წყალმომარაგების მიწისქვეშა ობიექტი, ძირითადად, ინდივიდუალური სარგებლობისათვის. საქართველოს ბარში მეტ-ნაკლებად ყველგან იყო გავრცელებული. განსაკუთრებული განვითარება პოვა დასავლეთ საქართველოში. More…
სიმინდის ფქვილის ნამცხვარი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der More…
ხორბლისა და სიმინდის ფქვილის ნარევია, ჭარბობს პურის ფქვილი (ხევს., ქს. ხეობა). ფშავში ქერისა და სვილის ფქვილში ურევენ სიმინდის ფქვილს და ისე აცხობენ ჭადპურას. დიდხანს ინახება, ბარაქიანი More…
დიდი ზომის ნავი, რომელიც XX ს. შუა წლებამდე იხმარებოდა რიონსა და ხობზე. ნავის ეკიპაჟი 8-10 კაცისგან შედგებოდა, რომელთაგან ერთი მესაჭე იყო, ერთი ჭოლოკინით ნავის თავში იდგა, ხოლო დანარჩენები More…
(ხევს.) - თავისებური სათაურა, რომელიც მანდილზე ადრე გამოიყენებოდა ხევსური ქალის თავსაბურავად. მისი მოხმარება განსაკუთრებული ვარცხნილობით იყო შეპირობებული. ეს იყო ბრტყლად დაკეცილი ბამბის More…
ღვედისებური, მაგრამ ღვედზე მოკლე, დაწნულია რამდენიმე წვერი თასმისაგან. გამოიყენება ყევარი ხარის ჩასაბმელად, მაშინ, როცა გუთანში ან ურემში ერთ უღელ ხარს მეორე უღელს (ყევარს) უმატებენ, მძიმე More…
სითხის საზომი ერთეული ფეოდალური ხანის საქართველოში, რომელიც საბა ორბელიანის განმარტებით, შეადგენს ნახევარ კოკას. ქ. წყლის ჭურჭელია გურიაში, კოკისე ლიტ.: ივ. ჯავახიშვილის ენციკლოპედიური More…
ჭაჭის საწბერი მანქანა. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der georgischen More…
სათევზაო ბარჯი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der georgischen More…
ფეხსაცმლის მოხრილი წვერო, ესთეტიკური სამშვენისი, პიროვნების წარჩინებულობის ერთგვარი გამომხატველი ძველ სამყაროში. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic More…
ერთ-ერთი არქაული საკრავი ქართულ ინსტრუმენტარიუმში. იგი ყველაზე ცოცხლად სვანეთშია შემონახული. რაჭული ჭიანური ორსიმიანია, სვანური და თუშური - სამიანი. სვანური ჭუნირი კორპუსი (კარვა, საცერი) More…
მუსიკალური საკრავი, გუდასტვირის ნაირსახეობა. გავრცელებული იყო აჭარაში, მესხეთში, ლაზეთსა და შავშეთ-იმერხევში. სახელწოდება „თულუმი“ თურქულია. წერილობითი წყაროების საფუძველზე ივანე More…
ვაზის შესადგმელი პატარა სარი. თუ სარს საგანგებო ხეებისგან ამზადებდნენ (მუხა, წაბლი, ეკალი), ჭიგო ყველა ხისგან შეიძლება დამზადდეს (კოპიტი, რცხილა, იფანი). ზოგჯერ იგი არაა გათლილი და ამ ხეთა More…
ჯაჭვის პერანგის შემადგენელი რგოლი. ჭიკუ შეიძლება ყოფილიყო რკინის ან ფოლადის, ჭიკუს თავების შეკვრის წესის მიხედვით განასხვავებენ ჯაჭვის პერანგის ტიპებს (იხ.ჯაჭვის პერანგი). მ. ქ. More…
ჭილისგან მოქსოვილი საფენი, გამოიყენებდნენ დასაგებად, საფენად, საწოლად, წნავდნენ სხვადასხვა სახის სამეურნეო ნივთებს. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic More…
ღვინის სასმისი. მზადდებოდა როგორც თიხისგან, ასევე ხისგანაც (ბზა, კაკალი, ძელქვა). მუცლიანი და ყელიანი პატარა სასმისია. შავ ფორმებში გამოთლის შემდეგ მუცელს ძირიდან შეყვებიან და გამოიღებენ More…
დაჭედილი ლაზური ნავი სათევზაოდ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der More…
(მეგრ.) - მატყლისგან დაგრეხილი თოკი, რომელსაც ფხვიერი მასისგან დანაყულ საღებავში ამოავლებენ და სანავე ფიცრის სწორად გახაზვაში იყენებდნენ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული More…
თიხის ჭურჭლის შესაღებად განკუთვნილი ნივთიერება - ტყვიის, კალის, თაგვმარილას, შუშისა და შავი ქვის (მარგანეცის) ნაერთი. მოჭიქული ჭურჭელი ორჯერ გამოიწვის. პირველ გამოწვას „წითლად დაწვას“ More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი