სხვადასხვა ფორმის ყელის სამკაულია. ატარებენ ჩამოკიდებულს. მედალიონები შეიძლება იყოს მრგვალი, ოვალური ან გულის ფორმის. ამზადებენ ძირითადად ოქროსას ან ვერცხლისას. მედალიონი შეიძლება იყოს More…
ოჯახის მფარველი, კარგი ბედისა და ბარაქის მიმნიჭებელი. სვანების წარმოდგენით, ყოველ სახლს თავისი მფარველი ძალა ჰყავდა და იგი ცოცხალი არსების - ხბოს, თაგვის, უხსენებლის, ქათმის და სხვა სახით More…
ნივთიერ კულტურაში უაღრესად ფართო ადგილი უჭირავს მეთუნეობასა და სამეთუნეო ნაწარმს. იგი დაკავშირებულია ადამიანის სამეურნეო საქმიანობის თითქმის ყველა სფეროსთან. საქართველოში კერამიკის ისტორია More…
შავ და ფერად თუნუქზე მომუშავე ხელოსანი. ეს ხელობის ახალი დარგია და უშუალოდ დაკავშირებულია ფურცლოვანი თუნუქის მასიურ გავრცელებასთან. ამ დარგმა თავისი პრაქტიკული დანიშნულებიდან გამომდინარე More…
უძველესი საწერი საშუალება. ერთგვარი სითხე, რომელიც მზადდებოდა სხვადასხვა ტიპის ორგანული და არაორგანული ნივთიერებებისაგან. ადამიანები ფლობდნენ მელნის დამზადების სხვადასხვა ხერხს. მელანს დიდი More…
(რაჭ.) - წიფლის ხისგან დამზადებული დაკბილული ნიჩაბი. ძირითადად იხმარება საწნახელში ყურძნის წურვისას ჭაჭის მასის მისაწევ-მოსაწევად. მელულს იყენებდნენ ახლად გალეწილი ბზის გასანიავებლადაც. More…
მარნის გამგე, ღვინის მოვლა-პატრონობაზე პასუხისმგებელი პირი. დიდი საღვინე მეურნეობის პირობებში მემარნე აუცილებელ თანამდებობას წარმოადგენდა. მემარნეს ზრუნვის საგანს შეადგენდა ჭურების რეცხვაზე More…
პირი, რომელიც ნახშირს გამოწვავდა და დაჰქონდა გასაყიდად როგორც სამჭედლო საქმიანობისათვის, ასევე გასათბობად. (იხ. ნახშირი). See also: ნახშირი =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული More…
(ძვ.) - ნელსურნელოვანი, კოსმეტიკური ნივთიერებების დამამზადებელნი ძველ საქართველოში. ერთ-ერთი უძველესი ხელობა იყო როგორც ქრისტიანთა, ასევე მუსულმანთა შორის. ძველად ამ დარგს „ხელოვნება More…
ძველად „ტყავის მოქმედს“, ანუ ტყავის გამომყვანს ეწოდებოდა. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das More…
(მოხ. მთიულ.) - 1. შინნაქსოვი აბრეშუმის თხელი თავსაბური, ჩიქილა, მანდილი. 2. გურიაში წმინდა საცერს, სამტკიცს უწოდებენ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = More…
სამამაკაცო საჯდომი გრძელი სკამი საქართველოს მთიანეთში. გვხვდება მკლავიანი, უზურგო, ზურგიან გვერდებიანი. ჰქონდა ძლიერი მუხის დირეები, რომლებიც ფეხის ბუდეებში მაგრდებოდა. მათი ოთხივე ფეხის More…
მესპილენძეობას საქართველოში ღრმა და თვითმყოფადი ტრადიციები გააჩნია. საყოველთაოდ ცნობილია, რომ ქართველი ტომები ლითონის დამუშავებით უძველესი დროიდანვე იყვნენ ცნობილი. მოსინიკური სპილენძი, More…
(ახალც.) - მესტებისა და ქოშების მკერავი-ხარაზი. ე. ნ. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic dictionary of the georgian material culture = Das More…
გუდა-სტვირზე დამკვრელი, რომელიც სოფლიდან სოფელში დადიოდა. იგი დაუპატიჟებელი, მაგრამ ყველა სახალხო შეკრების სასურველი სტუმარი იყო. მონაწილეობდა სადღესასწაულო და საოჯახო წეს-ჩვეულებათა More…
რბილლანჩიანი, კოჭთან მომდგარი დაბალყელიანი ფეხსაცმელი. ზოგჯერ მესტზე იცვამდნენ წუღას და უწოდებდნენ წუღა-მესტს. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი = Ethnoraphic More…
ქართული ცულის ორიგინალური სახეობა, შედგება ორი მთავარი ნაწილისაგან: ყუა და ტანი. მეტიურას ტანი სწორია, შუბლი ოდნავვ გამოწეული, „ნიღრი“ დაქანებული, ყუის ბუდეში ხის ტარი ზის. გამოიყენებოდა More…
უზანგის ზემოთ მოთავსებული ოთხკუთხედი ტყავი, რომელიც იცავდა მხედრის ფეხს ცხენის ოფლისა და ბალნისაგან. ლიტ.: ლ. ლეონიძე, მესაქონლეობის ლექსიკონი, 1925. =ქართული მატერიალური More…
მუსულმანთა სალოცავი სახლი, რომელსაც ჩვეულებრივ აქვს მაღალი კოშკი-მინარეთი საიდანაც სამღვდელო პირი-მოლა მორწმუნეებს მოუწოდებს ლოცვისათვის. =ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული More…
ქალის პირადი საკუთრება, რომელსაც ატანდნენ გათხოვებისას. ძირითადად შეადგენდა სამზარეულოდ სახმარ, საწოლ, შესამკობელ საგნებს. თბილისში სცოდნიათ მზითევის საჯაროდ გადატანა, რისთვისაც საგანგებოდ More…
ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონი
to main page 
top of page