(ლეჩხ.) - დიდი საწნახელი. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der georgischen More…
ერთგვარი საზამთრო მარაგი, რომელსაც საგანგებო წესით ამზადებდნენ. ხევში გუდად გატყავებულ ცხვრის ხორცს ერთ კვირამდე ამ ტყავგუდაშივე ჩაამარილებდნენ, ხოლო შემდეგ აყარზე დაჰკიდებდნენ, რომ More…
კერძი. ახალდაკლულ საქონლის ხორცს გაურეცხავს მოხარშავდნენ წყალში. შეანელებდნენ ხახვით, წიწაკა-მარილით და კარტოფილით. თუ ხორცი დამარილებული ან ყაღია (იხ.), იმას ჯერ გარეცხავდნენ, შემდეგ More…
ლუდის გამოხდისას, გაწურული წვენის ნარჩენი. ხაკის ტომრებში დარჩენილი უხეში ფორის მასა. აჭმევენ ცხოველებს. ე.ნ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic More…
დიდი ნიჩაბი, რომელიც ზოგჯერ ორ ადამიანს მოჰყავდა მოძრაობაში, გამოიყენებოდა აფრიან გემებზე, მაშინ როცა სასურველი ზურგის ქარი არ უბერავდა. ე.ნ. =ქართული მატერიალური კულტურის More…
ღვედის პრინციპით მოძრავი რკინისპირიანი იარაღი, რომლის მეშვეობით ხითხურო ვეწდა სხვადასხვა ნივთს - თეფშებს, ჯამებს, სამარილეებს, შანდლებს, რიკულებს და ა.შ. საგანთა შესაბამისად ხოწს ჰქონდა More…
ამოღრუებული ფიცარი, სადაც აკვანში გადაყვანამდე აწვენდნენ ჩვილს. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das More…
საშამფურე, გულღრუიანი ნაჩვრეტებიანი თიხის ჭურჭელი.დადასტურებულია ლეჩხუმსა და სამეგრელოში. გამოიყენებოდა მწვადის შეწვისას შამფურის (იხ. ) წვერების შესაყოფად. რათითის მეგრული სახელწოდება More…
(რაჭა) - ქვის სატყორცნი საშუალება. გავრცელებული იყო დასავლეთ საქართველოს მთიანეთში, ძირითადად რაჭაში. ხრიკოლა წარმოადგენს ხის გახვრეტილ მილს, ცილინდრს, რომლის ერთ ბოლოში წამოცმული იყო ქვის More…
მარცვლეულისა და სხვადასხვა სამეურნეო პროდუქტების შესანახი ნაგებობა, პატარა ბეღელი, რომელსაც აქვს მაღალზღურბლიანი კარი და დაგმანულია იმის გათვალისწინებით, რომ მღრღნელებმა ვერ შეაღწიონ. More…
წვრილი თევზის საჭერი ბადე. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon der georgischen More…
გათლილი ქვების გროვა, თუნდაც გაუთლელისაც. ხელოსნები ქვებს თლიან და „ხურდუმხურდუმ“ დგამენ, სანამ შემკვეთი წაიღებს. ე. ნ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = More…
ხის ხელოსანი (იხ. ხითხურო), ძველ ქართულში გვხვდება ტერმინები „ხურონი ქვათანი“ და „ხურონი ხისანი“, რაც იმის დამადასტურებელია, რომ „ხურო“ ორივე დარგის ხელოსანთა საერთო სახელი ყოფილა. More…
მხარსა და ცხენის უნაგირზე გადასაკიდებელი სურსათ-სანოვაგის სატარებელი ორთვლიანი აბგა. ამ ტიპის ხალიჩური ნაწარმი, როგორც სანიადაგო ნივთიც შემკულია ორნამენტებით, გამოირჩევა ფერადოვნებით და More…
(ძვ.) - ჯავშან-საჭურვლის მნე, გამგებელი. აქედანაა გვარი „ჯაბადარი“. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = More…
არსენალი, საჯაბადრო, სადაც ამზადებდნენ თოფისწამალს, ტყვიას, თოფს, ზარბაზანს. აქედანაა გვარი ჯაბადარი - ზედამხედველი ჯაბახანისა. საქართველოში, კერძოდ, თბილისში ერთ-ერთი უკანასკნელი ჯაბახანა More…
გულმკერდის საცავი იარაღი. სულხან-საბას განმარტებით, „ჯავშანი არს აბჯარი რკინისა, ტანსაცვამი ჯაჭვი“ და ჩამოთვლის ჯაჭვის პერანგების (იხ. ჯაჭვის პერანგი) ნაირსახეობებს. ბოლოში კი აღნიშნავს More…
სამშენებლო საქმეში სიმძიმეების მაღლა ასატანი ხელსაწყო. ფეოდალური ხანის მასალებში ასეთ ტექნიკურ მანქანას „აზარმაცი“ ეწოდება. ე.ნ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული More…
ტყავის საბელი, რომლის საშუალებითაც სახვნელი უღელზე იყო მიბმული. ლიტ.: გ. ჯალაბაძე, მემინდვრეობის კულტურა აღმოსავლეთ საქართველოში, 1986. თ. გ. See also: სახვნიელი ◊ More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი
to main page 
top of page