იქნა სამთავროში (მცხეთა). წარმოადგენს More…
წვრილი გადაბმული კიბე, რომელსაც ხმარობენ მხატვრები. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das More…
ფრჩიხლების საწმენდი კოსმეტიკური დანიშნულების იარაღი, ჩვეულებრივ ტანტრიაბეჩი, ილარის (ყურის საჩიჩქნი) და აცისკანასთან (პატარა მაშა) ერთადაა წარმოდგენილი და ისინი ერთ რგოლზე არიან ასხმულნი. More…
შულოს ამოსახვევი ხელსაწყო. შედგება კუნძის, ხუნდის, მასში ვერტიკალურად ჩადგმული ოთხკუთხა ბოძისა და მის თავზე ჯვარედინად ჩამოცმული თბეებისაგან. თბეების ბოლოზე - ნახვრეტში ჩასმულია ორ-ორი More…
საგანგებო სახნისებური შვერილი, რომელიც საბრძოლო ხომალდის წინა ნაწილში მაგრდებოდა და გამიზნული იყო დაჯახებისას მოწინააღმდეგის ხომალდის ფერდის შესანგრევ-გასატარნავად. ძველი ქართული სიტყვაა და More…
ქვის სათლელი რკინის იარაღი. აქვს სათლელისთვის დამახასიათებელი მასიური, მძიმე შუატანი. უცბად მომთავრებული ბასრი პირი. არსებობს რამდენიმე სახეობა. ტარაღი ძირითადად გამოიყენება წმინდად More…
აქ: ქვის დასამუშავებელი იარაღის ხის ტარი, რომელიც იარაღზე იგება „ამოცმის“ წესით. ტარი უნდა იყოს შერჩეული მაგარი ჯიშის ხის, სატარე ხედ საუკეთესოა ეკალი, რცხილა, კუნელი. სატარე ხე შეირჩევა და More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი
to main page 
top of page