იგივეა რაც ქარსი (იხ.). საბას განმარტებით, „თალხი ქვა რაიმე არს ჭიქასავით“, რომელსაც იყენებდნენ სარკმელთა და სანათურთა მინის ნაცვლად“. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული More…
ქართული სუფრის თავი და წარმმართველი. ფორმით, შინაარსითა და დანიშნულებით ამ ინსტიტუტის გამოკვეთილ პერსონაჟს მსოფლიოში ანალოგი არ მოეპოვება. თამადას ევალება სადღეგრძელოების თქმა და პურობის More…
უყურო მოზრდილი სპილენძის ქვაბი, არასანიადაგოდ სახმარი, „ზედადგარზე დაიდგმის.“ ე. ნ. ◊ წყალგაყვანილობაში ერთგვარი წყლის გამანაწილებელი თიხის ჭურჭელი, რომელსაც აქვს ორი ან More…
სიზუსტის იარაღი მშენებლობაში. თარაზოს შიგნით ჩასმული აქვს ორი პატარა სინჯარა ჩვეულებრივი წყლით სავსე, რომელთაგან ერთი აზუსტებს ჰორიზონტალურ სისწორეს, ხოლო მეორე პარალელურს. ე.ნ. More…
აქ: ხის ჩუქურთმების გამოსაყვანი შაბლონი. ხის მოხელეს ჰქონდა ქაღალდის ან ხის თარგი აივნის ფარდების დასაჭრელებლად, კოვზის, როდინის, ქაფქირისა და ა.შ. დასამზადებლად. გ. გ. =ქართული More…
აღმოსავლური სიმებიანი ჩამოსაკრავი ინსტრუმენტი. საკრავის კორპუსი რვიანის ფორმისაა. მზადდება თუთის ხისაგან, პატარა ზომის თარები მთლიანი ხისაგან, დიდი ზომისა - ორი ცალკეული ნაწილისაგან. ზედა More…
ჭურჭლის დასაწყობი სათავსი. თარო კედელთან მიდგმულია და დამაგრებული ან ჩამოკიდებული. სხვადასხვა ნივთთა დასაწყობ-შესანახად. ხევსურეთში თარო - „ისკორტა“ კერის თავზე იყო ჩამოკიდებული და მასზე More…
მოწნული ლანგარი, თაბახი, რომელსაც დღესსწაულის დროს ხილით გავსებულს დადგამენ მაგიდაზე. ◊ მოწნული ლასტი თევზთა საჭერად. ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = More…
ნიშანი, რომელსაც ხის მჭრელები დაადებენ ტყეში შეგულებულ ხეს, როგორც თავის საკუთარს (იხ. ნიშანი). გ.გ. See also: ნიშანი =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = More…
საკულტო, სახატო ჭურჭლის ერთობლივი სახელწოდება. იგი ებარა ხევისბერს// მეგანძურს, ადამიანს, რომელსაც თემი ირჩევდა. იგი საიდუმლოდ ინახავდა განძის სამყოფელს და გამოჰქონდა მხოლოდ დღესასწაულის More…
ფიალა. არის დაბალქუსლიანიც და უქუსლოც. იგი აუცილებელი სარიტუალო ჭურჭელია საქართველოს მთიანეთის ხატ-სალოცავებისა. ამ წმინდა სასმისით ხატის ყმები წმინდა სასმელს ეზიარებიან. იგი ითვლება More…
ტყავის თხლად აჭრილი ნაწილი. გამოიყენება ქალამნების შესაკერად და საერთოდ, ყველა საჭირო სათასმე საქმეში. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary More…
ერთგვარი საჭმელი. ესაა ორი წილი წყალი, ერთი წილი თაფლი და ერთი წილი ფქვილი. წარმოიქმნება თხელი მასა, რომელსაც გამოაცხობენ და მიირთმევენ. ე. ნ. =ქართული მატერიალური კულტურის More…
ტყავის დასალბობი ჭურჭელი. მუცელზე გადაჭრილ ქვევრს ჰგავს. თაღარი მზადდებოდა: ხის, თიხის, ქვისა და ცემენტისაგან. ამათგან უფრო გავრცელებული იყო თიხის თაღარი. მასში დაბღები აწყობდნენ ტყავს More…
თხელი ლავაში. თონეში გამომცხვარს გაახმობდნენ, და მერე წვენში „ჩააბუჟბუჟებდნენ“. ჩვილ ბავშვებსა და ავადმყოფებს აჭმევდნენ. მსუბუქი და ადვილი მოსანელებელია. ლიტ.: სტ. მენთეთაშვილი, More…
კედელში დატანებული ნიში, რომელიც XVII საუკუნიდან მკვიდრდება ქართულში. ანა ქსნის ერისთავის მზითვის წიგნში ნახსენებია ფარდები თახჩისათვის, ანუ „თახჩაფუხები“. თახჩა-ნიშები საცხოვრებელი სახლის More…
რკინის საჭრელი იარაღი, სატეხის მსგავსია. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon More…
საპატიო პირთა საწოლი ძველ საქართველოში. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das ethnographisce Lexikon More…
ნავსაშენი და ნავსადგომი ლაზეთში, რომელიც გაშენებულია ზღვის წყნარ ნაპირზე. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material More…
საერთო სახელია სხვადასხვა მასალისაგან დამზადებული სამზარეულო ჭურჭლისა. ეთნოგრაფიულ ყოფაში ყურადღებას იქცევსLლითონის თეფში,რომელიც იკვერებოდა როგორც სპილენძის, ასევე თითბერისაგან. სპილენძის More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი
to main page 
top of page