პატარა ხერხის სახეობა. ასეთი ხერხით აჭრელებდნენ აივნის ფარდებსა და მოაჯირებს. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material More…
აქ: სამგლოვიარო სამოსელი. უძველესი პერიოდიდან მიცვალებულთან დაკავშირებით შექმნილ ტაბუაციის რთულ სისტემაში ერთ-ერთ საკითხს სამგლოვიარო სამოსელის ფერის შერჩევა წარმოადგენს. ძველი დროიდან ფერი More…
ფიცრის სახვრეტი. საშუალო ტიპის ბურღი, გავრცელებული იყო ხევსურეთში, ფშავში და სხვ. ლიტ.: გ. გასიტაშვი ლი, ხის დამუშავების ხალხური წესები, 1962. გ. გ. =ქართული მატერიალური More…
რკინისპირიანი ხის იარაღი, რომლითაც აშალაშინებენ ფიცრებს. შალაშინი არის მრავალნაირი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian More…
თოხის ნაირსახეობა, რომელიც გამოიყენება ბოსტანში სამარგლავად. სულხან-საბა მას ნამგლისებურად მოხრილ პირიან იარაღად მოიხსენიებს. შალთა განეკუთვნება პატარა პირიან თოხების ჯგუფს. ლიტ.: ქელ. More…
ნაზი ქსოვილი, თხის ან ჯიხვის ბეწვის რბილი ბალნით ნაქსოვი: თხას ან ჯიხვს ბალანს რკინის სავარცხლით გამოვარცხნიდნენ და მაკრატლით აჭრიდნენ, საპენტელათი აპენტავდნენ, ცალკბილა საჩეჩელზე - More…
რკინის ან ხის წვეტიანი ჯოხი, ზოგჯერ დაგრეხილი ფორმის, გამოიყენება ხორცის შესაწვავად. დიდი სანადიმო სუფრებისათვის საჭირო შამფურებს ლითონისაგან ამზადებდნენ. ასეთ შამფურებზე ზოგჯერ მთლიანად More…
ლითონის ნივთი, რომელსაც ადამიანი იბამდა ყელზე ავი თვალისაგან დაცვის მიზნით. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material More…
სხვადასხვა მასალისაგან დამზადებული სანთლის დამჭერი და ასანთები. ჩვეულებრივ გამოიყენება საცხოვრისში. არის სხვადასხვა ფორმის. რელიგიური დანიშულებით შანდალმა შეიძინა სხვა შინაარსი. ამ მხრივ More…
რკინის საზომი ერთეული, აღებმიცემობაში რკინა იზომებოდა შანთობით. შანთი უდრის 35 კგ. რკინას. ლიტ.: ნ. რეხვიაშვილი, ქვის საკოდი რკინის იარაღი, სსმმ, XVIII B, 1953. ◊ გრძელი, More…
(გურ.) - თაფლის დასაწური ორი გრძელი თანაბარი ზომის ჯოხი, რომლებიც ბოლოებში ერთმანეთზე დამაგრებული არ იყო, გარკვეულ პარალელს პოულობს შნაკვთან. =ქართული მატერიალური კულტურის More…
ჭრაქის სახეობა. („შან“-ძაღლი სომხ.) - ძაღლის ჭრაქი. XIX ს. ბოლოს სომხეთიდან თბილისში მოსული სომეხი ლტოლვილები ავლაბარში სახლდებოდნენ. ეს სახელი დაერქვა იმიტომ, რომ ოთახს ძაღლის ქონისგან More…
საქართველოში და უმეტესად, აღმოსავლეთ საქართველოში, შარვლის შემდეგი ტიპები ჩანს გავრცელებული. 1. „ქართული“ - მოკლე ტოტებიანი, რომელთა შესაკერად ორი ან ოთხი განი ყოფილა საჭირო. ირიბადაჭრილ More…
საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში ხმარებაში ყოფილა ტყავის შარვალი, რომელსაც იცვამდნენ ცხენოსნები, განსაკუთრებოთ სამეგრელოსა და იმერეთში. ხევში ტყავის შარვლებს მეცხვარეები ატარებდნენ. ტყავის More…
ერთგვარი სახის წამოსასხამი, საბას განმარტებით, ესაა მძიმე ქსოვილისაგან დამზადებული ცხენზე გადასაფარებელი ნაჭერი, თუმცა ჯავახიშვილი ასეთ განმარტებას არ ეთანხმება და შატროვანს მოსასხამად More…
ხმლის წვერი, ორივე მხარეს წამახული. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der More…
ხმლის ერთ-ერთი სახეობა. სახელწოდება მომდინარეობს ჩერქეზული სიტყვიდან „საშხო“, საიდანაც წარმოდგა რუსული და ნიშნავს „დიდ დანას“. სავარაუდოდ, მისი სამშობლოც ჩერქეზეთია. წერილობითი წყაროების More…
ქალის შარვალი. მასალად გამოიყენებოდა ფერადი აბრეშუმეულობა (მოვი, მერდინი, შეიდიში, წითელი ყუბაში). შეიდიში შედგებოდა სათაურის, ორი გრძელი და მოკლე ტოტისა და უბისაგან, რომელსაც სხვადასხვა More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი
to main page 
top of page